نتوانسته‌ایم میان معدن و محیط‌زیست تعادل برقرار کنیم

به گزارش می متالز، این مهم باعث شده است به سمت توسعه پیش برود و سعی کند به‌روزتر، سریع‌تر و تندتر مصرف کند. حرص به این مسئله و مصرف‌گرایی بیش از حد، او را از هدف اولیه بشری که حفظ و احترام به محیط‌زیست بوده، دور کرده است. خودخواهی بشر و اینکه برای راحتی هر چه بیشتر خود طبیعت را در خدمت گرفته است، باعث شده هر چه که بخواهد انجام دهد و بدون هیچ مانعی با شعار توسعه، سازندگی و رشد دست به تخریب منابع طبیعی، کوه‌ها، جنگل‌ها و رودها بزند اما تا کجا باید تاخت! در همین زمینه، با کارشناسان حوزه معدن صحبت و این پرسش را مطرح کردیم که معدنی‌ها برای اینکه از فجایع محیط‌زیستی جلوگیری کنند چه مسئولیتی بر دوش دارند.

در بخش معدن، مبتدی هستیم

رمضان بهرامی، کارشناس معدن درباره اینکه معدنکاران در سال ۹۸ به کدام سمت بروند تا تعامل بیشتری با محیط‌زیست داشته باشند، اظهار کرد: باید بتوانیم از زیرساخت‌ها و معادن استفاده کنیم و در جهت رشد کشور گام برداریم. متاسفانه ما نتوانسته‌ایم تعادلی بین محیط‌زیست و معدن ایجاد کنیم. در این روند، برخی از معادن، کم سودده با ارزش افزوده کم بوده‌اند و بیشتر از اینکه فایده داشته باشند ضرر دارند یعنی ساختار محیط‌زیست را به هم می‌ریزند. بنابراین امیدوارم در سال جدید هدفمندتر عمل کرده و بر معادنی که ارزش افزوده زیادی دارند تمرکز کنیم.
این صادرکننده مواد معدنی به شرق آسیا با اشاره به تمرکز بر مزیت مطلق در بخش معدن در کشور تاکید کرد: دلیل نمی‌شود خط‌کش بگیریم و درباره تمام مواد معدنی به یک شکل عمل کنیم. باید ببینیم کجا مزیت مطلق و کجا مزیت نسبی داریم و سعی کنیم در نخستین مورد، خود را تقویت کرده و در مورد دوم اقدام به واردات کنیم. او تاکید کرد: متاسفانه ما در معدن مبتدی عمل می‌کنیم. ماشین‌هایی که استفاده می‌کنیم نیز متعلق به ۲ و ۳ دهه گذشته و خیلی عقب‌مانده است.
او ادامه داد: در هر استانی مواد معدنی خوبی داریم اما متناسب با فضای اقتصادی آن منطقه عمل نمی‌کنیم. به طور مثال در استان گلستان کارخانه ید حلقه گمشده‌ای بود که کمتر از ۵ سال است مورد بهره‌برداری قرار گرفته و به آن مرحله‌ای رسیده‌ایم که درحال‌حاضر جزو ۱۰ کشور برتر جهان و صادرکننده ید هستیم. معدنکاران باید در این حوزه به محیط‌زیست هم توجه کنند و مکانیسم‌هایی در نظر گرفته شوند که پساب‌ها کنترل و استانداردها رعایت شوند.
بهرامی با تاکید بر اینکه ما می‌توانیم تولید و ایمنی را با هم در نظر بگیریم، اظهار کرد: بهره‌برداری از منابع غنی زیرزمینی و معادن در کشور می‌تواند بیشتر از این رشد کند، بدون اینکه به محیط‌زیست ضربه بزند. چرخ‌های معدن، محیط‌زیست و توسعه باید با هم بچرخند. چرا معدن زغال‌سنگ در حاشیه جنگل نمی‌تواند فعالیت کند، در حالی‌که وقتی همین شرایط را در خارج از کشور بررسی می‌کنیم این‌گونه نیست.
او با بیان اینکه کشورهای دیگر از جمله اروپا در بخش معدن بسیار موفق عمل کرده‌اند، ادامه داد: هرچند آنها مشکلاتی دارند و مشکلات محیط‌زیست گریبان‌گیر همه است اما بیشتر سعی کرده‌اند جنگل‌ها را حفظ کنند، مسیر رود را تخریب نکنند و معدن بنا کنند. بنابراین خوب است که ما هم از آنها الگوبرداری و سعی کنیم در مسیر توسعه پایدار گام برداریم. البته گاهی هم از آن طرف بوم می‌افتیم یعنی برخی موارد و سختگیری‌های محیط زیستی را در اروپا هم نمی‌بینیم اما اینجا مشاهده می‌کنیم. بنابراین قوانین محیط زیستی باید خود را با شعارهای رشد مسئولان هماهنگ کنند.

