حیات یک صنعت در گرو صادرات

به گزارش می متالز، با وجود رکود چندین ساله این بازار، رکود نیز بر واحدهای تولید کاشی و سرامیک سایه انداخته و به دلیل تولید بیش از نیاز داخل، حیات این صنعت با صادرات ادامه‌دار خواهد بود. از این رو باید زمینه صادرات بیشتر این صنعت را بیش از پیش مهیا کرد.

راه نجات

درباره وضعیت بازار داخلی و صادراتی کاشی و سرامیک، بهنام عزیززاده، مدیر انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک اظهار کرد: صنعت کاشی و سرامیک در رکود نسبی به سر می‌برد. این روزها هرچند نرخ ارز تغییر کرده و کاهش نرخ ملایم را در پیش گرفته اما نرخ مواد اولیه با تغییر خاصی روبه‌رو نشده‌ است. از سوی دیگر موضوع مهم در صنعت کاشی و سرامیک، بازار است؛ از آنجا که رونق کاشی و سرامیک به رونق مسکن گره خورده و این بازار نیز رونقی ندارد، این بازار با رکود چندین ساله روبه‌رو است؛ بنابراین شرایط همان شرایط قبلی است و حتی کشش فروش در شهریور نیز کمتر شده است. وی ادامه داد: حجم تولید کاشی و سرامیک در سطح بالایی قرار دارد که تناسبی با میزان مصرف ندارد؛ از این رو این بازار همچنان با رکود دست و پنجه نرم می‌کند.
عزیززاده در پاسخ به این پرسش که ۴۰۰هزار مسکنی که کلنگ احداث آنها از سوی رئیس‌جمهوری زده شد و بهره‌برداری شده است، چه اندازه می‌تواند در آینده بر رونق بازار کاشی و سرامیک تاثیرگذار باشد، گفت: اگر این بهره‌برداری واقعی باشد و براساس برنامه پیش برود تا ۳سال دیگر به حوزه کاشی و سرامیک نمی‌رسد. این برنامه‌ها بلندمدت هستند و به سرعت بر بازار تاثیرگذار نیستند. وی در ادامه یادآور شد: در وهله نخست معلوم نیست این پروژه‌ها تا چه اندازه عملیاتی می‌شوند و در وهله دوم مشخص نیست چه زمانی رونق آن به بازار کاشی و سرامیک خواهد رسید.
مدیر انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک تصریح کرد: با توجه به شرایط داخلی، تولیدکنندگان کاشی و سرامیک باید به سمت بازار صادرات پیش بروند. در زمینه صادرات نیز مشکلات پیشین وجود دارد و موانع آن همچنان برای صادرکنندگان برقرار است چراکه صادرکنندگان همچنان قادر به برگشت ارز به کشور نیستند به‌ویژه اینکه صادرات ما به کشورهای همسایه همچنان درگیر مسائلی است که از سال گذشته با آن روبه‌رو شده‌اند.
عزیززاده در ادامه خاطرنشان کرد: تا پیش از این، صادرات کاشی و سرامیک ایران به عراق به صورت ریالی انجام می‌شد اما با توجه به قوانین ایران تبدیل ریال به دلار برای عراقی‌ها بسیار سخت است.
وی در پاسخ به این پرسش که بازار عراق برای ایران مناسب است، چگونه می‌توان این بازار را به تصرف کامل درآورد، گفت: بازار کاشی و سرامیک داخلی در دست ایران است و حدود ۷۰درصد صادرات کاشی ایران به عراق اختصاص دارد اما شرکت‌های تولیدی برای بقای خود، کاشی و سرامیک را به ارزان‌ترین نرخ ممکن به فروش می‌رسانند، حتی به نرخ خاک اولیه خود.
