به گزارش می متالز، پس از بازگشت تحریمهای نفتی از 13 آبان سال گذشته، میزان صادرات نفت، افت قابل ملاحظهای را تجربه کرده است. با توجه به وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی در صورتی که چارهاندیشیهای لازم برای بیاثرکردن تحریمهای نفتی انجام نشود، اقتصاد با چالشهای بزرگی مواجه می شود.
در این رابطه کمیسیون انرژی مجلس طرحی با عنوان "افزایش ظرفیت پتروپالایشی با استفاده از سرمایههای مردمی" تدوین کرد و دو هفته قبل، کلیات این طرح در صحن علنی مجلس تصویب و برای بررسی بیشتر جزئیات به کمیسیون انرژی ارجاع داده شد و بسیاری از اعضای کمیسیون انرژی مجلس اعلام کردند در صورت تصویب و اجرای این طرح، می توان تحریمهای نفتی آمریکا را خنثی کرد.
در این راستا علی بختیار عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: در این طرح مقرر شده برای یک یا دو سال تنفس خوراک به پتروپالایشگاهها داده شود. این کار طرح را حتی از بازار سکه، خودرو، ارز و مسکن هم جذابتر میکند و شعار رونق تولید ملی محقق خواهد شد. با این کار هم تحریمهای نفتی بیاثر و هم نقدینگی به حوزه تولید ارزش افزوده هدایت میشود.
وی با اشاره به وجود توان داخلی برای ساخت پتروپالایشگاه افزود: 200 شرکت دانشبنیان در حوزه نفت، صنعت و فناوری فعال هستند و از بعد فناوری هم با توجه به سرمایه بزرگ انسانی مشکلی نیست. هرچند سختیهایی وجود دارد اما هر زمان برای عبور از مشکلات برنامهریزی کردیم، توانستیم به این فناوریها دست یابیم.
اسدالله قرهخانی عضو کمیسیون انرژی مجلس هم گفت:در سالهای 90 تا 92 با تحریم بنزین روبرو بودیم اما توانستیم از طریق راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس، تولید بنزین را افزایش دهیم و اگرچه این روند طولانی شد ولی در نهایت در سال 96 و 97، موفق شدیم از هر سه فاز آن بهره برداری کنیم. بر این اساس ایران قادر است 45 میلیون لیتر در روز تولید فراورده داشته باشد. درنتیجه با توجه به تحریمهای آمریکا باید به سمت پالایشگاهسازی حرکت کنیم تا این میزان خام فروشی نفت هم پایان یابد.
وی با اشاره به اینکه برای ساخت پتروپالایشگاه و صادرات فراورده به جای نفت خام کمیسیون انرژی طرحی را آماده کرده که به زودی برخی ایرادات آن برطرف شده و تکمیل خواهد شد، افزود: طبق این طرح قرار است با استفاده از سرمایههای مردمی و نقدینگی موجود مشکل تامین مالی ساخت این واحدها حل شود.
هدایتالله خادمی هم با اشاره به سهلانگاری در توسعه صنایع پتروپالایشی گفت: متاسفانه تیم فعلی وزارت نفت که سالها در این جایگاه قرار دارند به این موضوع اعتقاد نداشتند و فقط در زمان وزارت آقازاده اقدام به احداث دو پالایشگاه بندرعباس و شازند شد و دیگر پالایشگاهی احداث نشد تا زمانی که در دولتهای قبل احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس را شروع کردند و در این دولت آن را تکمیل کردند.
وی افزود: در توسعه صنایع پالایشی اگر دولت یک حمایتهایی کند، میتوانیم پتروپالایشگاه احداث کنیم. در کمیسیون انرژی و پژوهشهای مجلس طرحی آماده شده که دولت باید کمک کند تا مواد خام را به صورت وام بدهد، تنفس خوراکی برای شرکتهای خصوصی لحاظ شود تا کار را جذاب شده و بتوان از این طریق جذب سرمایه کرد.
سکینه الماسی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس هم درباره این طرح گفت: بهمنظور جلوگیری از تحریمهای اقتصادی اجرای این طرح ضروری است و برای جلوگیری از کاهش تولید و کاهش فروش نفت، باید پتروپالایشگاههایی با سرمایه مردمی ایجاد کرد.در این صورت بنیه مالی دولت قویتر شده و میتوان با بازدهی سریع، ایجاد اشتغال و درآمد کرد.
وی افزود:از 650 پالایشگاه موجود در دنیا تنها 40 پالایشگاه بر مبنای نفت ایران طراحی شده که زمان تحریم نفتی خرید نفت از ایران را کاهش میدهد. بنابراین راهکار اصولی ضد تحریمی، احداث پتروپالایشگاه بهاندازه نفت خام و میعانات گازی و تبدیل آن به فرآوردهها و صادرات بیش از 50 نوع محصول است که بهعلت تنوع برای مشتریان قابل تحریم نیست.
