ادامه صادرات فولادی ایران با وجود تحریم‌ها

به گزارش می متالز، کیوان جعفری‌طهرانی، کارشناس ارشد بازارهای بین‌الملل فولاد و سنگ آهن ایرانی از سخنرانان کلیدی این رویداد بود. وی در سخنرانی خود از طرح‌های سرمایه‌گذاری و توسعه ظرفیت‌ها تا افق ۱۴۰۴ خورشیدی (۲۰۲۵ میلادی) گفت و به جریان تجارت فولاد و مواد اولیه اشاره کرد، تغییرات تقاضای فصلی صادرات فولاد ایران را توضیح داد، به شرح تغییر سیاست‌ها و مقابله و راهکارهای جدید کسب و کار در شرایط تحریم پرداخت و در نهایت از چگونگی تاثیر تحریم‌ها بر برنامه چشم‌انداز ۲۰۲۵ ایران سخن گفت.

رشد تولید فولاد با وجود تحریم‌ها

جعفری‌طهرانی در تشریح طرح‌های سرمایه‌گذاری و توسعه ظرفیت‌ها در رویداد یادشده به برنامه ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام ایران در افق ۱۴۰۴ اشاره کرد و در این باره گفت: همان‌گونه که پیش از این گفته شده بود، ایران برای دستیابی به ظرفیت ۵۵ میلیون تن فولاد، نیازمند ۱۶۲ میلیون تن سنگ آهن، ۸۰ میلیون تن کنسانتره، ۸۲ میلیون تن گندله و ۵۷ میلیون تن آهن اسفنجی و چدن است و بررسی‌ها نشان می‌دهد در صورت ایجاد نشدن طرح‌های توسعه جدید، کشور در آن سال با کسری ۳۲ میلیون تنی سنگ آهن، ۶ میلیون تنی کنسانتره، یک میلیون تنی گندله و ۸ میلیون تنی آهن اسفنجی روبه‌رو خواهد شد.
وی در ادامه، از میزان تولید فولاد خام ایران در ماه‌های مختلف سال گذشته میلادی (۲۰۱۸) گفت و توضیح داد: ایران در ماه‌های مختلف سال گذشته، در تولید فولاد خام دچار فراز و فرودها و نوساناتی بود اما در نهایت در ماه‌های پایانی سال گذشته میلادی، اکتبر، نوامبر و دسامبر (۷ آبان تا ۹ دی ۱۳۹۷) و همزمان با آغاز دور دوم تحریم‌ها، رشد خوبی را به ثبت رساند. تولید فولاد خام کشور در سال گذشته میلادی ۲۵ میلیون و ۷۰ هزار تن بود و به طور میانگین ماهانه ۲ میلیون و ۹۰ هزار تن فولاد خام در کشور تولید شد.

۴ سناریو برای صادرات

این کارشناس در ادامه، سناریوهای مختلف صادرات فولاد ایران را در سال ۲۰۲۵ میلادی، مطرح و در این باره اظهارکرد: سناریوی صادرات فولاد در سال ۲۰۲۵، نخست بر اساس نرخ صادرات به تولید ایران، دوم براساس نسبت صادرات به تولید جهانی، سوم بر اساس بیشترین صادرات بالقوه و در نهایت چهرم براساس طرح ۲۰۲۵ میلادی است. رقم صادرات براساس نرخ صادرات به تولید ایران ۱۵.۶ میلیون تن پیش‌بینی شده اما بر اساس نرخ صادرات به تولید جهانی، رقم ۱۱.۲ میلیون تن متصور است. از بعد دیگر، بیشترین صادرات بالقوه ایران ۱۰.۵ میلیون تن است و صادرات برنامه‌ریزی شده براساس طرح جامع فولاد ۲۰ میلیون تن پیش‌بینی شده است. گفتنی است این ۴ سناریو در حالت لغو تحریم‌ها متصور هستند و در شرایط تحریم، وضعیت صادرات فولاد کشور را نمی‌توان پیش‌بینی کرد.

