سیاست‌های ترامپ هم زغال سنگ را نجات نداد

به گزارش می متالز به نقل از ماینینگ تولید جهانی زغال‌سنگ کاهش چشمگیر یافته است؛ این خبر در حالی از سوی شرکت چندملیتی نفت و گاز پی‌بی مستقر در لندن منتشر شد که این روزها انتظارات درباره شنیده شدن خبر افزایش تولید زغال‌سنگ جهان به دنبال سیاست‌های حمایتگرانه ترامپ از زغال‌سنگ بود، اما برخلاف این انتظارات تولید زغال‌سنگ در کمترین میزان خود در طول ۴۷ سال گذشته (دهه ۱۹۷۰ میلادی) است و این کانی سیاه پرانرژی در بازار جهانی، مسیری مخالف آنچه رئیس‌جمهور ایالات‌متحده تعیین کرده بود و بر آن تاکید فراوان داشت، پیش گرفته است. چندی پیش بود که ترامپ از بازگشایی یک معدن جدید در پنسیلوانیا خبر داد و از سبک شدن بار ضوابط و مقررات زیست‌محیطی ایالات متحده امریکا به نفع زغال‌سنگ خبر داد، اما برخلاف این ادعاها گزارش منتشر شده از سوی پی‌بی که هر ساله بر روند جاری در بخش انرژی جهان مروری دارد، می‌گوید که در سال گذشته میلادی تقاضای امریکا برای زغال‌سنگ به میزان ۳۳/۴ میلیون تن کاهش داشت. علاوه بر امریکا چین نیز به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده جهان در طول ۶ سال گذشته کمترین میزان زغال‌سنگ را سوزاند و در همه قاره‌ها به غیر از افریقا حجم مصرف زغال‌سنگ افت داشت. بخش زیادی از این کاهش مصرف به تلاش‌های کشورهای جهان برای کاهش انتشار کربن به جو در ۳سال گذشته برمی‌گردد؛ روشی که به یک دغدغه جهانی تبدیل شده و در این بازه زمانی رشد پی‌درپی داشته است. دیگر علت کاهش مصرف زغال‌سنگ به ظهور گاز طبیعی در بازار جهانی برمی‌گردد که این روزها فراوان‌تر و ارزان‌تر است و پس از آن عامل عمده این ریزش تولید به انرژی‌های تجدیدپذیر همانند باد و نور خورشید برمی‌گردد که هزینه استفاده از آنها در سطح جهانی رو به کاهش است و این نوع انرژی‌ها به دلیل فشار اجتماعی‌ای که در جهان علیه سوخت‌های فسیلی حاکم است و استقبال از سوخت‌هایی که کربن کمتری منتشر می‌کنند، مورد توجه قرار گرفته‌اند. این خبر در حالی اعلام می‌شود که در ۵/۵ ماه گذشته و در اوایل امسال میلادی نرخ زغال کک به دلیل توفان‌های موسمی در استرالیا و جاری شدن سیل در کویینزلند به بالاترین میزان خود در ۶ سال گذشته رسیده بود، ولی حالا و با بازگشت عرضه به سطوح نرمال، در چند روز گذشته نرخ این عنصر فولادساز به کمترین میزان خود در ۸ ماه گذشته رسید.
در این بین آنچه بیش از همه موضع زغال‌سنگ را تهدید می‌کند، جایگاه گاز طبیعی در عرصه تولید انرژی است. در بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۸۷ تا ۱۳۹۵ خورشیدی) بهایی که نیروگاه‌های ایالات متحده برای گاز طبیعی پرداخت می‌کردند، ۷۱ درصد سقوط کرد در حالی که در همین بازه زمانی نرخ زغال‌سنگ تنها ۸ درصد پایین آمد. با همه این تفاسیر موضعی که ترامپ در حمایت از زغال‌سنگ پیش گرفته و پیش و پس از پیروزی نیز بر آن تاکید داشته است چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. اکنون بنا بر گزارش انجمن جهانی فولاد نیمی از انرژی موردنیاز تجهیزات فولادی از زغال‌سنگ تامین می‌شود. در این میان جهان نیز با هدف کاهش گرمایش زمین نگاه مثبتی به زغال‌سنگ ندارد. در همین راستا بی‌بی‌سی گزارش داد که روز جمعه، ۲۱ آوریل (اول اردیبهشت) برای نخستین بار پس از دوران انقلاب صنعتی، در انگلیس به مدت ۲۴ ساعت از زغال‌سنگ برای تولید برق استفاده نشد. در همین راستا دولت انگلیس برنامه‌ای ترتیب داده که بر مبنای آن با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، نیروگاه‌های زغالی تا سال ۲۰۲۵ میلادی (۱۴۰۴ خورشیدی) از دور خارج شوند. همچنین در سال‌های اخیر فعالان محیط‌زیست در اروپا بارها با اشغال معادن زغال‌سنگ به استفاده از آن اعتراض کرده‌اند. آخرین معدن عمیق زغال‌سنگ انگلیس نیز دو سال پیش و در سال ۲۰۱۵ میلادی تعطیل شد. بنا بر گزارش بی‌بی‌سی براساس آمار بانک جهانی، حدود ۴۰ درصد برق جهان در نیروگاه‌های زغالی تولید می‌شود و بخش زغال‌سنگ علاوه بر انتشار بالای گازهای کربنی، استفاده زیاد از آب را نیز به همراه دارد.

نمودار، روند کاهش تولید زغال‌سنگ را در ۳ سال گذشته نشان می‌دهد. ستون‌های آبی، نشانگر رشد تولید زغال‌سنگ از سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹خورشیدی) تا ۲۰۱۳ میلادی (۱۳۹۲خورشیدی) است و ستون‌های قرمز، نشانگر کاهش تولید زغال‌سنگ است که از سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳خورشیدی) تا سال گذشته (۲۰۱۶ میلادی) اتفاق افتاده است.