علی گلمرادی هم درباره تحریمناپذیری فرآوردههای نفتی گفت: صادرات فرآوردههای نفتی در محمولههای کوچک صورت میگیرد و همچنین به دلیل موارد مصرف متعدد، بازار متنوعتری نسبت به نفت نیز دارد. شیوه صادرات فرآوده نسبت به نفت تنوع بیشتری داشته و فرآوردههای نفتی توسط تجار و شرکتهای بسیاری در دنیا معامله می شود. در نتیجه با صادرات فرآورده به جای نفت میتوانیم تحریمهای نفتی را بیاثر کنیم. در حال حاضر تحریمهای نفتی اثر خود را بر صادرات نفت گذاشته و با محدودیتهایی در زمینه فروش نفت مواجه شدیم. شاید این تحریمهای نفتی تلنگری باشد که واقعاً با یک رویکرد جدید در صنعت نفت به سمت توسعه صنایع پالایشی حرکت کنیم.
سلام امینی نیز گفت: ماده اولیه مشتری خاص دارد ولی بنزین را در هر کجایی میتوانید بفروشید. برای مشتقات نفتی مشتریهای زیادی داریم و میتوانیم تولیدات را به افغانستان، پاکستان، عراق و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس صادر کنیم. این کشورها به دلیل نیازی که دارند حتما خریدار خواهند بود.
وی با اشاره به ضرورت حمایت دولت از بخش خصوصی افزود: در راستای استفاده از نقدینگی موجود اگر مشوقهایی بگذاریم احتمالاً بتوانیم بخشی از سرمایه بخش خصوصی داخلی را به این سمت و سو ببریم. اعطای زمین ارزانقیمت، معافیت از عوارض و مالیات، تنفس خوراک و بازگشت پول به صورت اقساط بلندمدت راهکارهایی است که میتواند سرمایهگذار داخلی را برای ورود به این حوزه تشویق کرد.
علی ادیانی دیگر عضو کمیسیون انرژی مجلس هم با تاکید بر ضرورت استفاده از نقدینگی موجود برای ساخت پتروپالایشگاه گفت: توسعه پتروپالایشگاهها نیازمند سرمایهگذاری بالایی است. درحال حاضر هیچگونه مشکلی به لحاظ منابع مالی داخلی نداریم. نقدینگی بالایی وجود دارد که جذب فعالیتهای غیر تولیدی میشود. اگر مسئولان مشوقهای لازم را برای جذب سرمایه بخش خصوصی ایجاد کنند، میتوان نقدینگی موجود در جامعه را به سمت توسعه پتروپالایشگاهها هدایت کرد.
غلامرضا شرفی هم گفت: افزایش حجم تولید و تکمیل زنجیره ارزش یعنی تولید فرآوردههای نفتی ازجمله مهمترین مولفههای هستند که کشورهای دارای منابع نفتی همچون ایران باید به آن توجه داشته باشند. یکی از مهمترین پیشنیازهای تولید فراوردههای نفتی و جلوگیری از خام فروشی ساخت پالایشگاه و توسعه پتروپالایشگاهها است. تحریمهای امریکا علیه ایران از مکانیسمهای جامدی برخوردار هستند که میتوان آنها را با انعطاف و رفتن به سمت تولید فراوردههای نفتی بی اثر کرد.
جلال میرزایی نیز با اشاره به اینکه تنفس خوراک باعث ایجاد مشوق اقتصادی میشود، گفت: دولت می تواند در سالهای دیگر به صورت قسطی ارزش نفت داده شده را پس بگیرد. اگر این جهتگیری شود و تمرکز روی آن داشته باشیم، شدنی است و می توانیم به سمت توسعه صنایع پتروپالایشی حرکت کنیم. در کشور نقدینگی بسیار بالا است پس پول کافی برای ساخت پتروپالایشگاه وجود دارد و برای توسعه و ساخت پتروپالایشگاه باید نقدینگی را با استفاده از سازوکارهایی به سمت این بازار هدایت کنیم.
محمد خالدی سردشتی دیگر عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز با اشاره به طرح افزایش ظرفیت پتروپالایشی با استفاده از سرمایههای مردمی گفت:در شرایطی که ایران نمی تواند نفت را بفروشد نیازمند چنین طرح هایی هستیم تا بتوانیم فراورده تولید کنیم و این فراورده را صادر کنیم. به همین دلیل موافق این طرح هستم زیرا می دانم که در این شرایط چنین طرح هایی می تواند به دولت و وزارت نفت کمک کند.
وی ادامه داد: در این طرح چون بار مالی را به صندوق توسعه می انداختیم برای دولت بار مالی ندارد و مخالف اصل 75 قانون اساسی نیست. زیرا که اگر این طرح برای دولت بار مالی داشته باشد آنگاه شورای نگهبان این طرح را رد خواهد کرد.