اجرای طرح جابه‌جایی سیمان از مناطق پرتولید به مناطق پرمصرف

به گزارش می متالز، این موضوع نقل محافل فعالان این صنعت و کارشناسان شده‌است با این حال عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با رد چنین موضوعی عنوان کرد: براساس طرح تصویب شده، جابه‌جایی سیمان از مناطق پرتولید به مناطق پرمصرف، انگیزه تولیدکنندگان را برای ادامه فعالیت بیشتر کرده است.
ارزان‌فروشی سیمان در سال‌های گذشته مباحثی را پیرامون صنعت سیمان در کشور پدید آورده است. صنعت سیمان با وجود رکود، از سال گذشته تاکنون در حوزه ساخت‌وساز و به‌دنبال آن کاهش مصرف داخلی و همچنین کاهش صادرات به دلیل تعدد قوانین و به‌ویژه قانون پیمان‌سپاری ارزی، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و از دست دادن بازار‌های صادراتی، با کاهش تولید و صادرات روبه‌رو شده است.
باتوجه به ظرفیت‌سازی ۸۵میلیون تن تولید سیمان در سال، هنوز بر پله تولید ۵۸میلیون تن سیمان در سال قرار داریم، این درحالی است که صنعت سیمان ازجمله صنایع اساسی کشور به‌شمار می‌آید.
درحال‌حاضر، افزون بر ۷۲ کارخانه سیمان با مجموع ظرفیت تولید ۸۵میلیون تن سیمان در کشور فعال هستند. بزرگ‌ترین کارخانه‌های سیمان کشور به‌ترتیب سیمان آبیک، سیمان تهران و سیمان سپاهان هستند. توسعه صنعت سیما‌ن مطابق با برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت و بدون توجه به واقعیت‌های اقتصادی کنونی کشور انجام شده است؛ پیش‌بینی‌ها حاکی از تحقق ظرفیت تولید ۹۳میلیون تن سیمان در چشم‌انداز ۱۴۰۰ است.

ارزان‌فروشی سیمان نداریم

دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با تاکید بر اینکه در ۳ماه نخست سال تولید سیمان ۶درصد نسبت به سال گذشته افزایش و ۱۵درصد صادرات این محصول کاهش داشته است، گفت: باید برای تقویت بازار و تولید اقدامات لازم انجام شود. به گفته این مقام مسئول از این‌رو برای تصویب نرخ و توزیع سیمان در سراسر کشور، طرح جابه‌جایی محصول تولید شده از ۸ مرکز اجرایی شده است که در این شرایط در مناطقی که تولید سیمان بیشتری دارد انگیزه برای تولید با انتقال محصول تولید شده به مناطق پرمصرف بیشتر شود. در این بین با توجه به بعد مسافت نیاز است که هزینه حمل‌ونقل برعهده تولید‌کننده باشد، از این‌رو بخشی از هزینه مصرف‌کننده در مقصد کاهش می‌یابد. شیخان در ادامه خاطرنشان کرد: در این شرایط رکود که تولیدکننده نیاز به فروش محصولات دارد، با این روش تا حدی از متضرر شدن کارخانه‌ها با توجه به حجم بالای هزینه‌های تولید کاسته می‌شود.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان درباره صادرات این محصول گفت: تولیدکننده‌ای نمی‌خواهد محصول تولیدی خود را با کمترین نرخ به فروش برساند، اما امروز به دلیل افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل دریایی و هزینه بندرها، تولید‌کننده ناگزیر است در زمانی که تغییر قیمتی در بازار‌های هدف پیش نیامده است به نوعی بازار را حفظ کند، بنابراین مجبور است مطابق با نرخ جهانی پیش برود، از این‌رو برخی مدعی هستند که تولیدکنندگان سیمان ‌ارزان‌فروشی می‌کنند، این درحالی است که تولیدکنندگان تنها به‌دنبال حفظ جایگاه خود در این بازار‌ها هستند.

