گام بلند شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات در فرآوری عناصر نادر خاکی و تولید کنسانتره مونازیت

به گزارش می‌متالز، شرکت تجلی، با همت جوانان نخبه ایرانی و حمایت هلدینگ سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، موفق به دستیابی فناوری فرآوری عناصر نادر خاکی شده است. این دستاورد ملی که در نشست خبری با حضور گسترده رسانه‌ها در سالن همایش‌های نمایشگاه بین‌المللی تهران معرفی شد، نقطه عطفی در صنایع هایتک کشور محسوب می‌شود و ایران را در زمره کشور‌های پیشرفته در این حوزه قرار داده است.

عناصر نادر خاکی (REE) گروهی از ۱۷ عنصر شیمیایی هستند که در صنایع پیشرفته کاربرد گسترده‌ای دارند؛ این عناصر در تولید تجهیزات الکترونیکی، انرژی‌های تجدیدپذیر (مانند توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی)، تکنولوژی‌های پزشکی، ارتباطات نوری، لیزر‌ها و باتری‌های نوین استفاده می‌شوند و با پیشرفت تکنولوژی، تقاضا برای این عناصر در جهان به طور چشمگیری افزایش یافته است.

قیمت جهانی برخی از این عناصر مانند اکسید لوتوتیوم به ۷۲۸ هزار دلار به ازای هر تن می‌رسد، که نشان‌دهنده ارزش بالای این مواد است.

مراحل دستیابی به فناوری فرآوری

دستیابی به فناوری فرآوری عناصر نادر خاکی فرآیندی پیچیده و زمان‌بر بود که شرکت تجلی با تلاش‌های مستمر و استفاده از دانش جوانان نخبه ایرانی به آن دست یافت. مراحل اصلی این پروژه عبارتند از:

• اکتشاف معادن: شرکت تجلی دو معدن در استان یزد را شناسایی و اکتشاف کرد. این معادن حاوی کانی‌های منازیت بودند که منبع اصلی عناصر نادر خاکی محسوب می‌شوند.
• تولید نمونه‌های آزمایشگاهی: پس از اکتشاف، نمونه‌های آزمایشگاهی کنسانتره منازیت تولید شد که این مرحله شامل جداسازی اولیه عناصر نادر خاکی از سنگ معدن بود.
• تولید نمک‌ها و اکسیدها: در مرحله بعد، نمک‌ها و اکسید‌های عناصر نادر خاکی با عیار بیش از ۹۹ درصد در آزمایشگاه تولید شدند. این مرحله نیازمند دانش فنی پیشرفته و تجهیزات خاص بود.
• راه‌اندازی کارخانه تولید انبوه: با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، شرکت تجلی در حال آماده‌سازی برای راه‌اندازی کارخانه تولید انبوه این محصولات است. این کارخانه نه تنها نیاز داخلی را تأمین خواهد کرد، بلکه بخش عمده‌ای از تولیدات به صادرات اختصاص خواهد یافت.

دکتر سعدمحمدی، مدیرعامل هلدینگ سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، به عنوان سهامدار عمده و حامی اصلی شرکت تجلی، نقش کلیدی در موفقیت این پروژه داشت.

وی تأکید کرد که تفکیک ۱۷ عنصر نادر خاکی از معادن با عیار پایین، دستاوردی تاریخی برای صنایع هایتک ایران است.

دکتر مرتضی علی‌اکبری، مدیرعامل شرکت تجلی نیز اعلام کرد که این موفقیت حاصل تلاش جمعی و همتی بلند است.

وی افزود: ما در شرکت تجلی به آینده‌ای روشن برای صنعت معدنی ایران امیدواریم و با برنامه‌ریزی‌های دقیق، به دنبال توسعه هرچه بیشتر این حوزه هستیم.

دکتر افصحی، مدیر پروژه عناصر نادر خاکی، از مطالعات دقیق کانی‌شناسی و طراحی تجهیزات داخلی بدون وابستگی به خارج خبر داد.

وی تأکید کرد که این دستاورد با سرمایه‌گذاری داخلی و بدون دسترسی به منابع علمی خارجی محقق شده است. شرکت تجلی با طراحی و ساخت تمام تجهیزات مورد نیاز از صفر تا صد، گام بزرگی در این مسیر برداشت.

کارخانه کوچک‌مقیاس شرکت تجلی توانسته است عیار عناصر نادر خاکی را ۱۶۵ برابر افزایش دهد و روزانه به تولید این مواد ارزشمند بپردازد. این کارخانه در حال حاضر در حال فعالیت است و خطا‌های احتمالی آن نیز در حال رفع است.

فرآیند نانوسایز کردن و جداسازی عناصر

با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، نانوذرات عناصر نادر خاکی شناسایی و جداسازی شده‌اند؛ این فرآیند به صورت چرخه‌ای انجام شده و هیچ ماده‌ای هدر نرفته است. پس از جداسازی نانوذرات، نمک‌های عناصر نادر خاکی تشکیل و به اکسید‌های با خلوص بالا تبدیل شده‌اند.

دستیابی ایران به فناوری فرآوری عناصر نادر خاکی، نقطه عطفی در صنایع هایتک کشور محسوب می‌شود. این موفقیت نه تنها ایران را در زمره کشور‌های پیشرفته قرار داده، بلکه گامی بلند در جهت خودکفایی و صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا است. با حمایت از جوانان نخبه و استفاده از دانش فنی به‌دست آمده، آینده‌ای روشن برای صنعت معدنی ایران ترسیم شده است.

منبع: اقتصاد آنلاین