سقز در انتظار درخشش طلا

به گزارش می متالز، ناحیه قلقله در ۴۰ کیلومتری جنوب غرب شهرستان سقز و در شمال غرب استان کردستان قرار دارد و این ناحیه از دیدگاه زمین‌شناسی عمومی، بخشی از زون دگرگونه سنندج - سیرجان است.
اکتشاف ماده معدنی در محدوده قلقله در سال‌۷۳ از سوی سازمان زمین‌شناسی آغاز و سال ۸۷ تکمیل و ذخیره ۷.۳ تنی طلای خالص در آنجا محرز شد.
عملیات اجرایی بهره‌برداری از معدن طلای قلقله سقز ۷ دی ۹۶ با حضور علی ربیعی وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بهمن مرادنیا استاندار کردستان و نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی کلنگ‌زنی شد.
در آیین کلنگ‌زنی این طرح که با سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) اجرا شده، اعلام شد سال ۹۷ عملیات اجرایی کارخانه استحصال طلا از این معدن آغاز می‌شود و پس از گذشت بیش از یک سال از کلنگ‌زنی این معدن هنوز خبری از ساخت کارخانه نیست.
دلیل اصلی اجرا نشدن وعده یادشده، صادر نشدن مجوز زیست‌محیطی آن از سوی سازمان محیط‌زیست عنوان شده است که نگرانی‌هایی درباره آلودگی سد چراغ ویس سقز در نتیجه استحصال طلا به استفاده از سیانور دارد.
 

تکلیف مجوز زیست‌محیطی معدن

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کردستان در این زمینه گفت: معدن قلقله سقز یکی از ظرفیت‌های معدنی طلای کشور است که مطالعات آن از سال‌های گذشته انجام شده است.
حسین فیروزی با اشاره به اینکه این معدن به سازمان تامین اجتماعی کشور واگذار شده است، افزود: باطله‌برداری از معدن شروع شده و تمام مدارک و مستندات، تحویل سازمان محیط‌زیست شده است.
وی اضافه کرد: ۱۴ اردیبهشت امسال، کار‌گروه مربوط در سازمان محیط‌زیست کشور تشکیل می‌شود و مطالعات زیست‌محیطی این معدن بار دیگر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کردستان افزود: وقتی مطالعات زیست‌محیطی تایید شود، تمام دغدغه‌های زیست‌محیطی مربوط به معدن قلقله برطرف خواهد شد.
فیروزی با بیان اینکه این معدن مشکل سرمایه‌گذاری ندارد، گفت: هر معدنی که بهره‌برداری شود باید نوع فناوری به کار رفته و حجم کاری آن و مجموعه اقداماتی که در آنجا در اثر دستکاری در محیط انجام می‌شود، مشخص شود.
وی افزود: مجوز زیست‌محیطی معدن قلقله سقز در هفته جاری صادر شد و این معدن به یکی از معادن فعال کشور با اشتغالزایی و ارزش افزوده بالا تبدیل می‌شود.
 

تاییدیه مطالعات ارزیابی معدن سقز به‌وسیله سازمان محیط‌زیست

معاون نظارت و پایش اداره کل محیط‌زیست کردستان در این زمینه، گفت: مطالعات ارزیابی معدن قلقله سقز، انجام و به سازمان محیط‌زیست ارسال شد اما ایرادهایی داشت که گزارش اصلاحی آن آماده و دوباره به سازمان ارسال شده است.
اقبال حمیدی با بیان اینکه گزارش اصلاحیه این ارزیابی هنوز در اختیار استان قرار نگرفته است، افزود: چشمه‌ها و کانی‌هایی در مسیر معدن طلای قلقله سقز وجود دارند که به سد چراغ‌ویس ختم می‌شوند و محیط‌زیست نگرانی‌هایی از آلوده شدن این سد دارد.
وی اضافه کرد: مطالعات ارزیابی معدن سقز در کارگروه ارزیابی مجوزهای زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست کشور مطرح می‌شود و نظر نهایی در این کارگروه اعلام خواهد شد.
 

