محک ادعای نفتی سعودی‌ها

به گزارش می متالز، جولیان لی، تحلیلگر بلومبرگ نظری خلاف این دارد و اعلام می‌کند که اگر منتظر یک کاهش عرضه از سوی عربستان برای متعادل کردن بازار نفت هستید، اشتباه می‎کنید. لی بر این باور است که عربستان حاضر نیست به هر قیمتی به افزایش بهای نفت دست یابد.

پس از کاهش قیمت نفت به کف ۷ ماهه در اوایل ماه جاری، عربستان سعودی با برخی متحدان خود در توافق نفتی که در اوپک یا خارج ازاوپک قرار دارند، تماس گرفت تا برای یک تغییر سیاست احتمالی در توافق نفتی گفت‌وگو کند.

روسیه به‌عنوان یک عضو کلیدی در توافق نفتی در خارج از اوپک، اعلام کرده این کاملا ضروری است که تولیدکنندگان بازار «یک انطباق کامل» با نیاز بازار داشته باشند و تنها در سطح تقاضا به عرضه نفت بپردازند. لی می‌گوید برخی از این اظهارات وزارت انرژی روسیه این برداشت را داشتند که این کشور در نشست مشترک اوپک و غیراوپک که در دسامبر برگزار می‌شود، با عربستان برای کاهش بیشتر تولید یا تمدید توافق نفتی موافقت خواهد کرد؛ اما این یک برداشت اشتباه است.

به گزارش اینترفاکس، روسیه در نیمه اول ماه جاری میلادی روزانه 11.32 میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده که نسبت به سطح تولید جولای نشان از رشد ۱۸۰ هزار بشکه‌ای دارد. این میزان همچنین نسبت به سطح 11.19 میلیون بشکه‌ای که بر اساس توافق نفتی روس‌ها مجاز به تولید هستند، بیشتر است. این رشد تولید در حالی است که این کشور برای سه ماه پیاپی کمتر از سهمیه‌اش در توافق با اوپک نفت تولید کرده بود اما افت تولید تنها به دلیل مشکلاتی بود که آلودگی یک خط لوله انتقال نفت برای صادرات روسیه به اروپا ایجاد کرد و به پایبندی روس‌ها به توافق نفتی ارتباطی نداشت.

لی در ادامه می‌افزاید که به نظر می‌رسد مسکو بیشتر از ریاض توانایی ایستادگی در برابر کاهش قیمت‌ها را داشته باشد. علاوه بر وابستگی کمتر اقتصاد روس‌ها به قیمت بالای نفت در برابر عربستان، تحریم‌های ترامپ علیه دو کشور نفت‌خیز و عضو اوپک به نفع این کشور بوده است. بر اساس برخی گزارش‌ها، به دنبال تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ونزوئلا و ایران درآمدهای نفتی روسیه با افزایش یک میلیارد دلاری همراه شده است. نفت اورال روسیه گزینه مناسبی برای جایگزینی نفت ایران در پالایشگاه‌های اروپایی است، از این رو ارزش این نوع نفت نسبت به شاخص نفت برنت افزایش یافته است.

اما عربستان از سوی متحدان خود در اوپک چه پاسخی خواهد گرفت؟ آیا اعضای اوپک با این کشور برای کاهش عرضه همراهی خواهند کرد؟ حداقل از سوی بزرگ‌ترین شریک عربستان در اوپک، یعنی عراق، به نظر نمی‌رسد پاسخ راضی‌کننده‌ای به سعودی‌ها داده شود. داده‌های به دست آمده توسط بلومبرگ از ردیابی تانکرها نشان می‌دهد که در نیمه اول آگوست میزانصادرات نفت عراق به بیشترین سطح طی سه ماه اخیر رسیده است. علاوه بر این به نظر می‌رسد کشورهای عضو اوپک در غرب آفریقا نیز مسیر مشابهی را طی کرده‌  و با قدرت در بازار نفت ظاهر شده‌اند.

آیا پادشاهی به تنهایی ادامه می‌دهد؟

بنابراین به نظر می‌رسد چه در داخل اوپک و چه در خارج از این سازمان، کشورها چندان با سعودی‌ها همراهی نخواهند کرد، اما آیا عربستان حاضر است به تنهایی در مسیر کاهش عرضه و افزایش قیمت‌ها گام بردارد؟ در پاسخ به این پرسش لی می‎گوید: «احتمالا نه.» میزان تولید نفت عربستان در حال حاضر نشان می‌دهد این کشور تقریبا دو برابر میزانی که بر اساس توافق ماه دسامبر وعده داده بود، به کاهش عرضه نفت دست زده است.

