به گزارش می متالز، از آنجاییکه این حوزه در مقام عامل مولد اشتغال پایدار در افزایش تولید ناخالص ملی و درآمد سرانه نقش بسزایی دارد، برای کشور حائز اهمیت است.
ایران با در اختیار داشتن منابع و مواد معدنی مورد نیاز صنایع مختلف، از کشورهای غنی جهان است. به گفته تاریخنگاران، مردم ایران از نخستین کسانی بودهاند که مس را استخراج و ذوب کردهاند. آثار بسیاری، از حفاریهای عظیم در بیشتر معادن ایران بهویژه معادن سرب و مس دیده میشود. نمونههای باقیمانده از ظروف و وسایل فلزی هم نشانگر فعالیتهای گسترده معدنی و صنعتی کشور است.
با اینکه معدن در ایران در رونق تولید و اشتغال ظرفیت زیای دارد اما به گفته کارشناسان نمره خوبی ندارد و تنها میتوان نمره قبولی ۱۰ و ۱۲ به آن داد. در روز معدن درباره اهمیت این حوزه و سیاستهایی که دولت باید در پیش بگیرد، با کارشناسان معدن گفتوگو کردیم.
محمود گوهرین، عضو هیات مدیره خانه معدن ایران در پاسخ به این پرسش که نمره معدن در شرایط فعلی چند است، گفت: کار سختی است که به معدن نمره دهیم اما میتوان نمره قبولی ۱۰ را به آن داد. هرچند کارهای زیادی در حوزه معدن در حال انجام است یا انجامشده اما کارهای زیادی هم انجام نشده و جا دارد بیشتر در این حوزه کار کنیم تا نمره آن بالا برود.
عضو هیات مدیره خانه معدن ایران در پاسخ به این پرسش که چرا بسیاری از معادنی که باید راه میافتادند هنوز راه نیفتادهاند، اظهار کرد: متاسفانه ما قوانین دست و پاگیر زیادی
داریم. کل مجوزهایی که فرد باید برای پروانه بهرهبرداری بگیرد حدود ۳ تا ۴ سال زمان میبرد، درصورتیکه باید برای معدن تسهیلاتی قائل شویم تا کسی که میتواند شروع به کار کند، پشیمان نشود. او تاکید کرد: بروکراسی اداری و مجوزهایی که باید از سازمانهای مختلف گرفت از مسائلی هستند که کار معدندار را سخت کردهاند و باعث میشوند از ادامه فعالیت دلسرد شوند. بهاینترتیب فردی که ظرفیت کار در معدن را دارد، دستبهکارهای غیر تولیدی یا دلالی میزند.
گوهرین با توجه به ظرفیتهای معدنی در کشور و مزایای آن به دیگر مشکلات حوزه معدن از قبیل مالیات اشاره کرد و گفت: تولید و اشتغال از مسائلی هستند که باید به آنها توجه زیاد شود و معدن زمینه هر دو مورد یادشده را میتواند فراهم کند.
دولت فکر میکند اگر از معدنکاران پول بگیرد و دستش را در جیب آنها کند مشکل حل میشود، درصورتیکه وقتی اشتغال و تولید از فعالیت معدنکاران حاصل میشود باید با آنها همراه باشد. اگر سیاستی را در پیش بگیریم که مالیات درست دریافت شود، تولید را افزایش میدهیم و اشتغال ایجاد میکنیم. اگر سیاستهای تشویقی را بهکار نگیریم هم اشتغال از بین میرود و هم معدنکار بهجای تشویق تنبیه میشود.
این عضو هیات مدیره خانه معدن ایران در پاسخ به این پرسش که چه انتظاری از دولت در روز معدن دارد، گفت: انتظار داریم به معدن توجه بیشتر شود. معدن در رونق تولید و اشتغال که از مهمترین مسائل کشور به شمار میرود، موثر است. همانطور که میدانید بیکاری دردی است که از بمب هم خطرناکتر است؛ بنابراین وقتی معدن این ظرفیت را دارد که بیکاری را کم کند، دولت هم باید برای آن چارهاندیشی کند. البته دولت کارهایی را شروع کرده اما اقدامات عمرانی و زیربنایی باید جدیتر دنبال شوند.
بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این پرسش که چه نمرهای میتوان به معدن داد، گفت: هرچند معدن از لحاظ ظرفیت، استحقاق نمره خوب را در کشور دارد اما نمیتواند نمره خوبی بگیرد و درنهایت میتوان نمره ۱۲ را برایش در نظر گرفت. او تاکید کرد: متاسفانه با وجود همه توانمندیها نتوانستهایم از ظرفیت معدن بهخوبی استفاده کنیم. رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این پرسش که چه مشکلاتی در کشور برای رونق معادن وجود داشته است، اظهار کرد: ما میتوانستیم اکتشافات را توسعه دهیم اما در این حوزه کاری نکردهایم. این مهم را میتوان از بودجه سازمان زمینشناسی بهعنوان سازمان متولی مطالعات اولیه اکتشاف در کشور شناخت. آنقدر این بودجه کم است که متوجه میشویم در عمل به اکتشافات در کشور اهمیتی داده نمیشود. شکوری با اشاره به آمار اکتشاف در دیگر کشورها بیان کرد: برای نمونه استرالیا در سال ۱۳۹۶ بیش از ۵ میلیارد دلار برای اکتشافات هزینه کرد. این کشور نزدیک به ۸ میلیون متر حفاری اکتشافی انجام داده است، در حالی که در کل در ایران حفاری اکتشافی به ۶ میلیون متر هم نمیرسد. او ادامه داد: این موارد نشان میدهند با این نوع رفتار با بخش معدن نمیتوانیم از نعمتهای خدادادی کشور، استفاده کنیم. در بخش عمدهای از مساحت کشور اکتشاف با ژئوفیزیک هوایی انجام نشده و درنهایت نمیدانیم در زمین چه میگذرد. ما یک درصد مساحت و جمعیت جهان را داریم اما در عمل یک درصد ذخایر جهان را داریم، در حالی که میتوانستیم بیش از این سهم داشته باشیم. رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این پرسش که روز معدن چه انتظاری از دولت دارید، اظهار کرد: باید بودجه را برای سازمان زمینشناسی افزایش دهند. ازآنجاییکه تهیه اطلاعاتپایه در کل جهان با حاکمیت است و اکتشافات تکمیلی را بخش خصوصی انجام میدهد، ما هم در ایران باید به این سمت حرکت کنیم. شکوری تاکید کرد: یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که برای تهیه اطلاعات پایه اعتبار کافی به سازمان زمینشناسی داده نمیشود و در اختیار بخش خصوصی قرار نمیگیرد. او با اشاره به اینکه در دولت دوازدهم این مسئله تسهیل شده است، ادامه داد: هرچند در این دوره دسترسی به اطلاعات راحتتر و بهتر شده اما هنوز مناسب و شایسته نیست. دولتیها باید شرایط را مهیا کنند که سرمایهگذاران علاقهمند شوند به بخش معدن ورود پیدا کنند. باید با قانونگذاریها و سیاستگذاریهای مناسب و ایجاد امنیت سرمایهگذاری در این بخش کمک کنیم که بخش زیادی از سرمایهها به سمت معدن و صنایع معدنی برود. شکوری با اشاره به سرمایههای بلاتکلیف مردم در حوزههای مختلف ارز و طلا گفت: بیش از ۱۸۰۰ هزار میلیارد تومان حجم نقدینگی در دست مردم است که وقتی به سمت طلا و ارز میرود مشکلاتی را ایجاد میکند. اگر بتوانیم بخش معدن را حمایت و فضا را برای آن مناسب کنیم که سودآوری صنایع معدنی بیشتر شود، این سرمایهها به آن سمت میرود و میتواند زمینه اشتغال و تولید و صادرات را برای کشور فراهم کند. او تاکید کرد: ما ثابت کردهایم که اگر در افق ۱۴۰۴ همین چشمانداز را در حوزه معدن و صنایع معدنی محقق کنیم میتوانیم ۶۰ درصد درآمدهای نفتی را پوشش دهیم. بنابراین بخشی که این ظرفیت را داشته باشد، مستحق توجه و عنایت ویژه است.