از جدیدترین اخبار معدن مهدی‌آباد تا علت کناره‌گیری از هیات مدیره انجمن سنگ آهن

بهرام شکوری با اشاره به آغاز عملیات اجرایی در معدن سرب و روی مهدی‌آباد و تاکید بر قابلیت اجرایی آن گفت: فاکتور مهمی که در این میان وجود دارد، آن است که دولت به بخش خصوصی واقعی اعتماد کرد و امروز نتیجه این اعتماد را با آغاز عملیات اجرایی مشاهده کرد. پروژه مهدی آباد نزدیک به چند دهه غیرفعال بود در حالی که می‌‌توانست فعال شود. شاید این موضوع به همان بحث اهلیت سرمایه‌گذار باز می‌شود. متاسفانه در طی این سال‌ها اهلیت در سرمایه‌گذار و بخش خصوصی واقعی در این پروژه حضور نداشت.

وی تصریح کرد: در کنار موارد یادشده باید به این نکته نیز اشاره داشت که طراحی‌های صورت گرفته معدن مهدی‌آباد را بسیار بزرگ کرده‌ بود. معدن به گونه‌ای طراحی شده‌ بود که سرمایه‌گذار باید سرمایه‌گذاری عظیمی در آن انجام می‌داد، بطوریکه پیش‌بینی‌ها برای این میزان سرمایه تا 1.5ر میلیارد دلار می‌رسید و پس از آن، از سال پنجم کار را با ۷۵ درصد ظرفیت آغاز می‌شد. بدون شک هیچ کسی این پول را برای سرمایه‌گذاری در اختیار ندارد. در حال حاضر نیز شاید شرایط به گونه‌ای باشد که ورود سرمایه‌گذار خارجی و یا فاینانسورها کمی به سختی انجام شود.

شکوری اظهار کرد: ما به عنوان فعالان بخش خصوصی، در این پروژه با این سناریو پیش می‌رویم که چطور می‌توان در صورت عدم حضور سرمایه‌گذار خارجی و یا فاینانسور کار را ادامه داد. جالب است بدانید اختلاف ما با نفر دوم در این مناقصه تنها به دلیل شناخت کافی از معدن و نوع استراتژی بود. استراتژی ما این است که معدن را با منابع خودمان به بهره‌برداری برسانیم. در گزارش تهیه شده، اعلام کردیم به جای آنکه ۲۰ درصد از ۸۰۰ هزار تن کنسانتره را در سال دوم تکمیل کنیم، ۲۵ درصد از محصول را تولید خواهیم کرد، زیرا این کار برای ما درآمد و اشتغال‌زایی به همراه دارد و می‌تواند برای دولت رویالیتی ایجاد کند. در نهایت می‌توان گفت این پروژه برای بخش خصوصی و دولت مفید خواهد بود.

او با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای فاز ۱ این پروژه گفت: در فاز ۱ به جای ۱۸۵ میلیون تن با ۵۰ میلیون تن می‌توان خوراک ۲ سال کارخانه را تامین کرد. همچنین با اجرای ۸۵ میلیون تن عملیات اضافه می‌توان به ۸ میلیون تن سولفور دست پیدا کرد که خوراک ۴۰۰ هزار تن تولید را تامین می‌کند. در نتیجه برای باز کردن معدن زمان در اختیار خواهیم داشت. به اعتقاد بنده این کار هنر بخش خصوصی است.

شکوری همچنین درباره استفاده از فناوری‌های نوین در معدن سرب و روی مهدی‌آباد اضافه کرد: بدون شک یکی از بردهای ما این است که از آخرین فناوری‌ها و فناوری‌ها روز استفاده کرده تا براساس آن قیمت تمام شده محصول را کاهش دهیم. در بحث سولفور فناوری شفاف و روشن است و در نهایت می‌شود با روش‌هایی که در دنیا مرسوم است آن را استحصال کرد اما در بحث اکسید در بخش‌ها مختلف عناصر مزاحم وجود دارد.

