ظرفیت ۷۰ هزار تنی ضایعات آلومینیوم

به گزارش می متالز، در کشور ما سالانه حدود ۴۰۰هزار تن آلومینیوم تولید می‌شود و مهم‌ترین مشکل کارخانه‌های تولید شمش آلومینیوم در کشور کمبود مواد اولیه است که استفاده از ضایعات می‌تواند این کمبود را جبران کند. از ۳ کارخانه عمده تولید آلومینیوم در ایران، تنها کارخانه ایرالکو از فناوری تولید آلومینیوم از قراضه برخوردار است.
این درحالی است که استفاده از ضایعات آلومینیوم می‌تواند تا ۹۰درصد میزان مصرف انرژی را کاهش دهد.

به سمت محصولات آلیاژی و بازیافتی پیش برویم

از ضایعات آلومینیوم می‌توان استفاده‌های بهینه‌ای کرد. از آنجا که بین ضایعاتی که از آلومینیوم به‌دست می‌آید با آلومینیومی که از شمش تولید می‌شود، تفاوتی وجود ندارد، ضایعات آلومینیوم در صنعت خودروسازی، بیلت و دروپنجره‌سازی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
درباره تفاوت آلومینیوم پایه و ثانویه محمد آشفته آج‌بیشه، کارشناس آلومینیوم اظهار کرد: ضایعاتی که از کارخانه‌های تولیدکننده آلومینیوم به‌دست می‌آید، بازیافت شده و تبدیل به آلومینیوم با گرید بالاتر از ۹۷ می‌شود که آلومینیوم «پایه» نامیده می‌شود. آلومینیوم «ثانویه» درحقیقت همان بازیافت آلومینیوم است که در آلیاژ به کار برده می‌شود. این آلومینیوم بیشتر در صنایعی مانند بلیت‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد که با آلیاژ ترکیب می‌شود اما در آلومینیوم پایه به‌کار برده نمی‌شود.
آشفته آج‌بیشه با تاکید بر این موضوع که آلومینیوم ضایعاتی به لحاظ کیفیت تفاوتی با آلومینیوم اولیه ندارد، عنوان کرد: ترکیبی از آلومینیوم پایه و آلومینیوم ضایعاتی به‌علاوه آلیاژهای دیگر به محصول نهایی تبدیل می‌شود که تفاوت چندانی با آلومینیوم اولیه ندارد.
وی با اشاره به اینکه در ایران تنها یک واحد آلومینیومی این بازیافت و ترکیب را انجام می‌دهد، گفت: البته تنها شرکتی که از ‌ضایعات آلومینیوم استفاده می‌کند، ایرالکو است.
این کارشناس آلومینیوم در پاسخ به این پرسش که آیا تبدیل یا بازیافت آلومینیوم صرفه اقتصادی دارد، خاطرنشان کرد: بازیافت آلومینیوم از لحاظ اقتصادی با توجیه بسیاری همراه است. البته مسئله بااهمیت در این زمینه آن است که در صنعت آلومینیوم از خام‌فروشی رهایی پیدا کنیم، یعنی فرآیند ما در این صنعت باید به سمت محصولات آلیاژی و بازیافتی پیش برود. آشفته آج‌بیشه همچنین درباره نرخ آلومینیوم پایه و بازیافتی عنوان کرد: نرخ بازیافت در کشورها متفاوت است، برای نمونه آلومینیوم بازیافتی در کشور ما یک نرخ و در ترکیه نرخ دیگری دارد؛ این درحالی است که آلومینیوم پایه نرخ جهانی دارد. وی در ادامه توضیح داد: بنابراین زمانی که نرخ آلومینیوم جهانی در سطح پایینی قرار دارد، ممکن است آلومینیوم ثانویه صرفه اقتصادی نداشته باشد، اما در عوض زمانی که نرخ آلومینیوم پایه بالاست، آلومینیوم ثانویه و ضایعات آن صرفه اقتصادی بیشتری پیدا خواهد کرد. وی در پایان سخنان خود تاکید کرد: در کل ضایعات آلومینیوم و ترکیب آن با آلومینیوم پایه در این صنعت نقش قابل‌توجه و مهمی دارد.