ساخت مشروط کارخانه طلا

مدیرعامل شرکت طلای کردستان هم با اشاره به اجرای طرح اکتشاف، استخراج و فرآوری از معادن طلای کردستان قلقله، قبغلوجه و کرویان اظهار کرد: کار بهره‌برداری از معدن آغاز شده اما برای ساخت کارخانه نیاز به مجوز محیط‌زیست است.
محمود قادرمرزی اضافه کرد: مطالعات زیست‌محیطی آن، انجام و در کارگروه ماده ۲ بررسی شد و بعد خواستار انجام ۴ اقدام به منظور تایید آن شدند که همه این کارها انجام و بار دیگر به سازمان محیط‌زیست تحویل داده شده تا در جلسه کارگروه ۲ این سازمان مطرح شود.
وی افزود: سعی شده است این مطالعات به گونه‌ای باشند که محیط‌زیست متقاعد شود ساخت این کارخانه مشکلی برای منطقه ایجاد نمی‌کند.
مدیرعامل شرکت طلای کردستان اعلام کرد: برای طراحی کارخانه ۲۰ میلیارد ریال به شرکت مشاور داده شده و مطالعات آن انجام شده است. آماده به‌کار هستیم اما تا مطالعات زیست‌محیطی تایید نشوند هیچ اقدامی نمی‌شود.
وی اظهار کرد: تاکنون ۳۰۰ هزار تن خاک‌برداری معدن در راستای استخراج مواد معدنی انجام شده است.
قادرمرزی با بیان اینکه در یک تن ماده معدنی ۱.۲ گرم طلا وجود دارد، گفت: لازمه استخراج طلا از این معادن وجود کارخانه است و وجود کارخانه هم مشروط به انجام مطالعات زیست‌محیطی است.
وی گفت: تاکنون ۲۰۰ میلیارد ریال در این معدن بابت کارهای اکتشافی، جاده‌کشی و باطله‌برداری هزینه شده است و اگر سرمایه و تسهیلات بانکی و مجوز زیست‌محیطی صادر شود، عملیات اجرای کارخانه هم شروع می‌شود.
مدیرعامل شرکت طلای کردستان افزود: قرار است مواد معدنی موجود در ۳ محدوده معدنی قلقله، قبغلوقچه و کرویان در این کارخانه استحصال شود که پروانه بهره‌برداری ۲ معدن قبغلوقچه و کرویان هنوز صادر نشده است.
قادرمرزی اضافه کرد: البته اصل کار و ظرفیت و ذخیره اصلی در محدوده قلقله است که اگر کارخانه ایجاد شود استخراج طلای ۳ معدن در آن انجام می‌شود.
وی اعلام کرد: بر اساس گزارش، گواهی کشف حدود ۱۳ تا ۱۴ تن در ۳ معدن طلا وجود دارد که ممکن است در عمل زیادتر یا کمتر از این میزان باشد.
مدیرعامل شرکت طلای کردستان با اشاره به اینکه پروانه کشف صادر شده برای این معدن ۱۰ سال اعتبار دارد، گفت: کل زمین این معادن به مساحت ۵۵ هکتار اراضی ملی است اما چون محل چرای دام، روستاهای اطراف بوده، تعدادی از روستاییان مطالباتی دارند که هنوز با آنها به توافق نرسیده‌ایم.
قادرمرزی افزود: موضوع یادشده به منابع طبیعی واگذار شده تا برآورد اساسی در این زمینه کند سپس اقدام به پرداخت حق و حقوق خواهیم کرد.
 

نیاز به همکاری سازمان محیط زیست

معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان نیز در این زمینه اظهار کرد: اکتشاف معدن قلقله سقز، سال ۷۳ شروع و سال ۸۷ تکمیل شد و در نهایت ۷.۳ تن طلای خالص ذخیره آن محرز گشت سپس برای استخراج به شرکت شستا واگذار شد. مهدی مرادی افزود: امیدواریم شرکت آب منطقه‌ای و سازمان محیط‌زیست، همکاری لازم را در این زمینه داشته باشند تا بتوانیم همچون طلای ساریگونی قروه، فعالیت استخراج را در این معدن آغاز کنیم. وی درباره شیوه استخراج طلا از معدن قلقله گفت: بی‌شک سیانور ماده خطرناکی است و زمانی هم خطرناک‌تر است که محیط قلیایی باشد. معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان یادآور شد: سیانور در پی‌اچ ۱۱ خطرناک است اما وقتی در سطح زمین جاری شود ۷ و خنثی شده و با HCL منطقه ترکیب و کلوئید می‌شود و دیگر خطری ندارد، بنابراین اگر سیانور ۲۰۰ متر جاری شود هیچ خطری ندارد. مرادی اضافه کرد: به همین دلیل در بیشتر کشورها در کنار سد آب شرب کارهای معدنی طلا انجام می‌شود که با سیانور هم کار می‌کنند چراکه سیانور وقتی جاری می‌شود اثر خود را از دست می‌دهد. وی تاکید کرد: در ضمن، قلقله سقز هم منطقه‌ای است که آب زیرزمینی ندارد به این دلیل نگرانی بابت آلودگی منابع آب آن هم وجود ندارد.
 

باطل شدن پروانه چرای ۱۱۰ دام

رئیس اداره منابع طبیعی سقز هم گفت: شرکت طلا برای معدن قلقله در ابتدا درخواست ۲۰ هکتار از مراتع موجود در این محدوده را داد که با این میزان تایید شد، فقط با شرط اینکه اجازه توسعه بیش از این سطح را ندارند. سهراب احمدی با اشاره به اینکه مراتع این محدوده جزو مراتع درجه یک است، افزود: با باطل کردن پروانه چرای ۱۱۰ رأسی دام، ۶.۵ هکتار در اختیار شرکت طلای استان قرار گرفت.
وی اضافه کرد: برای اینکه ۱۳.۵ هکتار باقی مانده از ۲۰ هکتار تایید شده در اختیار این شرکت قرار گیرد باید ۷۰ پروانه چرای دام را با رضایت دامداران از آنها خریداری کرد تا اداره‌کل منابع طبیعی این مجوز‌ها را باطل کند یا اینکه حقوق عرفی تعیین شده به مبلغ ۴ میلیارد ریال را پرداخت کنند.
هر چند بخشی از مراتع درجه یک این شهرستان به معدن و کارخانه فرآوری طلا اختصاص پیدا کرده است اما از آنجا که بهره‌برداری از این معدن طلا می‌تواند منجر به ایجاد اشتغال و ارزش افزوده و تا حدودی رفع بیکاری شود که امروز، یکی از مهم‌ترین مشکلات پیش روی استان کردستان است، مردم منطقه بی‌صبرانه در انتظار بهره‌برداری از این پروژه تاثیرگذار هستند.