سرمایه‌گذاری در اچ‌اس‌ای هزینه نیست

به گزارش می متالز، برخی مشاغل در دل خود حوادث بیشتری را رقم می‌زنند. فعالیت در کارخانه‌های فولادی و در کنار کوره‌های ذوب و در دمای بالا، جزو کارهای سخت و زیان‌آور به‌‌شمار می‌رود و می‌تواند برای کسانی که در این محیط کار می‌کنند، حوادث آسیب‌زا حتی مرگبار را نیز رقم بزند؛ همان‌گونه که در چند سال گذشته کم شاهد اتفاق‌های مرگ‌آور در کارخانه‌های فولادی نبوده‌ایم. لازم به یادآوری است، این حوادث بیشتر در واحدهای کوچک رخ داده‌اند که سرمایه‌گذاری چندانی در زمینه ایمنی نمی‌کنند.
کارشناسان این حوزه معتقدند، واحدهای کوچک برای کاهش هزینه‌های خود بخش اچ‌اس‌ای را نادیده می‌‌گیرند و از این‌رو شاهد بیشترین حوادث در این کارخانه‌های کوچک هستیم.

زیان سه‌ضلعی حوادث کار

زکریا نایبی، مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز درباره حوادث در کارخانه‌های فولادی اظهار کرد: صنعت فولاد جزو مشاغل سخت و زیان‌آور به‌شمار می‌رود، نه‌تنها در ایران که در جهان جزو مشاغل پرحادثه به‌شمار می‌آید؛ چراکه در یک‌سو فلز، ذوب و کار در دمای بالا و در سوی دیگر با انسان روبه‌رو هستیم که با خود پیامدهایی را به همراه می‌آورد. البته با آموزش و رعایت ایمنی می‌توان این حوادث را کاهش داد.
نایبی در ادامه خاطرنشان کرد: در زمینه حوادث فولادی استانداردی وجود ندارد که برای هر تعداد نیروی به کار گرفته شده در صنعت فولاد، چه میزان حوادث طبیعی خواهد بود. البته در استاندارد امریکایی ضریب حوادث درنظر گرفته شده است، برای نمونه به ازای هر ۲۰۰هزار نفر کار در صنعت فولاد در روز ۵ تا ۱۰ حادثه طبیعی است. این شاخص‌ها مربوط به اداره کار امریکاست اما در ایران چنین شاخص‌هایی تعریف نشده است.
وی با بیان اینکه باید حوادث را تا حد ممکن کاهش داد، عنوان کرد: درپی یک حادثه واحد تولیدی دچار خسارت‌های بسیاری می‌شود، حتی روی میزان تولید آن در ماه نیز تاثیرگذار خواهد بود؛ چون یک حادثه ساعت و روز کاری را به تاخیر می‌اندازد و بسته به نوع حادثه روند تولید را تعطیل می‌کند.
مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز، در پاسخ به این پرسش که چه عواملی در کاهش حوادث تاثیرگذار هستند، گفت: مهم‌ترین عامل کاهش حوادث، آموزش است. برای نمونه کارخانه فولاد ناب در سال‌های گذشته ۴۲حادثه را با آموزش به ۲حادثه در سال کاهش داده است. نقش آموزش در کاهش حوادث بسیار تاثیرگذار است. در این راستا با مرکز تحقیقات و تعلیمات اداره کار قرارداد منعقد کرده و با برگزاری دوره‌های ۴۰ تا ۸۰ساعته برای کارکنان آموزش‌های لازم در زمینه ایمنی به آنها داده می‌شود.
نایبی ادامه داد: این دوره‌های آموزشی ایمنی به‌طور تخصصی برگزار می‌شود. به عنوان نمونه برای راننده جرثقیل یا جوشکاران و برشکاران و تمام بخش‌هایی که در کارخانه مشغول کار هستند، دوره‌های جداگانه برگزار می‌شود. این دوره‌ها را مرکز فنی و حرفه‌ای برگزار می‌کند.
وی تاکید کرد: کارخانه‌دار یا پیمانکاری حاضر نیست در اثر کوتاهی نیروی انسانی خود را از دست بدهد؛ چراکه نیروی انسانی سرمایه یک شرکت یا کارخانه به‌شمار می‌رود، از این‌رو باید این نیروها را آموزش داد تا حوادث به کمترین میزان برسد.
مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز، با اشاره به اینکه واحد اچ‌اس‌ای در کاهش حوادث نقش پررنگی برعهده دارد، عنوان کرد: کارخانه‌ها موضوع ایمنی را نباید به عنوان هزینه درنظر بگیرند، بلکه ایمنی حفظ سرمایه واحد تولیدی است.
نایبی ادامه داد: با شیوه‌نامه‌های ساده می‌توان حوادث را کاهش داد. برای نمونه علائم هشداردهنده یا قفل کوچک یا یک شیوه‌نامه ساده می‌تواند زندگی بسیاری را نجات دهد.
وی به پیامد حوادث نیز اشاره کرد و گفت: آثار حوادث فقط گریبان‌گیر یک فرد نیست، پیامد آن به واحد تولیدی و خانواده فرد سرایت خواهد کرد. از این‌رو با آموزش‌های لازم می‌توان حوادث و پیامد آن را به کمترین میزان رساند.

