به گزارش می متالز، به طور خاص، کشورهای در حال توسعه علاقهمند به افزایش اطلاعات خود در زمینه عملکرد تولید و مصرف انرژی هستند. بهطور عمده تنها راهکار در زمینه بحران انرژی، استفاده خردمندانه از انرژی موجود است. بنابراین اطلاعات در زمینه فناوریهای حفاظت از منابع انرژی و روشهای مدرن کاهش مصرف انرژی باید در اختیار دولت و مراکز مدیریت انرژی در کشورهای درحال توسعه قرار گیرد. اطلاعات باید بهگونهای باشد که مهندسان و اپراتورهای کارخانههای سیمان موجود در این کشورها بتوانند به راحتی به این اطلاعات دسترسی داشته باشند و به طور خاص این مسئله مهم است که آنها به اطلاعات کاربردی در زمینه فناوریهای محافظت از منابع سوخت دست پیدا کنند.
در دسامبر ۱۹۸۳ (۱۳۶۲خورشیدی) سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) نشستهای منطقهای برای مصرف بهتر منابع انرژی برگزار کرد. در این نشستها که با حضور یک گروه متخصص انجام شد، روی مصرف انرژی در صنایع کوچک و متوسط کشورهای آسیایی بحث شد.
در این نشستها، این مسئله بیان شد که برای برخی از صنایع متمرکز، صرفهجویی در مصرف انرژی میتواند تا بیش از ۱۰ درصد انجام شود که این کار با مدیریت و بازرسی انرژی در زمینه فعالیتهای خانگی انجام میشود. همه این تجربهها باعث شد سازمان توسعه صنعتی ملل متحد، برنامه منطقهای برای ترفیع و کاربردیتر کردن فناوریهای صرفهجویی در مصرف انرژی تدوین کند. این سازمان برنامهای کامل برای صرفهجویی در مصرف انرژی در زیربخشها و بخشهای مختلف صنعتی دارد. یکی از این بخشهای صنعتی که مصرفکننده عمده انرژی است، صنعت سیمان است. برای بهبود بازده این صنعت، روشهای مدرن صرفهجویی در مصرف انرژی تدوین شده است.
صنعت سیمان انرژی زیادی مصرف میکند. این صنعت همچنین بهخاطر سهم بالای انرژی در هزینه کلی تولید نیز موردتوجه است، بهطوریکه درصد بالایی از نرخ کلی یک تن سیمان مربوط به مصرف انرژی آن است.
در صنعت سیمان، مقدار محسوسی از انرژی را میتوان با جلوگیری از خروج انرژی از کورهها و اصلاح و تعدیل وسایل در جهت بازیافت گرما در فرآیند تولید، صرفهجویی کرد. برای نمونه اصلاح و تعدیل وسایل میتواند به واسطه اضافه کردن بخشهای پیشگرم یا خنککننده در تولید سیمان انجام شود. همچنین استفاده از ضایعات صنعتی میتواند درصد مصرف انرژی را کاهش دهد.
به تازگی سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) این برنامه را به وسیله حمایت مالی ازسوی دولت ژاپن در کشورهای آسیایی در حال توسعه اجرا کرده است. این برنامه کمک میکند تا فناوریهای ابداعی حفاظت از منابع انرژی که در کشور ژاپن توسعه یافته است، در کشورهای در حال توسعه ممتاز نیز توسعه یابد.
در این برنامه، بر این مسئله تاکید میشود که انتقال فناوریهای حفاظت از منابع انرژی بهوسیله این موارد میسر میشود: ۱) هدایت بررسیهای انجامی بر مصرف انرژی و بازده در مراحل مختلف یک کارخانه. ۲) تهیه هندبوکها در زمینه مدیریت انرژی و فناوریهای حفاظت از منابع انرژی (این هندبوکها بهوسیله بررسیهای انجام شده در کارخانهها تدوین میشود.) ۳) برگزاری سمینارهایی در زمینه بحث و ارائه مطالب هندبوکهای تهیهشده (این سمینارها را میتوان در سطح مسئولان دولتی، نمایندگان صنایع، مدیران کارخانهها و مهندسان برگزار کرد.) ۴) انتشار هندبوکها برای دیگر کشورهای در حال توسعه (این کتابها میتواند موجب استفاده و کاربرد بهتر برای بخشهای صنعتی شود). تجربههای بهدست آمده هنگام اجرای این برنامه راهنمای مناسبی در جهت برنامههای آینده است که بخشهای دیگر صنعت را نیز درگیر میکند و نهتنها موجب پیشرفت صنایع در یک سرزمین میشود، بلکه موجب پیشرفت صنعت در دیگر کشورهای درحال توسعه میشود.
یونیدو این برنامه را همراه با پروژه مصرف خردمندانه منابع انرژی در صنعت پارچه و فولاد در مالزی و اندونزی و پروژه مصرف خردمندانه منابع انرژی در صنعت کاغذ و صنعت شیشه در فیلیپین و تایلند شروع کرد. این پروژهها بهوسیله پروژه مصرف خردمندانه منابع انرژی در صنعت سرامیک و صنعت سیمان در سریلانکا و بنگلادش دنبال شد.
صنعت سیمان به همراه صنعت فولاد، کاغذ و پتروشیمی ازجمله صنایع پرمصرف انرژی هستند. درصد نرخ سوخت در تولید سیمان پرتلند ۲۰ تا ۳۰ درصد است. اگر هزینه انرژی کاهش یابد، هزینه تولید کاهش یافته که نتیجه آن افزایش سود کارخانه است. حدود ۹۵درصد از مصرف سوخت در زمینه پخت کلینکر است. ۴۰ درصد از نیروی برق نیز برای آسیاب کردن پایانی مصرف میشود و کمتر از ۳۰ درصد از هرکدام از این منابع انرژی (سوخت و نیروی برق) در زمینه فرآیند انجام شده روی مواد اولیه و فرآیند پخت کلینکر مصرف میشود. فرآیند آسیاب کردن پایانی بیشتر با استفاده از نیروی برق انجام میشود که این نیروی برق برای گردش آسیابها استفاده میشود. در فرآیند پخت کلینکر نیز برق مصرفی برای فنهای خنککننده مصرف میشوند. فرآیند خردایش مواد اولیه حجم زیادی از انرژی را برای آسیابها و دمندهها مصرف میکند. فرآیند تولید سیمان در ژاپن بیشتر به وسیله کورههای SP، NSP انجام میشود و زغالسنگ نیز به عنوان سوخت مصرف میشود. بنابراین نسبت مصرف برق به وسیله فرآیند پخت کلینکر بالا است. در کارخانههایی که بیشتر از کوره فرآیند تر استفاده میشود، فرآیند آسیاب کردن پایانی نیروی زیادی مصرف میکند که علت آن را عنوان کردیم. در چنین مواردی، حفاظت از انرژی را باید با تمرکز بر مصرف سوخت در فرآیند پخت کلینکر و آسیاب کردن پایانی (مصرف الکتریسیته) انجام داد.