بخش غنی معدن، در حوزه استارت‌آپ‌ها بسیار فقیر است

به گزارش می متالز، این بار تربت حیدریه میزبان این برگزاری است. روزگار معدن درباره اهمیت این رویداد علمی در شرق کشور با کارشناسان به گفت‌وگو نشست.

روش‌های سنتی دیگر پاسخگو نیستند

محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران با بیان اینکه موضوع استارت‌آپ‌ها، مفهوم جدیدی است گفت: استارت‌آپ یک سازمان موقت است که با هدف یافتن یک مدل کسب و کار تکرارپذیر و مقیاس‌پذیر به‌وجود آمده است. منظور از سازمان، هر نوع مجموعه‌ای از افراد (یا حتی یک نفره)، ابزارها و روابط آنهاست، چه به صورت شرکت ثبت شده باشد یا نه. چه دفتر کار داشته باشد و چه در زیرزمین خانه قرار داشته باشد. او با اشاره به اینکه بحث‌های زیادی درباره راه‌اندازی کسب و کار، کارآفرینی و استارت‌آپ‌ها وجود دارد، اظهار کرد: رویدادهای استارت‌آپی به منظور معرفی ایده‌های نوآورانه در حوزه‌های مختلف از جمله بخش معدن برگزار می‌شوند و در این رویدادها، افراد و شرکت‌های نوپا می‌توانند ایده‌های خود را در قالب طرح چالش‌های پیش رو و ارائه طرح‌های نوآورانه برای حل آنها به نمایش بگذارند. بهرامن در پاسخ به این پرسش که چرا تربت حیدریه میزبان این رویداد استارت‌آپی در حوزه معدن در شرق کشور است، اظهار کرد: ایران دارای فرهنگ و تمدن غنی و نیز محیط طبیعی برجسته‌ای است. ویژگی‌های مختلف فرهنگی و طبیعی ایران، آن را در زمره یکی از ۱۰ کشور سرآمد گردشگری جهان قرار داده است، درحالی که طیف وسیعی از پدیده‌های زمین‌شناختی را دارد اما صنعت ژئوتوریسم (زمین گردشگری) تنها در مراحل ظهور و در حال برداشتن گام‌های اولیه رشد است. او درباره اهمیت جذب گردشگر و توجه به نقاط مختلف کشور گفت: ژئوتوریسم در سال‌های اخیر بخش مهمی از فعالیت‌های جهانگردی در جهان را به خود اختصاص داده است. آنچه گردشگر را به سمت یک شهر یا روستا و مناطق اطراف آن جذب می‌کند، منابع گردشگری است. ایران یکی از پرجاذبه‌ترین کشورهای جهان از نظر تنوع منابع و میراث زمین‌شناختی است. توسعه ژئوتوریسم و تاسیس ژئو پارک، بالاترین کارآیی و اثربخشی را در زمینه اشتغال، درآمدزایی و ایجاد رفاه نسبی در روستاها، کانون‌های کوچک جمعیتی شهرهای کم‌برخوردار و کم‌بهره از بودجه‌های نفتی دارد.