هزینه در زمینه اچ‌اس‌ای سرمایه‌گذاری است

همچنین مجید محمودی، کارشناس فولاد درباره حوادث در کارخانه‌های فولادی اظهار کرد: هر اندازه ایمنی در کارخانه‌ها موردتوجه قرار گیرد، میزان حوادث کاهش پیدا می‌کند. البته رعایت موارد ایمنی تا حدی هزینه‌هایی را بر کارخانه‌ها متحمل می‌کند. کارخانه‌های بزرگی که توانمند هستند، برای اچ‌اس‌ای خود ارزش قائل شده و برای آن هزینه می‌کنند اما کارخانه‌های کوچک، هزینه در زمینه ایمنی را سرمایه نمی‌دانند، از این‌رو کمترین میزان هزینه را به این بخش اختصاص می‌دهند.
محمودی در ادامه یادآور شد: پیمانکاری که در زمینه ایمنی سختگیری می‌کند، باید هزینه‌هایی را متحمل شود که می‌تواند شامل مواردی مانند ایمنی جرثقیل و آزمایش‌هایی از بخش‌های گوناگون باشد که تمام این موارد هزینه‌بر است. برای نمونه، اگر جرثقیلی ایمنی لازم را نداشته باشد، ممکن است سیم آن بریده و سبب حوادثی در کارخانه شود.
وی در ادامه یادآور شد: در دو سال گذشته آمار حوادث در کارخانه‌های فولادی بیشتر مربوط به کارخانه‌های کوچک فولادی است و کارخانه‌های بزرگ به نسبت ظرفیت تولیدشان حوادث در آنها به کمترین میزان رسیده است.
این کارشناس فولاد در ادامه تاکید کرد: این واحدهای کوچک باید برای واحد اچ‌اس‌ای خود نیرو استخدام و تجهیزات خود را ایمن کنند اما برای کاهش هزینه‌ها حاضر به این اقدام‌ها نیستند.
محمودی با اشاره به حوادثی که روی می‌دهد، عنوان کرد: کارگران برخی واحدها در ارتفاعات کار می‌کنند و ممکن است، وزش باد سبب سقوط آنها شود. همچنین در خط تولید بیشتر واحدهای ذوب و احیای مستقیم این‌گونه حوادث بیشتر روی می‌دهد. در بخش‌های نورد ممکن است، اتفاق‌هایی در زمینه اتصال برق روی بدهد اما سقوط از ارتفاع یا گازگرفتگی یا پاشش ذوب در واحدهای ذوب و احیای مستقیم بیشتر روی می‌دهد.
وی در ادامه تصریح کرد: برخی اتفاق‌ها نیز مربوط به پیمانکارهایی می‌شود که در بخش‌های توسعه‌ای کار می‌کنند. حوادث آنها مربوط به سقوط از ارتفاع یا سقوط بار جرثقیل است که این حوادث ممکن است منجر به مرگ نیز شوند.