آمار واردات ایران طی سالهای اخیر، حاکی از آن است که نسبت به اکثر کشورهای منطقه خاورمیانه، دارای بازار مصرف نسبتا خوبی از محصولات آلومینیومی است. با این حال، مقدار صادرات آلومینیوم ایران، حاکی از مقدار قابل توجهی از صادرات شمش خالص آلومینیومی است. این در حالی است که محصولات کار نشده خالص، بیشترین سهم را در محصولات آلومینیومی وارداتی ایران داشتند؛ به این شکل که از حدود 147 هزار تن واردات انواع مصنوعات و محصولات آلومینیومی، حدود 32 درصد آن به کار نشدههای خالص اختصاص داشت. پس از آن، شمش و محصولات کار نشده آلیاژی بیشترین سهم را در بازار وارداتی آلومینیوم ایران در سال گذشته داشتند.
این مقدار از واردات در حالی به وقوع پیوست که مقدار تولید ایران از آلومینیوم در سال گذشته به بیش از 341 هزار تن رسید و نزدیک به 47.5 هزار تن از آن به اقصی نقاط جهان صادر شد. بدین ترتیب میتوان گفت که مقدار واردات محصولات کار نشده خالص کشور در سال گذشته، در رنج یکسانی با مقدار محصولات مشابه صادراتی آن بود. از مهمترین دلایلی که برای واردات حجم قابل توجهی از آلومینیوم به ایران میتوان عنوان کرد، تنوع پایین محصولات بالادستی و حتی بعضا کیفیت نسبتا پایین آنها است. در حالی که شمش، تقریبا تمامی آلومینیوم تولید بالادست ایران را تشکیل میدهد، ولی واحدهای متعددی از بخشهای پاییندست صنعت آلومینیوم، از انواع دیگری از کار نشدههای آلومینیومی بهعنوان خوراک خود استفاده میکنند که از آن جمله میتوان به بیلت و اسلب، از مهمترین آنها اشاره کرد.
در منطقه خاورمیانه، کشور امارات متحده عربی، بهعنوان برترین تولیدکننده آلومینیوم منطقه، که حتی دارای رتبه پنجم جهانی در تولید آلومینیوم است، انواع بسیار متنوعی از کار نشدههای آلومینیومی را هر سال روانه بازار میکند. این محصولات، تنها براساس شکل و ابعاد ظاهری، در 12 دسته مختلف قرار میگیرند. در حالی که در ایران، شرکت ایرالکو که دارای متنوعترین خط تولید کار نشدههای آلومینیوم اولیه است، عمدتا شمش آلومینیومی و در حجم پایینتری، بیلت و شمش آلیاژی تولید میکند. لازم بهذکر است که این شرکت با دارا بودن خط تولید اسلب، در چند سال اخیر بهدلیل مسائل هزینهای از تولید آن ممانعت میکند. دیگر تولیدکننده آلومینیوم در ایران، یعنی شرکت المهدی- هرمزال نیز تنها شمش خالص آلومینیوم را در سبد محصولی خود دارد. این تنوع کم محصولات بالادستی در بازار ایران، سبب سوق مصرفکنندگان و خریداران به محصولات خارجی شده و متعقبا واردات آلومینیوم افزایش یافته است.
نمودار 1، مهمترین کشورهای صادرکننده محصولات کار نشده آلومینیومی به ایران را در سال گذشته نشان میدهد. همانطور که در این نمودار قابل مشاهده است، عمده محصولات کار نشده وارداتی ایران از کشور امارات متحده عربی تأمین شده است. مجموع حجم واردات محصولات کار نشده آلیاژی و خالص آلومینیوم از امارات در سال گذشته، بالغ بر 44.5 هزار تن گزارش شد. نکته قابل توجه سهم زیاد عراق در این واردات است. تقریبا تمامی آلومینیوم وارد شده از عراق، جزء محصولاتی صادرات مجدد بوده است و به همین دلیل آن را نمیتوان در زمره کشورهای صادرکننده محسوب کرد. تاجیکستان نیز با صادرات حدود 4.5 هزار تن محصولات کار نشده آلومینیومی، دیگر صادرکننده بزرگ این محصولات به بازار ایران بود.