بهرامن تاکید کرد: رصد کردن مطالعات در حوزه ژئوتوریسم و ژئو پارک، مسیری را برای دولتمردان و تصمیم‌گیران روشن می‌کند که بر پایه آن و با توجه به منابع و پدیده‌های منحصر به فرد طبیعی، ایجاد یک سایت گردشگری زمین‌شناسی (ژئو سایت) یا ایجاد یک ژئو پارک (به شرط داشتن مولفه‌ها و ملزومات) در این مناطق، دارای توجیه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می‌شود. او ادامه داد: در بررسی جاذبه‌ها و میراث غنی گردشگری زمین‌شناختی و طبیعی، شهرستان تربت حیدریه به عنوان گزینه اولویت‌دار در تاسیس ژئوپارک با هدف احیا، تنوع و ارتقای اقتصاد این شهرستان قرار دارد. رئیس خانه معدن ایران در پاسخ به این پرسش که اهمیت ورود استارت‌آپ‌ها به حوزه معدن چیست، بیان کرد: از آنجایی‌که روش‌های سنتی دیگر پاسخگو نیستند، باید بدانیم با استفاده از شتاب‌دهنده‌ها می‌توان به سمت اقتصادی پویا رفت. او ادامه داد: موضوع‌های مرتبط با بخش معدن به طور مستقیم با زمین و ناهمگونی‌های آن در ارتباط است، بنابراین فعالان این حوزه همواره با چالش‌های ناشی از قطعیت نداشتن پیش‌بینی مسائل پیش رو دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. متاسفانه حوزه معدن و صنایع معدنی ایران، بخشی سنتی با تفکر سنتی به شمار می‌آید. بخش غنی معدن، در حوزه استارت‌آپ‌ها بسیار فقیر است و نیاز است با ورود فناوری‌های نوین، با رویکرد استارت‌آپی به جنگ چالش‌های فراوان این بخش رفت. بهرامن با بیان اینکه نقش استارت‌آپ‌ها و شتاب‌دهنده‌ها در خروج از اقتصاد سنتی و اشتغال پایدار، بسیار مهم وکلیدی است، گفت: این مدل رویدادها که به طور تخصصی به مسائل معدن و صنایع وابسته می‌پردازد، می‌تواند نقطه شروعی برای خلق و ورود استارت‌آپ‌های تخصصی این حوزه و سودبخش مزایای فراوان رویکردهای نوین در افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تمام‌شده محصولات معدنی باشد. رئیس خانه معدن با تاکید بر اینکه برای خلق ایده‌های نو باید ابتدا مسائل و چالش‌های پیش روی بخش صنایع و معادن را به‌درستی مطالعه و آینده‌پژوهی کرد، ادامه داد: باید نسبت به شناخت چالش‌های موجود، پیش‌بینی موانع و ارائه راهکارها اقدام کرد. او اظهار کرد: این بانک اطلاعاتی باید در اختیار علاقه‌مندان، دانش‌پژوهان و دانشجویان قرار گیرد تا با توجه به خیل عظیم نیروهای تحصیلکرده در این بخش، امید به ارائه راهکارهای خلاقانه برای حل مسائل پیش روی فعالان معدنی با هزینه‌های کمتر داشت تا شاهد اشتغال و شروع کسب و کارهای نوین با خلق ارزش افزوده بالا برای جوانان باشیم.

