لزوم بازنگری در ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه در گمرک

به گزارش می متالز، مهدی میراشرفی، رییس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران در تاریخ اول مردادماه سال جاری طی حکمی مهرداد جمال ارونقی، معاون امور گمرکی گمرک ایران را به مدت دو سال به عنوان رئیس کمیته راهبری انتخاب مسیر اظهارنامه (Selectivity) گمرک ایران منصوب نمود.

طی حکم جداگانه ای، ارونقی از سوی رییس کل گمرک ایران به عنوان دبیر کمیته راهبردی انتخاب مسیر اظهارنامه نیز برگزیده شد تا همانگونه که در احکام صادره تاکید شده در راستای ماده ۱۱ قانون امور گمرکی، استاندارد ۳-۶ کنوانسیون تجدیدنظر شده کیوتو مبنی بر استفاده از شیوه های مدیریت خطر و کاهش زمان ترخیص کالا، تسریع در انجام تشریفات گمرکی و تقلیل هزینه های ترخیص کالا و تسهیل تجارت و همچنین یکسان سازی رویه های گمرکی در کلیه گمرکات اجرائی و مدیریت ریسک در گمرک (Risk Management) نسبت به انجام وظایف محوله تصریح شده در شیوه نامه مربوطه اقدام نماید.

مهرداد جمال ارونقی اظهار داشت: کمیته‌های انتخاب مسیر اظهارنامه ها در گمرک، در سه سطح کمیته راهبردی، کمیته راهبری و کمیته اجرائی تعیین شده است. کمیته راهبردی متشکل از ریاست کل به عنوان رئیس کمیته، معاون امور گمرکی به عنوان دبیر کمیته و سایر معاونین ، مدیرکل دفتر حراست، مدیرکل دفتر بازرسی، مدیرکل دفتر مدیریت اطلاعات و برنامه ریزی و مدیرکل حوزه ریاست کل است.

ارونقی افزود: کمیته راهبری با شرکت مدیرکل دفتر مدیریت اطلاعات و برنامه ریزی به عنوان دبیرکمیته ، مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات ، مدیرکل دفتر صادرات، مدیرکل دفتر واردات، مدیرکل دفتر تعرفه، مدیرکل دفتر ارزش، مدیرکل دفتر بازرسی، مدیرکل دفتر بازبینی و حسابرسی، مدیرکل دفتر نظارت بر ترانزیت، مدیرکل دفتر حراست، مدیرکل مرکز مبارزه با جرائم سازمان یافته ، دو مدیرکل گمرک اجرائی و به ریاست معاون امورگمرکی تشکیل خواهد شد.

 همچنین، در سطح سوم، کمیته اجرایی به ریاست ناظر یا مدیرکل و یا مدیر گمرک اجرایی ذیربط و با شرکت معاون فنی گمرک مربوطه، جانشین معاون فنی ، مسئول درب خروج ، مسئول بازبینی، مسئول واحد رایانه به عنوان دبیرکمیته ، مسئول حراست و حداقل سه کارشناس خبره با انتخاب رئیس کمیتۀ اجرائی تشکیل خواهد شد.

رییس کمیته راهبری گمرک ایران در ادامه اظهار داشت: با توجه به اهمیت موضوع و لزوم بررسی های لازم درخصوص ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه ها مقرر شد جلسات کمیته راهبری حداقل هردو هفته یکبار و جلسات کمیته راهبردی حداقل هرماه یکبار تشکیل شود. همچنین جلسات کمیته های اجرایی گمرکات، الزاماً باید هر ۱۰ روز یک بار تشکیل و روسای کمیته‌های اجرایی موظف به ارسال صورت جلسات مربوطه در حداقل زمان ممکن به گمرک ایران هستند.

دبیر کمیته راهبردی گمرک ایران خاطرنشان نمود: کمیته راهبردی بالاترین رکن انتخاب مسیر اظهارنامه‌ها در گمرک بوده و وظیفه تعیین اصول کلی و سیاستگذاری در زمینه انتخاب مسیر اظهارنامه ها و زمان سنجی و اطلاعات مدیریت و سایر موارد مرتبط را برعهده دارد.

