ماجرای برداشت‌های مرگبار از معدن سرب و روی آلبلاغ به کجا رسید؟

به گزارش می متالز، رضا فیروزه، با اشاره به حضور کارشناسانی از وزارت صمت و سازمان محیط زیست در معدن سرب و روی آلبلاغ و برگزاری جلسه‌ای در محل استانداری گفت: به منظور ساماندهی برداشت و حضور افراد در این معدن، قرار بر این شد تا سازمان محیط زیست این اجازه را بدهد که سازمان زمین شناسی به منظور انجام مطالعات اکتشافی وارد عرصه شود.

وی افزود: این مطالعات به منظور آن است که به طور کلی میزان ظرفیت سرب و روی موجود در این معدن برآورد و این تشخیص داده شود که آیا معدن مذکور دارای رگه‌های موقتی از مواد معدنی است و یا از پتانسیل خوبی برخوردار است.

فیروزه ادامه داد: اگر معدن دارای پتانسیل خوبی بود، دقیقاً همانند سایر نقاط کشور به منظور حفظ محیط زیست نیاز به ساخت راه و جاده نیست بلکه از سایر امکانات برای بهره برداری از آن همچون ایجاد تله کابین و … استفاده شود.

وی اظهار کرد: از این معدن به نفع مردم شهرستان اسفراین در قالب شرکت تعاونی عمران که متعلق به مردم این شهرستان است، برداشت می‌شود.

این مقام مسئول در پاسخ به این سوال که تا شروع و پایان انجام مطالعات، برداشت‌های غیرمجاز در این معدن چگونه سامان خواهد یافت؟ هشدار داد: هر لحظه احتمال ریزش سنگ با انجام بارندگی در حفره‌های ایجاد شده توسط متخلفان وجود دارد و باید با تمام وجود مورد حفاظت قرار گیرد و از معابر خروجی معدن مراقبت شود.

در تاریخ ۱۹ اردیبهشت سال جاری امین کشوری، رئیس اورژانس فوریت‌های پزشکی اسفراین از فوت یک شهروند اسفراینی در معدن سرب و روی آلبلاغ این شهرستان خبر داده بود.

وی با اشاره به اینکه در ساعت ۱۴:۳۰ عصر حادثه فروریختن معدن و مصدوم شدن دو شهروند اسفراینی گزارش شد، گفت: یک آمبولانس به محل اعزام و تکنسین‌ها برای پیگیری مصدوم‌ها پای پیاده به محل رفتند.

وی با اشاره به اینکه برای انتقال مصدومان با هلی کوپتر هلال احمر تماس گرفته شد، افزود: متأسفانه یکی از مصدومان که ۳۸ سال سن داشت در صحنه فوت شد و مصدوم دیگر نیز از محل متواری شد و نیروی اورژانس او را نیافتند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی نسبت به احتمال ریزش حفره‌های ایجاد شده در معدن سرب و روی اسفراین به علت برداشت‌های غیر مجاز هشدار داد.

علاوه بر آن معاون صنعتی و معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی نیز در گذشته با اشاره به وجود معدنی در منطقه حفاظت شده ساری گل در شهرستان اسفراین اظهار کرده بود: ماده معدنی موجود در این معدن سرب و روی است اما از آنجایی‌که در منطقه حفاظت شده واقع شده است نمی‌توان آن را به اشخاص واگذار کرد.

رضا زاده افزود: همین امر سبب شده تا اشخاص به صورت غیرمجاز برداشت ماده معدنی را داشته باشند و مواد معدنی را با چهارپایانی مانند الاغ و کوله پشتی حمل کنند.

وی ادامه داد: مواد معدنی برداشت شده به روستاهای نزدیک این معدن (پرکانلو و برسطو) دپو می‌شود و زمانی که مقدار آن به اندازه یک کامیون می‌رسد به کارخانه‌ای در زنجان حمل می‌شود. در حقیقت افرادی هستند که افراد بومی منطقه را به کار می‌گیرند و مبالغ ناچیزی را برای برداشت این مواد معدنی به آنها پرداخت می‌کنند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا جلوی برداشت غیرمجاز از این معدن از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان گرفته نشده است؟ تصریح کرد: حفظ این معدن بر عهده محیط زیست است و این اداره کل تمام امکانات از جمله محیط بان و … را در اختیار دارد و باید از برداشت‌های غیر مجاز این معدن جلوگیری کند.