باید بر صنعت معدن بیشتر تمرکز کنیم

مصطفی غنیمتی، یک کارشناس معدن نیز درباره اهمیت تحقیق و پژوهش و نقش استارت‌آپ‌ها در رشد معادن گفت: استارت‌آپ‌ها به تحقیق و توسعه ( R & D )، ارتباطات و توسعه(C& D) و نوآوری در حوزه‌های مختلف می‌پردازند. تکنیک‌هایی که امروز در صنعت معدن استفاده می‌شوند از جمله شناسایی لایه‌های مختلف زمین، استخراج، اکتشاف و... از سوی استارت‌آپ‌ها مورد توجه و بررسی هستند. او ادامه داد: شرکت‌هایی که در زمینه معدن فعالیت می‌کنند، در حوزه تحقیق و پژوهش ( R & D ) آنطور که باید سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، از این رو این وظیفه را استارت‌آپ‌ها به عهده می‌گیرند و سعی می‌کنند به رشد صنعت معدن در کشور کمک کنند.
غنیمتی در پاسخ به این پرسش که اهمیت توجه به رشد استارت‌آپ‌ها در شرق کشور چیست، بیان کرد: تا کنون در شرق کشور به اکتشاف توجه زیادی نشده، با وجود اینکه ظرفیت‌های لازم وجود دارد. البته از آنجایی که صنایع معدنی نیاز به آب دارند و آب رساندن به شرق کشور هم کار سختی است، تاکنون در این منطقه به معدن و معدنکاری توجه چندانی نشده است اما با درایت در تامین آب می‌توان معادنی را در این بخش از کشور فعال کرد و دست به توسعه زد.
این کارشناس معدن با اشاره به نقاط ضعف معدن به بیان این نکته پرداخت که بین صنایع مختلف معدنی کشور گسستگی وجود دارد. او در این باره اظهار کرد: ما در برخی حوزه‌ها از جمله اکتشاف به طور جزیره‌ای عمل می‌کنیم. یکی از دلایل این کار، استفاده از فناوری قدیمی و ضعف ما در این حوزه است.
او در ادامه به تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: متاسفانه تحریم‌ها باعث شده‌اند ما نتوانیم از فناوری‌های روز بهره ببریم، در حالی که کشورهای دیگر از صفر تا ۱۰۰ کار معدن را به هم وصل می‌کنند و با استفاده از آخرین فناوری‌ها سعی می‌کنند تمام مراحل اکتشاف و استخراج را به بهترین شکل ممکن انجام دهند. غنیمتی در این حوزه، نقش استارت‌آپ‌ها را مهم دانست و تاکید کرد: انتظار ما این است که استارت‌آپ‌ها در این حوزه فعالیت کرده و نقاط ضعف را جبران کنند.
غنیمتی به عنوان راهکار اظهار کرد: بحثی به نام مدیریت زنجیره تامین داریم که با نام مدیریت زنجیره ارزش، گسترش یافته است که از مرحله اکتشاف ماده خام تا تولید محصول را در بر می‌گیرد. این همان سیستم نگاه به موضوع از مرحله صفر تا ۱۰۰ است. او ادامه داد: باید ببینیم که ظرفیت‌های کشور چیست و در چه حوزه‌هایی در بخش معدن برتری داریم تا در آن جهت کار کنیم. باید بدانیم کدام استان‌ها از نظر مس، سرب و روی برتری دارند تا در حوزه‌هایی که مزیت مطلق داریم، حرکت کنیم.
این کارشناس معدن با اشاره به نقاط ضعف در برخی از صنایع کشور بر لزوم تکیه بر رشد معادن تاکید کرد و گفت: ما در زمینه تولید خودرو، استقلال کامل نداریم و همان‌طور که می‌دانیم ۳۵ درصد مواد اولیه آن وارداتی است. این در حالی است که اگر بر صنعت معدن و توانمندی‌های‌مان تمرکز کنیم می‌توانیم در جهان رقابت کرده و حرفی برای گفتن داشته باشیم. غنیمتی ادامه داد: ما باید روی صنعت معدن تمرکز کنیم چون توان رقابت در این حوزه را داریم. برای تولید هر هواپیما به ۵ تن مس نیاز داریم، در نتیجه با توجه به توانمندی‌ها می‌توانیم روی این مسئله مانور دهیم و با جهان نیز تعامل کالا کنیم تا به این صنعت کشور کمک شود. او تاکید کرد: در فروش مواد خام مثل نفت وضعیت ما حساس و گاهی شکننده است، بنابراین می‌توانیم به جای آن بر صنعت معدن تمرکز کنیم. در این حوزه هم مثل نفت، مواد اولیه را داریم اما باید روی فناوری تمرکز کنیم تا بتوانیم خود را ارتقا دهیم.
او با بیان اینکه باید ظرفیت‌های کشور را شناسایی کرده و بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم، مطرح کرد: استارت‌آپ‌ها در این حوزه خیلی موثر هستند، آنها زنجیره‌ای از اکتشاف تا بازار را بررسی می‌کنند و نیازها و نقاط ضعف را تشخیص داده و راه‌حل ارائه می‌دهند. غنیمتی برای بهبود کار تاکید کرد: استارت‌آپ‌ها از نظر گروهی باید با هم هماهنگ باشند و جلساتی در این باره برگزار کنند.

هدف، شناسایی نخبگان است

همچنین رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت تربت حیدریه درباره این رویداد گفت: در این رقابت علمی و تخصصی که ۱۲ و ۱۳ اردیبهشت برگزار می‌شود، نخبگانی از استان‌های سه‌گانه خراسان، سیستان و بلوچستان و سمنان شرکت دارند. مهدی عباسپور در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان بیان کرد: این چالش علمی با همکاری مرکز رشد دانشگاه تربت حیدریه و حمایت مالی شرکت هلدینگ فجر برگزار خواهد شد. او افزود: هدف انجام این رقابت علمی، شناسایی نخبگان حوزه معدن و زمین‌شناسی و نیز دریافت آخرین تحقیقات و داشته‌ها و یافته‌های علمی در این ۲ حوزه تخصصی است.