بر اساس آمار منابع ثانویه اوپک، تولید نفت این کشور ماه گذشته به 9.7 میلیون بشکه در روز رسید، در حالی که بر اساس توافق نفتی این کشور می‌توانست حدود 10.3 میلیون بشکه در روز نفت تولید کند. از این رو عربستان سعودی نشان داده است که هیچ علاقه‌ای برای به دوش کشیدن همه بار متعادل کردن بازار نفت به تنهایی ندارد. وزیر انرژی این کشور در آخرین نشست اوپک و متحدانش در اوایل ماه جولای بارها اعلام کرد که «سعودی‌ها تا کنون نیز به اندازه کافی تولیدات خود را کاهش داده‌اند.»

سعودی‌ها تلاش داشته‌اند که این تفکر را ایجاد کنند که برای متعادل کردن بازار نفت به هر تلاشی دست خواهند زد و با استفاده از آن شوکی در قیمت‌ها ایجاد می‌کنند. هرچند قیمت نفت بعد از توافق نفتی قدری افزایش یافت اما در حال حاضر نسبت به نشست ماه جولای هر دستاوردی در بازار نفت کاملا از بین رفته و وعده عربستان برای متعادل کردن بازار آن‌طور که برخی گمان می‌کردند، چندان معنادار نبوده است.

به‌عنوان بخشی از این وعده، عربستان سعودی اعلام کرده که سطح صادرات خود را در کمتر از ۷ میلیون بشکه در روز نگه خواهد داشت و همچنین حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از سطح سفارشات قبلی به بازار نفت عرضه خواهند کرد. به نظر می‌رسد این رقم بزرگی باشد، اما کاملا بسته به میزان ثبت سفارشات قبلی مشتریان عربستان است. لی بر این باور است که کمی دقت در اظهارات مقامات سعودی نشان می‌دهد نباید انتظار تحولی بزرگ را در سمت عرضه بازار نفت داشت.

عربستان سعودی وعده نداده که میزان صادرات خود را ماه آینده ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد داد. در واقع مقامات سعودی به توانایی این کشور برای عرضه 10.3 میلیون بشکه‌ای نفت (برای پاسخ به تقاضای بازار) اشاره و اعلام کرده‌اند که نسبت به این رقم در ماه سپتامبر ۷۰۰ هزار بشکه در روز کمتر تولید خواهند کرد. نکته اول این است که باید توجه داشت از ابتدای سال عربستان در سطوح بسیار کمتر از تعهدات خود در توافق نفتی تولید کرده است.

دومین نکته این است که اظهارات مقامات سعودی به این معنا است این کشور در ماه آینده حدود 9.6 میلیون بشکه در روز نفت تولید خواهد کرد، این در حالی است که بر اساس آمار رسمی منتشر شده در آخرین گزارش ماهانه اوپک، سطح تولید این کشور در ماه جولای ۵۸/ ۹ میلیون بشکه در روز بوده است. با در نظر گرفتن این ارقام به نظر نمی‌رسد هیچ تحول خاصی در تولید این کشور ایجاد شود.

کاهش عرضه در کجا رخ خواهد داد؟

آن‌طور که اطلاعات منتشر شده از سوی سعودی آرامکو (شرکت دولت نفت عربستان) نشان می‌دهد، برای شش خریدار اصلی نفت این کشور  در ماه سپتامبر سقف کامل قراردادهای فروش نفت اعمال خواهد شد، اما در مقابل شاهد کاهش عرضه نفت عربستان به آمریکا و اروپا خواهیم بود. به گفته مقامات عربستان صادرات نفت این کشور به آمریکا نسبت به سطح سفارش‌های آنها ۳۰۰ هزار بشکه در روز کمتر خواهد بود. دیگر بخش کاهش عرضه عربستان در پاسخ به سفارش‌های کشورهای اروپایی لحاظ خواهد شد.

این کاهش در صادرات نفت درحالی است که پیش از این نیز عربستان عرضه خود به این دو منطقه را کاهش داده بود. از ابتدای سال تقریبا حدود ۹۰ درصد نفت عربستان به آسیا صادر شده و تنها ۳ درصد آن به اروپا رفته است. پادشاهی به‌طور متوسط امسال روزانه ۵۳۰ هزار بشکه به آمریکای شمالی نفت صادر کرده است.

سهم کشورهای اروپایی نیز از صادرات نفت عربستان تنها ۲۱۰ هزار بشکه در روز بوده است. بنابراین برای اینکه در موقعیتی قرار بگیریم که به‌طور واقعی شاهد کاهش عرضه نفت عربستان باشیم، باید انتظار داشته باشیم که ثبت سفارش‌ها از عربستان در سطح بسیار بالاتر از آنچه این کشور پیش از این فروخته است، نباشیم.