ذوب ضایعات آلومینیوم بسیار ساده است

همچنین درباره ضایعات آلومینیوم محمد آشناگر، مدیر سایت ایران‌ضایعات اظهار کرد: آلومینیوم دارای جذابیت‌های بسیاری برای استفاده است که در صنایع خودروسازی، کشتی‌سازی و هواپیماسازی و در صنایع غذایی و ساختمان‌سازی و خطوط انتقال و کابل‌های آلومینیومی کاربرد دارد.
از این‌رو می‌توانیم ادعا کنیم که پس از آهن پرکاربردترین فلز، آلومینیوم است. بنابراین بازیافت ضایعات و استفاده دوباره آن در چرخه این فلز بسیار مهم به‌شمار می‌رود. وی با اشاره به دسته‌بندی ضایعات آلومینیوم عنوان کرد: در زمینه ضایعات آلومینیوم دو دسته‌بندی وجود دارد، یکی ضایعات آلومینیوم نرم و دیگری خشک است که هریک دارای زیرمجموعه‌های خود هستند.
 آشناگر در ادامه خاطرنشان کرد: ضایعات آلومینیوم نرم به صورت عمده شامل ظرف‌های آلومینیوم، پروفیل آلومینیوم، ضایعات قوطی و زینک هستند که به لحاظ قیمتی، بهای آنها بستگی به خلوص آنها دارد. البته در زمینه ضایعات زینگ باید یادآوری کنم که این ضایعات در چاپخانه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد، از این‌رو به لحاظ قیمتی از نرخ بالاتری برخوردار هستند. کابل‌های آلومینیومی نیز چون خلوص بالاتری دارد، از نرخ بالاتری برخوردار هستند. وی ادامه داد: ضایعات خشک نیز شامل رادیاتور، پیستون، سرسلیندر و... است.
آشناگر ادامه داد: حدود ۷۰ هزار تن در کشور از ضایعات، آلومینیوم تولید می‌شود.
وی در ادامه با اشاره به شرکت‌هایی که از قراضه آلومینیوم تولید می‌کنند، گفت: درحال‌حاضر شرکت‌هایی که شمش تولید می‌کنند؛ ایرالکو و دیگری هرمزال و المهدی هستند که تنها شرکت ایرالکو از ضایعات آلومینیوم تولید شمش دارد. البته شرکت‌هایی در صنایع پایین‌دست‌تر مانند شرکت ذوب گلپایگان، چند شرکت در اراک و تبریز هستند که برخی از این شرکت‌ها از ضایعات، شمش و برخی قطعات آلومینیومی تولید می‌کنند.
شرکت‌هایی که تولید قطعه دارند درحقیقت فرآیند آلیاژسازی را انجام می‌دهند اما شرکت‌هایی که تنها تولید شمش دارند، ضایعات را آلیاژسازی و تبدیل به شمش می‌کنند و شمش را به شرکت‌های مصرف‌کننده می‌فروشند.
آشناگر در ادامه با اشاره به برخی ضایعات آلومینیوم عنوان کرد: برخی از ضایعات آلومینیوم مانند زینک، پیستون و سرسیلندر و... جزو ضایعات خاص هستند و به لحاظ قیمتی، نرخ بالاتری دارند و خریداران دست‌به‌نقدی در بازار دارند چون این ضایعات سریع‌تر پس از ذوب به آلیاژ موردنظر می‌رسند.
وی با تاکید بر صرفه اقتصادی که ضایعات آلومینیومی دارد، عنوان کرد: ازنظر اقتصادی بازیافت آلومینیوم بسیار به‌صرفه است و حدود ۹۰ درصد انرژی کمتری مورداستفاده قرار می‌گیرد، چراکه تولید آلومینیوم از معدن فرآیند طولانی و مشکلی است و انرژی بالایی را مصرف می‌کند.
از سوی دیگر ذوب ضایعات آلومینیوم بسیار ساده است که با تجهیزات و کوره ساده با دمای ۶۶۰ تا ۷۰۰ درجه می‌توان ذوب را انجام داد.
 این کارشناس حوزه ضایعات درباره جمع‌آوری ضایعات آلومینیوم بیان کرد: شیوه جمع‌آوری بیشتر به شکل سنتی است. البته اگر از سوی سازمان‌ها به شکل مزایده‌ای انجام شود، افرادی که بنگاه‌دار یا کارخانه‌‌‌دار هستند در این مزایده‌‌ها شرکت و خرید می‌کنند یا اینکه می‌تواند به صورت خرد و در منزل باشد که از طریق دستی و دوره‌گردی جمع‌آوری می‌شود.
 در ایران به‌طور کلی ضایعات به این دو صورت خرید و فروش می‌شود؛ یا به صورت خرده‌بار و دوره‌گردی تهیه می‌شود یا از شرکت‌ها و سازمان‌هایی که تولیدکننده ضایعات آلومینیوم هستند، به شکل تناژ خریداری می‌شود.