ارونقی افزود:  باید توجه داشت بررسی، تعیین و تصویب ضوابط ملی انتخاب مسیر اظهارنامه ها، تعیین ریسک‌های بالا و راه‌های مدیریت آن، بررسی و تجدیدنظر در ضوابط و به هنگام نمودن آنها براساس اطلاعات واصله از واحدها و مراجع ذیربط از طریق تصویب در کمیتۀ راهبری گمرک ایران انجام می پذیرد.

نیاز به بازنگری ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه

معاون امور گمرکی گمرک ایران با اشاره به اینکه ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه نیاز به بازنگری دارد بیان داشت: ضوابط انتخاب مسیر اظهارنامه ها در گمرک ایران باید پس از طرح در جلسات کارشناسی و کمیته ها مورد بازنگری قرار گیرند. این ضوابط مدتهاست که به همین صورت اجرا می شوند و با توجه به مقتضیات زمان و به روز بودن تجارت، نیاز به بازنگری دارند. هدف نهائی کمیتۀ راهبری نیل به ضابطه هائی است که علاوه بر این که اقلام وارده توسط واحدهای تولیدی در حداقل زمان ممکن از گمرک ترخیص شوند ، مواد اولیه و واسطه ای تولید نیز از تسهیلات ویژه ای استفاده نمایند.

ارونقی افزود: از تأکیدات وزیر امور اقتصادی و دارائی ، ترخیص بی وقفۀ کالاهای اساسی از گمرک و همچنین اتخاذ تدابیری است که زمان فعلی ترخیص کالا به یک سوم کاهش یابد. رئیس کل گمرک ایران نیز در جلسات مختلف به این مهم اشاره و تأکید داشته است. برای نیل به این اهداف باید ضابطه های انتخاب مسیر مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرند تا ایستائی در انجام تشریفات گمرکی این اقلام وجود نداشته باشد.

تعاریف مسیرهای سه‌گانه گمرک عملیاتی نمی‌شوند

رئیس کمیتۀ راهبری گمرک ایران با اشاره به سایر مشکلات در انجام تشریفات گمرکی اشاره نمود: باید بپذیریم تعاریفی که از مسیر سبز و زرد و قرمز (سطوح ۱ و ۲ و ۳ ) صورت پذیرفته بود در برخی از گمرکات بصورت کامل اجرا نمی شود و برخی از واحدهای گمرکات اجرائی نیز سلیقه ای در این خصوص رفتار می کنند که نتیجه این امر ممکن است باعث تطویل در زمان تشریفات گمرکی گردد. باید مجدداً تعریف مسیرهای سه گانه و سطوح مربوطه به صورت واضح و آشکار تبیین و به گمرکات اجرائی ابلاغ گردد تا این برخوردهای سلیقه ای احتمالی از بین رفته و چارچوب و نحوۀ اقدام یک متصدی مشخص باشد.

ارونقی در پاسخ به این سئوال که  یکی از چالش های موجود در گمرکات مبحث کارشناس مجازی است بیان نمود: موضوع « کارشناس مجازی » و « نحوۀ تعیین ارزش کالا در سامانۀ TSC » از جمله موارد دیگری است که باید مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته و به فوریت تصمیمات لازم درخصوص اصلاح روند موجود اتخاذ شود.

وی افزود: تصمیم بر این است که بعد از به روز رسانی ضابطه های تعیین مسیر اظهارنامه ها، به این دو مورد مهم نیز در همین کمیتۀ راهبری پرداخته شده و فرآیندهای موجود مربوط به این دو مقوله نیز در اسرع وقت مورد بازنگری قرار گرفته و پس از تصویب در کمیتۀ راهبری و تنفیذ در کمیتۀ راهبردی ، جهت اجراء، در سامانه جامع گمرکی، اِعمال و به گمرکات اجرائی نیز ابلاغ و اطلاع رسانی شود.