هزینه‌های جهانی تولید آلومینیوم در گذر زمان کاهش یافته‌اند

هر صنعتی، به سوی سودآوری و توسعه اقتصاد پیش می‌رود. در این بین، تحلیل صنعت مورد نظر برای بهینه کردن سودآوری یکی از ضروریات محسوب می‌شود. منحنی هزینه، یکی از معیارهای تحلیل هر صنعتی است که به کمک آن می‌توان بیشترین سودآوری هر شرکت را با توجه به میزان تناژ تولیدی آن تعیین و مورد بررسی قرار داد. از این رو، تحلیل این منحنی کمک شایانی در دست‌یابی به حداکثر سودآوری شرکت‌ها خواهد کرد.

نقطه عطف تاریخ صنعت آلومینیوم را می‌توان اوایل دهه ۷۰ میلادی در نظر گرفت. در این دوره ظهور کاربردهای جدیدی از آلومینیوم، همچون کاربرد در صنایع غذایی و قوطی‌های آلومینیومی، مصرف آن را به یکباره با شدت زیادی افزایش داد و حتی در صنایع دیگر جایگزینی‌های بسیاری صورت گرفت. به عبارتی، آغاز جایگزینی‌های فلزاتی همچون فولاد و مس با آلومینیوم را می‌توان از اوایل همین دوره در نظر گرفت. در همین دوره که به طبع گسترده شدن مصارف آلومینیوم، شکوفایی این صنعت را به همراه داشت، منحنی هزینه عملیاتی به‌سرعت در بین صنعتگران این حوزه رواج پیدا کرد تا با این ابزار بتوانند توان رقابتی خود را در بازارها حفظ کرده و به ارتقای آن کمک کنند.

منحنی هزینه عملیاتی پس از گذشته یک دهه، دو روند متفاوت را همزمان در پیش گرفت. در ابتدا به تغییر شکل آن باید اشاره کرد که به تدریج از انحنای آن کاسته شده و به مسطح شدن پیش رفت. به عبارت دیگر، فاصله هزینه‌های تولید بین واحدهایی با ظرفیت پایین و ظرفیت‌های بالا کاسته شد و در رِنج خاصی قرار گرفتند. این تغییر را عمدتا ناشی از جهانی شدن این صنعت و به تبع آن، کاهش تعرفه‌های گمرکی و از بین رفتن بازارهای محدود و انحصاری دانسته‌اند. در همین حین، سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای نیز در ظرفیت‌هایی که کمترین هزینه‌های تولید را در پی داشت، صورت گرفت.

تغییر مهم دوم که در منحنی هزینه تولید به‌وجود آمد، کاهش آن و شیفت کردن منحنی به هزینه‌های پایین‌تر در بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۳ میلادی بود. این فاکتور خود متأثر از عواملی نظیر پیشرفت تکنولوژیک، کاهش هزینه‌های انرژی و استفاده از انرژی‌های ارزان قیمت‌تر، افزایش ارزش دلار آمریکا و در نهایت تضعیف قیمت آلومینا به‌عنوان ماده اولیه اصلی این صنعت بود. از بین این عوامل، تکنولوژی مورد استفاده، ارزش انرژی و هزینه‌های تأمین آن و همچنین ارزش آلومینا به‌طور مستقیم در هزینه‌های تولید واحدهای عملیاتی تأثیرگذار هستند.

در همین راستا، نمودار ۱، ارزش متوسط آلومینا را در بازارهای جهانی طی ۴ دهه گذشته نشان می‌دهد. با توجه به این نمودار، به غیر از چند سال اواخر دهه ۸۰، قیمت آلومینا در سطح پایین و ثابتی قرار داشت. به‌طور میانگین در این دوره (۱۹۸۰ تا ۲۰۰۳)، قیمت آلومینا در سطح حدودا ۱۷۵ دلار به‌ازای هر تن بود ولی پس از آن با افزایش نسبی همراه شد.

                                        
ارزش دلار از این جهت در تعیین هزینه‌های تولید و تغییر منحنی هزینه تأثیرگذار بود که با افزایش ارزش دلار، هزینه‌های تولید واحدهای تولیدی برون مرز آمریکا که با واحد دلار آمریکا بیان می‌شوند، تنها به دلیل افزایش یافتن ارزش دلار کاهش نشان دادند. این امر نه تنها در افزایش رقابت‌پذیری واحدهای خارج از آمریکا تأثیر گذار بود، بلکه در تغییر جغرافیای این صنعت از کشورهای غربی به سمت کشورهای شرقی نیز تأثیرگذاشت.