وی با بیان اینکه تهیه کنسانتره از اکسید نیازمند دانش جدید است، بیان کرد: در این زمینه از ۳ روش، استفاده می‌شود. روش تانک لیچینگ که برای آن با شرکت TR Group که یکی از بزرگترین شرکت‌های اسپانیایی و صاحب این فناوری است، کار را به مرحله قرارداد رسانده‌ایم و آنها آنالیزها را انجام داده و تست پایلوت را انجام و ریکاوری را ما داده و گارانتی می‌کنند. روش دیگر هیپ لیچینگ است که می‌توانیم اکسیدها با عیار کم را استحصال کنیم. سومین روش نیز کوره‌های ولز است. با وجود زغال‌های منطقه و همچنین گاز ارزان موجود در کشور، روش کوره‌های ولز اقتصادی خواهد بود. همچنین با روش کوره‌های ولز می‌توان استحصال اکسید را میسر کرده و کار را با سرعت بیشتری انجام داد.

شکوری در پاسخ به این سوال که آیا نعمت‌زاده، کرباسیان و سرقینی در واگذاری این معدن تاثیرگذار بودند؟ اظهار کرد: به اعتقاد من دکتر کرباسیان در واگذاری این معدن بسیار موثر بودند. ایشان قبل از همه به این موضوع رسیده بودند که ما می‌توانیم این معدن را استحصال کرده و این کارخانه‌ها را احداث کنیم. در این باره نیز برای هموارسازی مسیر، تلاش بسیار کردند. آقای نعمت زاده نیز خود کننده‌ کار هستند اما ایشان بر این باور نبودند که ما به عنوان بخش خصوصی می‌توانیم این کار را انجام دهیم. اما جالب است بدانید در آخرین گزارشی که یک ماه قبل به ایشان ارائه شد، ما را تشویق کرده و گفتند، شما موفق به شکستن این تابو شده‌اید. ۳ ماه اخیر را برای تجهیز کارگاه زمان در اختیار داشتیم اما در همین مدت ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تن تولید انجام گرفت. در واقع سرعت ما بیشتر از سرعتی است که در قرارداد آمده است.

شکوری بر این نکته تاکید داشت؛ سود این کنسرسیوم در سرعت انجام کار است.

وی با اشاره به مدیریت نعمت‌زاده گفت: بنده معتقدم آقای نعمت‌زاده بسیار آدم فهیمی هستند، علی رغم اینکه می‌گویند سن ایشان بالا است اما آدمی به پرکاری ایشان در این سن ندیده‌ام. کدام وزیر جوانی را دیده‌اید که تا به این اندازه پرکار باشد؟ آقای نعمت‌زاده بسیار باتجربه هستند، حال اگر بتوانند معاونت‌های کار کشته‌ای داشته و به آنها تفویض اختیار کنند و بتوانند بیشتر بر راهبری چنین پروژه‌هایی بدست بخش خصوصی متمرکز باشند، موفقیت‌های بسیاری را در سطح وزارت صنعت، معدن و تجارت و حتی کشوری شاهد خواهیم بود.

ادامه این روند به نفع بخش معدن خواهد بود، حال باید منتظر ماند و دید وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت دوازدهم چطور کار را ادامه می‌دهد، شکوری درباره این موضوع تصریح کرد: همه در کشور به دنبال ایجاد اشتغال و تولید هستند. اقتصاد مقاومتی نیز برای تولید و اشتغال در کشور هدف‌گذاری شده‌ است. در نتیجه فکر نمی‌کنم اگر فرد دیگری حتی از جناح دیگری مسئولیتی را عهده‌دار شود، در این زمینه اختلاف‌نظر داشته باشد. معیشت مردم موضوعی است که می‌تواند کشور را نجات دهد، بیکاری مردم به ویژه نیروهای تحصیل‌کرده، برای کشور تهدید محسوب می‌شود. با تقویت این بخش می‌توان مشکل را حل کرد. به اعتقاد بنده اگر دولت ۱/۱۰۰۰۰ جمعیت را حمایت کند و به دنبال آن هر کدام از این افراد در سال ۱۰۰ نفر را وارد چرخه اشتغال کنند می‌توان ۸ میلیون شغل ایجاد کرد که بی‌تردید تقویت تقاضا در کشور را به همراه دارد.