این مقام مسئول تاکید کرد: از سوی دیگر این سازمان با اداره کل محیط زیست بارها مکاتبه کرده تا این منطقه را از منطقه حفاظت شده آزاد کند تا بتواند آن را در قالب مزایده به شخص حقیقی و یا حقوقی واگذار کند که در این صورت بتوان از برداشت‌های غیر مجاز آن جلوگیری کرد.

وی خاطرنشان کرد: هم اکنون دست در این معدن زیادتر شده و افراد بیشتری برای برداشت غیرمجاز این ماده معدنی در این منطقه حضور پیدا کرده‌اند.

علی اصغر مطهری، مدیر کل محیط زیست خراسان شمالی نیز در ادامه بیان کرده بود: طبق ماده ۱۹ قانون معادن، سازمان صنعت، معدن و تجارت باید علیه هر گونه برداشت غیرمجاز ماده معدنی در معادن در هر منطقه‌ای اعلام جرم کند.

وی افزود: تعدادی از افراد در منطقه حضور پیدا کرده‌اند و با دادن پول به افراد محلی و روستایی آنها را راغب به برداشت غیر مجاز این ماده معدنی می‌کنند.

مطهری ادامه داد: در همین راستا این اداره کل ۲۰۰ نفر از افراد بومی و محلی که اقدام به برداشت و جابجایی غیر مجاز ماده معدنی روی و سرب را با کوله پشتی و الاغ می‌کردند را دستگیر و تحویل مراجع قضائی داده ایم. علاوه بر آن ۱۰۰ رأس الاغ نیز طی گشت زنی‌های محیط بانان این اداره کل توقیف شده اند.

به گفته این مقام مسئول، هر فرد حدود سه تا چهار کیلوگرم از این مواد معدنی را برداشت و جابجا می‌کنند. حتی محیط زیست با شناسایی‌هایی که انجام داده چندین انبار که این مواد معدنی در آن دپو شده بودند را نیز کشف کرده است.

وی با اشاره به وجود معدن بسیار خوب سرب و روی در شهرستان اسفراین گفت: این معدن در منطقه حفاظت شده ساری گل قرار دارد، به همین علت سازمان صمت استان نتوانسته این معدن را به ثبت برساند و همین امر موجب شده تا برداشت‌های غیرمجاز زیادی توسط افراد محلی و غیر بومی از آن صورت گیرد.

وی خاطرنشان کرد: طی بازدیدهای صورت گرفته از این معدن در یکی دو هفته گذشته مشاهده شده که به علت برداشت‌های غیرمجاز صورت گرفته، حفره‌هایی توسط برداشت کنندگان در کوه‌های این معدن، ایجاد شده که این حفره‌ها بسیار خطرناک هستند و احتمال ریزش آن و مرگ و میر افرادی که در حال برداشت هستند، وجود دارد.

فیروزه با تصریح بر اینکه باید هر چه سریع‌تر تکلیف این معدن روشن شود، افزود: اداره کل محیط زیست خراسان شمالی یا باید حفاظت کامل و درست این معدن را عهده دار باشد و یا اینکه پیشنهاد می‌شود این معدن به سازمان صمت واگذار تا این سازمان آن را به ثبت برساند و به صورت قانونی برای برداشت مجاز و اصولی به بخش خصوصی واگذار کند.

وی در پاسخ به این سوال که واگذاری این معدن از سوی محیط زیست به سازمان صمت امری زمان بر بوده و ممکن است تا آن زمان، دیگر چیزی از معدن باقی نماند و یا اینکه اتفاق ناگواری رخ دهد؟ اظهار کرد: تا آن زمان محیط زیست می‌تواند با محافظت و کنترل صحیح، جلوی برداشت‌های غیرمجاز را بگیرد.

این مقام مسئول ادامه داد: در حقیقت مبادی خروجی مواد معدنی این معدن مشخص شده و حفاظت از این معدن و جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز قابل کنترل است.

وی خاطرنشان کرد: تا زمانیکه این معدن تحت کنترل اداره کل محیط زیست است و اگر اتفاق ناگواری (همچون مسمومیت برداشت کنندگان و یا ریزش حفره‌های و مرگ و میر افراد) در آن جا رخ دهد، سازمان صمت استان هیچ مسئولیتی را قبول نخواهد کرد.