ادامه صادرات در شرایط تحریم

جعفری‌طهرانی در ادامه، به میزان صادرات شرکت‌های فولادی ایران پرداخت و در این باره گفت: در ۱۱ ماهه سال گذشته خورشیدی، شرکت‌های فولاد خوزستان حدود ۲ میلیون تن، ذوب آهن اصفهان ۸۱۰ هزار تن، فولاد مبارکه ۷۸۴ هزار تن، فولاد کاوه جنوب کیش ۶۶۵ هزار تن، فولاد هرمزگان ۵۸۲ هزار تن، فولاد خراسان ۱۶۷ هزار تن و فولاد آلیاژی ایران ۳۹ هزار تن صادرات داشتند. وی ادامه داد: مشتریان صادراتی محصولات میانی (بیلت و اسلب) فولاد ایران در سال گذشته میلادی (۲۰۱۸) به ترتیب تایلند، امارات، اندونزی، عمان، مصر، تایوان و ایتالیا بودند که عمان، تایوان و ایتالیا در مقایسه با سال ۲۰۱۷ میلادی، افت صادرات را تجربه کردند و سایر کشورها رشد چشمگیری را به ثبت رساندند. در بخش محصولات تخت، مقصد صادراتی بیشتر محصولات، عراق، امارات، عمان، افغانستان، ایتالیا و ترکمنستان بود و در میان آنها تنها ترکمنستان افت واردات را در سال گذشته به ثبت رساند و حجم صادرات به سایر کشورها با وجود تحریم‌ها رشد داشت.
این کارشناس افزود: همچنین در ۲ سال گذشته، بیشتر صادرات محصولات طویل به عراق، افغانستان، ترکیه، پاکستان، قطر، گرجستان، ترکمنستان، عمان و امارات بود. ایران در ۱۲ ماهه سال گذشته خورشیدی ۱۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تن سنگ آهن دانه‌بندی و کنسانتره نیز صادر کرد که ۱۶ میلیون و ۶۳۰ هزار تن به چین، ۲۶۰ هزار تن به هند، ۸۰ هزار تن به مالزی، ۸۰ هزار تن به امارات، ۳۰ هزار تن به پاکستان و ۲۰ هزار تن به اندونزی بوده است.
وی تصریح کرد: ایران در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ میلادی (۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ خورشیدی) بیشتر نیاز خود به الکترود گرافیتی را از چین، آلمان، هند، اسپانیا، ژاپن و امارات تامین می‌کرد.

راهکارهای غلبه بر موانع بانکی و بیمه‌ای برآمده از تحریم

جعفری طهرانی در بخش دیگری از سخنانش در کنفرانس بازارهای فولاد آسیا به موضوع تحریم، تغییر سیاست‌ها، راهکارهای جدید کسب و کار و مشکلات ناشی از تحریم‌های بانکی پرداخت و در این باره اظهار کرد: محدودیت‌های مبادلات مالی و افزایش هزینه‌های مبادلات بین‌المللی، افزایش ریسک‌های اعتباری و نقدینگی، تامین مالی نشدن در تولید و سرمایه‌گذاری‌ها، گسترش رکود، نبود رشد توسعه‌ای و محدودیت در فناوری بانکداری از جمله مشکلات برآمده از تحریم‌های بانکی است. البته راه‌حل‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت برای مقابله با مشکلات ناشی از تحریم‌های بانکی وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به استفاده از پول مجازی، استفاده از مبادله کالا به کالا در تجارت، گسترش شبکه تبادل ارز در ایران، به اشتراک گذاشتن شبکه بانکی و بانکداری برون‌مرزی، پرداخت وجه حاصل از صادرات کالای ایرانی به فروشندگان خارجی به جای صادرکنندگان ایرانی، استفاده از جابه‌جایی غیر فیزیکی پول در خارج از کشور و تنوع‌بخشی به شبکه‌های پرداخت اینترنتی اشاره کرد.
او در ادامه، تحریم‌های بیمه‌ای را از دیگر محدودیت‌های برآمده از تحریم‌ها دانست و در این باره توضیح داد: از جمله مشکلاتی که تحریم در حوزه بیمه ایجاد کرده، اعمال محدودیت در بیمه‌های دریایی، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، رکود اقتصادی، کاهش نفوذ بیمه، امتناع از رتبه‌بندی اعتباری ارزیابی شرکت‌های بیمه و نبود آژانس‌های بین‌المللی رتبه‌بندی اعتباری است. راه‌حل‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت برای مقابله با مشکلات ناشی از تحریم‌های بیمه‌ای امریکا وجود دارد که تشکیل کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های بیمه، ایجاد صندوق‌های متقابل بیمه با همکاری موسسه‌ها و صنایع بزرگ، افزایش سرمایه شرکت‌های بیمه و توسعه همکاری میان شرکت‌های جنوب شرق آسیا و شرکت‌های عضو اکو برای ارائه بیمه اتکایی و به اشتراک‌گذاری ریسک، ازجمله راه‌حل‌های مقابله با تحریم‌های بیمه‌ای است.

احتمال افزایش نرخ حمل دریایی

کیوان جعفری طهرانی در ادامه سخنرانی، به تشریح مسائل و مشکلات برآمده از تحریم‌ها و راه‌های مقابله با آنها و نیز معضل تحریم‌های حمل‌ونقل دریایی پرداخت؛ این تحریم‌ها از دور دوم و در ۴ نوامبر ۲۰۱۸ (۱۳ آبان ۱۳۹۷) اعمال شد. او در این باره گفت: تحریم‌های دریایی حتی مالکیت ایرانی کشتی‌ها، قراردادهای چارترینگ و اجاره کشتی خارجی را هدف قرار داده‌اند که این مشکل تا حدی با افزایش نرخ حمل دریایی محموله‌های صادراتی ایران قابل جبران است.
وی همچنین به تحریم نفتی ایران اشاره کرد و در این باره گفت: امریکا اگر هم بخواهد نمی‌تواند صادرات نفت ایران را به صفر برساند و به باور من کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا، هم در زمینه خرید نفت از ایران و هم خرید محصولات چرخه زنجیره فولاد، خرید خود را با ملاحظه و مطالعه ادامه خواهند داد.