بی‌انگیزگی تولید‌کنندگان

حضور واسطه‌ها در چرخه عرضه و تقاضا از چالش‌های صنعت سیمان است. وجود ظرفیت مازاد قابل‌توجه و مشکلات مالی تولیدکنندگان سیمان، شرایط را برای فعالیت واسطه‌ها مهیا کرده تا سیمان را به صورت فله‌ای و با قیمت‌های بسیار نازل خریداری کنند به‌گونه‌ای‌که نرخ فروش برخی شرکت‌های سیمانی تا ۵۰درصد زیر قیمت‌های توافقی است. از سوی دیگر علی‌محمد بُد، بی‌انگیزه بودن تولید‌کنندگان سیمان در شرایط رکود این صنعت به دلیل تحریم‌های خارجی و داخلی را یکی از چالش‌های صنعت سیمان دانست و گفت: درحال‌حاضر ظرفیت تولید سیمان، با سیاست رساندن ظرفیت تولید به ۹۳میلیون تن در چشم‌انداز ۱۴۰۰ مغایرت دارد و به دلیل مسائل و مشکلات مالی، بین تولید‌کنندگان داخلی برای تولید، توزیع و صادرات رقابت منفی شکل گرفته است. این کارشناس صنعت سیمان، شرایط فعلی را ناشی از برنامه‌ریزی نامناسب برای این صنعت، اختصاص تسهیلات بانکی کم‌بهره برای ساخت کارخانه‌ها، اختصاص یارانه انرژی و گاز طبیعی ارزان‌قیمت برای تولید این محصول می‌داند و معتقد است، صادرات سیمان به نوعی صادرات سوخت و انرژی است.
به گفته بُد، از ۶۰ میلیون تومان سیمان تولیدی در سال، حدود ۱۲میلیون تن آن به چین، بنگلادش، عراق، کویت و افغانستان صادر می‌شود و این تنها راهی است که تولید‌کننده برای رویارویی با رکود مصرف داخلی می‌تواند اجرایی کند، اما انتظار بیش از اینهاست، چراکه نباید بازار‌های صادراتی را از دست بدهیم، اما به دلیل مشکلات در صادرات این موضوع با پیچیدگی خاص موجب دور ماندن سیمان از بازار‌های هدف شده است.
این کارشناس سیمان با انتقاد از ارزان‌فروشی این محصول در بازار‌های هدف خاطرنشان کرد: افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و بندرها و نادیده گرفتن چالش‌های صادر‌کنندگان به همراه باز بودن دست دلالان و تاجران کشور‌های خارجی برای خرید ارزان‌قیمت این محصول و ارزان‌فروشی بیش از حد برخی شرکت‌ها به دلیل مشکلات مالی نیز به آسیب‌های موجود دامن زده است. وی افزود: صنعت سیمان کشور با مشکل ریشه‌ای تولید بیش از نیاز روبه‌رو است و درنتیجه قیمت‌ها به حدی پایین آمده که واحد‌های تولیدی برای ادامه حیات خود یا حجم تولید خود را کاهش داد و یا ارزان‌فروشی می‌کنند.
این کارشناس سیمان ادامه داد: تحریم داخلی و خارجی باعث پایین آمدن قدرت مانور تولید سیمان در داخل و همچنین در بازار‌های خارجی شده است.
بُد در ادامه تاکید کرد: از این‌رو برای بقای این صنعت، تولید‌کننده ترجیح می‌دهد دامپینگ را انجام دهد تا اینکه تولید و صادرات این محصول فلج شود، پس نمی‌توان تولیدکنندگان سیمان را مقصر ارزان‌فروشی دانست.
این کارشناس بر لزوم حمایت از صنعت سیمان اشاره کرد و گفت: اگر می‌خواهند به اهداف چشم‌انداز ۱۴۰۰ نزدیک‌تر شوند، باید با بررسی دقیق‌تر و منصفانه‌تر در راستای کاهش هزینه‌های سربار این صنعت گام بردارند و با توجه به اینکه ۶۰درصد تولیدکنندگان سیمان دولتی و ۴۰درصد خصوصی هستند، در این بین بخش خصوصی به دلیل دور بودن از بدنه دولت متضرر خواهد شد.