کرامت محیط‌زیست را حفظ کنیم

محسن شرکا، مشاور مالی اتاق بازرگانی با انتقاد از سیاست‌های توسعه‌ای گفت: توسعه پایدار امروز بحث مهمی است که باید به آن توجه کرد و اولویت‌های زیستن، حفظ آب، خاک و هوا را در درجه نخست اهمیت قرار داد.
عضو هیات‌مدیره‌ خانه صنعت خراسان‌رضوی درباره این پرسش که در سال جدید فعالیت‌های معدنکاران و بخش معدن باید به چه سمتی برود، اظهار کرد: از آنجایی که ما در هیچ بخشی درست عمل نکرده‌ایم، نمی‌توان گفت در بخش معدن خیلی خاص و عالی بودیم.
به اعتقاد من معدنی که به محیط‌زیست ضربه بزند باید بسته شود. همه اینها دست به‌دست هم می‌دهند تا سعی کنیم بیشتر به سمت توسعه پایدار، حرکت کرده و معدنکاران را تشویق کنیم که کمتر به محیط‌زیست ضربه بزنند.
امید است معدنکاران عزیز هم این مهم را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند.
مشاور مالی اتاق بازرگانی درباره نگرش‌های موجود نسبت به محیط‌زیست گفت: اگر یک نهال را قطع می‌کنیم دست‌کم باید ۳۰ نهال را جایگزین کنیم.
اگر ساختار طبیعی زمین را به هم می‌زنیم باید ۱۰۰ برابر جبران کنیم.
باید هر لحظه به یاد بیاوریم که زمین ارث پدری ما نیست و متعلق به همه نسل‌هاست یعنی نباید آن را یک شبه تخریب کرد.
شرکا با تاکید بر اینکه اولویت ما همزیستی مسالمت‌آمیز برای توسعه منطقی و علمی است به سیل‌های نوروز ۹۸ اشاره و اظهار کرد: سیل‌های اخیر نشان داد که فرد فرد ما کرامت محیط‌زیست را حفظ نکرده‌ایم.
رودخانه یعنی خانه رود و اگر خراب شود بدون تردید رود، خانه ما را خراب می‌کند.
ما به حریم رودخانه‌ها، جنگل‌ها و... تجاوز کردیم و رودخانه‌ها را از بین بردیم تا جاده بسازیم.
ما منافع مادی را به منافع معنوی ترجیح داده‌ایم و به خاطر مادیات خیلی فجایع را انجام می‌دهیم که تاثیرات آن را هم در همه جا می‌بینیم.
وی درباره نقش و اهمیت جوامع محلی در رشد و توسعه مناطق گفت: در گذشته همین روستاییان بودند که تعادل محیط را حفظ کردند و کرامت آب و خاک را نگه داشتند.
قنات‌ها و شبکه آبخیزداری از شاهکارهای فرهنگ ما است که نشان می‌دهد مردم و جوامع محلی نقش مهمی داشته‌اند و همواره با مسئولان همکاری کرده‌اند.
این حرف که جوامع محلی کار خاصی انجام نمی‌دهند یا نباید آنها را در توسعه دخالت داد، اشتباه است.
البته نمی‌گویم که نباید به آنها آموزش داد و سطح فرهنگ این جوامع را دست نخورده باقی گذاشت اما ارزش قائل نشدن برای این دسته هم اشتباه است.