این فعال معدنی درباره تامین منابع برای پروژه مهدی‌آباد اضافه کرد: ما متعهد شده‌ایم ۵۰ درصد از محصول تولیدی را به بازار داخلی و ۵۰ درصد آن را صادر کنیم. با همین روش مسیر را طی می‌کنیم زیرا منابع مالی ایجاد می‌کند که به واسطه آن بخش خصوصی در کشور تقویت می‌شود. این منابع مالی باعث می‌شود واحدهای بعدی را با سرعت بیتشری احداث کنیم.

به گفته شکوری، این پروژه دغدغه‌های زنجان را کاهش خواهد داد، زیرا در حال حاضر آنها تنها با ۳۰ درصد ظرفیت مشغول به کار هستند. هر سال ورود ۲۰۰ هزار تن کنسانتره به مدار به واحدهای تولید باعث می‌شود آنها بتوانند تولید بیشتری را داشته باشند.

وی ادامه داد: در ۱۰ سال گذشته هیچ ذخیره جدید سرب و روی کشف نشده است. از سوی دیگر تولید خیلی از معادن رو به اتمام است. به همین دلیل در آینده روی (۲۰۲۵) گپی بین عرضه و تقاضا ایجاد خواهد شد. در واقع با کمبود ۹ میلیون تنی روی مواجه خواهیم شد. مهدی‌آباد می‌تواند بخشی از این نیاز را تامین کند اما چشم‌انداز روشن است زیرا تقاضا بیشتر از عرضه است و می‌توان شاهد افزایش قیمت‌ها با شیب ملایم در این حوزه باشیم.

رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: در آخرین جلساتی که با گلنکور داشتیم، ما را باور داشته و علاقه‌مند شدند تا تیمی از کارشناسان ارشد خود را در حوزه‌های مختلف اکتشاف، فرآوری و ... به ایران بفرستند تا چارچوب کار مشترک را با آنها مشخص کنیم.

شکوری افزود: بطورکلی ما در این حوزه نیازمند دانش فنی هستیم، مطمئنا برخی از بخش‌های تولید مانند اکسید نیازمند دانش فنی هستند به همین دلیل فعالیت خود را با شرکت‌های خارجی یادشده شروع کرده و در مرحله عقد قرارداد با آنها هستیم. احساس ما بر این است با سرعتی که در حرکت هستیم با استفاده از نوآوری‌ها و اطلاعات روز دنیا با شرکت‌هایی که صاحب فناوری هستند، می‌توانیم زمان کار را کوتاه کنیم. در این پروژه زمان یک ساله برای مطالعات در نظر گرفته شده است اما می‌توانیم کمتر از یک سال این کار را انجام دهیم.

وی درباره حضور در هیات مدیره خانه معدن و کناره‌گیری از نائب ریسی انجمن سنگ آهن اظهار کرد: این سمت‌ها به اصرار فعالان این حوزه و علاقه‌مندی اعضای انجمن‌ها بود. در حالی که تمامی این مسئولیت‌ها در یک راستا است. کمیسیون صنایع و معادن اتاق بازرگانی ایران نیز تمامی این حوزه‌ها را پوشش می‌دهد اما واقعیت آن است که اگر بخواهیم تولید علم و کار کارشناسی در جایگاه مشاور دولت داشته باشیم باید واحد تحقیق و توسعه در اختیار باشد. ما یک تیم قوی تحقیق و توسعه تشکیل داده‌ایم که با همفکری خبرگان صنعت این کار در حال انجام است. اما این کار بسیار انرژی‌بر بوده و علاقه‌مند هستیم دیگران نیز به کمک ما بیایند در نتیجه تصمیم بنده بر این بود با کناره‌گیری از انجمن سنگ‌آهن بیشتر تمرکز خود را روی کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق و خانه معدن و انجمن مس قرار دهیم تا موثر واقع شویم.

گفت‌وگو از علیرضا جعفری نژاد