دولت قصد دارد میزان تولید سیمان را در کشور به ۱۱۰ تا ۱۲۰میلیون تن افزایش دهد، درحالیکه در سال گذشته مصرف سیمان ما در کشور به ۵۰میلیون تن هم نرسیده است. رئیس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان اظهار کرد: در شرایطی که کشور با تولید مازاد سیمان روبهرو است، دولت برنامههایی برای احداث کارخانههای جدید سیمان در برخی از نقاط کشور و افزایش ظرفیت تا۱۲۰میلیون تن دارد که این اقدام کارشناسی نیست و منجر به هدر رفتن سرمایههای کشور میشود. سیدمحمد اتابک گفت: برنامههای دولت برای افزایش ظرفیت سیمان نگرانیهای بسیاری را در مجموعه صنعت سیمان کشور به وجود آورده است؛ امروز میبینیم که مجموعه مصرف داخلی سیمان کشور با مجموعه تولید کشور بسیار متفاوت است و ما با مازاد چند میلیون تنی تولید سیمان در کل کشور روبهرو هستیم و حالا در این شرایط میبینیم که برنامههایی نیز برای افزایش ظرفیت تولید وجود دارد. وی در ادامه نگاهی به احداث کارخانهها در گذشته داشت و گفت: انتخاب مکانهای نادرست برای ساخت تعدادی از کارخانههای سیمانی که در گذشته ساخته شدهاند باعث شده ما هماکنون شاهد هزینههای بسیار برای حملونقل باشیم و این چالشهایی را به وجود آورده است، درحالیکه اگر انتخاب نقاط احداث واحدها با شرایطی که انجمن در آن زمان (زمان احداث) پیشنهاد کرده بود، انتخاب میشد حالا با این مشکل روبهرو نبودیم. اتابک در ادامه افزود: این یک واقعیت است که انتخاب محل احداث کارخانهها بر اثر فشارهای بخشی و بدون توجه به بازار مصرف بوده است بهجای اینکه نظرهای کارشناسی انجمن در نظر گرفته شود، نکتهای که همین حالا نیز در برنامه احداث واحدهای جدید باز دیده میشود. توجه داشته باشید که رویکرد گذشته و راهاندازی واحدهای سیمان در شهرهای مختلف هزینههای بسیاری را به کشور تحمیل کرده و حاصل آن احداث کارخانههای سیمان پشت به پشت در برخی نقاط کشور شده است. وی در ادامه گفت: باتوجه به شرایطی که شرح دادم نکته نگرانکننده این است که دولت میخواهد میزان تولید سیمان را در کشور به ۱۱۰ تا ۱۲۰میلیون تن افزایش دهد، درصورتیکه در سال گذشته مصرف سیمان ما در کشور به ۵۰ میلیون تن هم نرسیده است و همین حالا نیز با تولید مازاد روبهرو هستیم.
البته موضوعی که این روزها درباره مازاد سیمان مطرح است، بازار صادراتی این محصول معدنی است که باوجود ممنوعیت صادرات به عراق به فکر صادرات به کشورهای دیگر در این زمینه باشیم. در افریقا موفق شدهایم بازارهای جدیدی را بهدست آوریم که در این زمینه ظرفیتها پایین است و مشکل حملونقل سهم ۴۰درصدی در ارزش ایجاد میکند. مرتضی لطفی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، از صادرات سیمان به بازارهای جدید خبر داد. لطفی اظهار کرد: در کشور عراق آسیابی راهاندازی کردهایم که تا پایان امسال با ظرفیت ۶۰۰ هزار تن در سال به بهرهبرداری میرسد. با وجود این آسیاب میتوانیم کلینکر را به عراق ببریم و سیمان را با نشان(برند) عراق توزیع کنیم. وی درباره وضعیت صادرات سیمان در سال ۹۶ عنوان کرد: در دو ماه نخست سال میزان صادرات سیمان به اندازه قابل توجهی کاهش پیدا کرد. علت اصلی آن هم این است که به طور تقریبی بیشتر صادرات، یعنی ۴۰درصد آن به عراق بوده و این کشور هم بهدلیل کاهش نرخ نفت و هم به اعتبار مناقشات داخلی از نظر عمران و سرمایهگذاری با مشکل روبهرو شده است. عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در پاسخ به این پرسش که بازارهای جدیدی مورد ارزیابی قرار نگرفته است، گفت: ما تلاش کردیم بازارهای جدیدی را جایگزین کنیم. خوشبختانه در افریقا توانستهایم بازار جدیدی بهدست آوریم. به چند کشور صادرات داریم، اما ظرفیتها کم است و مشکل حملونقل سهم ۴۰درصدی در ارزش ایجاد میکند. به این ترتیب رقابتی بودن محصول را سخت و محدود کرده است. اما امیدواریم با توجه به اتفاقهایی که به تازگی در عراق رخ داده و آزادسازی موصل، بیش از ظرفیت قبلی بتوانیم سیمان صادر کنیم. لطفی ادامه داد: اقدام دیگر، ورود سهم صادرات در رینگ صادراتی کشور است که انجمن هم بهشدت آن را دنبال میکند. امیدواریم هرچه زودتر بتوانیم، صادرات را از طریق رینگ صادراتی بورس انجام دهیم.
همچنین یک مرکز توسعه صادرات داریم که انجمن برایش تکالیفی را متصور شده است، از این نظر که در جهت ایجاد زیرساختها در مبادی خروجی زمینی اقداماتی انجام دهد. خوشبختانه در مرز شلمچه توانستهاند زمینی را تملک کنند و باراندازی قابل توجهی را آغاز کردهاند که به طور قطعی در ۶ نقطه دیگر کشور هم این برنامه اجرا میشود. وی با اشاره به مشکلات پیشروی صادرات سیمان در داخل کشور عنوان کرد: مشکل درحالحاضر در صنعت، مشوقهای صادراتی است که متاسفانه دولت در ارتباط با آن برنامهریزی درستی ندارد. علاوه بر این، سال گذشته قول دادند هزار میلیارد تومان یارانه به حملونقل اختصاص دهند، تا صادرکنندگان بتوانند کالا را به کشورهای افریقایی صادر کنند، اما مقدار کمی از آن حدود ۲۰ میلیارد، تخصیص پیدا کرد. لطفی ادامه داد: با این حال امیدواریم در آینده نزدیک، گشایشهایی در صادرات بهویژه به کشورهای همسایه داشته باشیم. البته افغانستان بازار بسیار خوبی است. ما در حال برنامهریزی هستیم تا صادرات را در آن کشور متمرکز و ارزشافزودهای ایجاد کنیم و هم تعهداتمان را انجام دهیم. در رابطه با صادرات هم در عراق آسیابی راهاندازهای کردهایم که تا پایان امسال با ظرفیت ۶۰۰ هزار تن در سال به بهرهبرداری میرسد.