مدیر انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک در پاسخ به این پرسش که با وجود صادرات ارزان، صادرکنندگان چه سودی خواهند برد، گفت: واحدهای تولیدی تنها به این دلیل که چرخ تولید آنها بچرخد و نیروی انسانی خود را حفظ کنند، مجبور به صادرات ارزان محصولات خود هستند. در حقیقت تولیدکنندگان نه راه پس دارند نه راه پیش؛ از این رو باید با نازل‌ترین نرخ محصولات خود را به فروش برسانند. هر کارخانه کاشی و سرامیک محل درآمد ۴۰۰نفر به‌طور مستقیم و ۴هزار نفر به‌طور غیرمستقیم است و امکان تعطیلی این واحدها وجود ندارد.
عزیززاده در ادامه تاکید کرد: با توجه به شرایط سخت داخلی، تولیدکنندگان کاشی و سرامیک در حاشیه زیان، تولید می‌کنند؛ از این رو برای پیشگیری از زیان‌دهی بیشتر باید به سمت صادرات پیش بروند چراکه راه نجات بازار کاشی و سرامیک، صادرات است. اگرچه این خوشبینی ایجاد شده که در هر صورت صادرات انجام می‌دهیم اما موضوع مهم آن است که به کجا و با چه قیمتی صادرات داریم. آیا به کشورهای اروپایی، کاشی و سرامیک متری ۱۲دلار و به کشور عراق کاشی و سرامیک متری ۲دلار صادرات داریم؟
وی در پاسخ به این پرسش که بازار صادراتی را باید به سمت چه کشورهایی برد، گفت: بازار عراق به‌طور کامل در اختیار ما قرار دارد و درباره بازار سوریه نیز اقدام‌هایی در حال انجام است. از سوی دیگر باید به سمت بازارهای هدف دیگر رفت اما موضوع آن است که شرایط داخلی برای صادرات مناسب نیست و تولیدکنندگان به‌طور انفرادی تولیدات خود را صادر می‌کنند.
مدیر انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک در پاسخ به این پرسش که آیا برای کنترل بهتر بر کیفیت و نرخ کاشی و سرامیک صادراتی، ایجاد یک کنسرسیوم را ضرورت نمی‌دانید، عنوان کرد: تا حدی به دنبال ایجاد کنسرسیوم برای صادرات کاشی و سرامیک بوده‌ایم اما به موفقیت چندانی دست نیافته‌ایم. صنایعی که برای کنسرسیوم اقدام کردند نیز به نتایج مطلوبی نرسیده‌اند که یکی از دلایل آن تعدد واحدهای تولیدی است و شرکت‌ها خود را رقیب یکدیگر می‌دانند. از سوی دیگر برندسازی ویژه‌ای در این صنعت انجام نشده است. با این شرایط کنسرسیوم به نتیجه‌ای نمی‌رسد.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که تثبیت نرخ دلار تاثیری بر بازار کاشی و سرامیک نداشته، گفت: این ثبات نرخ دلار که نمی‌دانیم ناشی از چه موضوعی است، چندان مطلوب نیست. موضوع این است که نرخ دلار زمانی ۱۶هزار تومان بود اما هم‌اکنون ۱۱هزار تومان است اما آیا نرخ مواد اولیه کاهش یافته است؟ البته کاهش نرخ ارز می‌تواند نرخ تمام شده را کاهش دهد که هنوز این اتفاق روی نداده است.

راهکارهای ‌افزایش صادرات

همچنین سینا گلکاری‌حق، کارشناس کاشی و سرامیک درباره صادرات کاشی و سرامیک اظهار کرد: در شرایط کنونی بزرگ‌ترین بازارهای صادرات کاشی و سرامیک ایران، کشورهای همسایه عراق، افغانستان و پاکستان هستند که این کشورهای هدف صادراتی با مشکل نقل و انتقال مالی روبه‌رو شده‌اند.
وی در ادامه توضیح داد: تا پیش از این صادرات به این کشورها به وسیله شخص به صورت چمدانی و پول رایج کشورهای دوطرف انجام می‌شد.
البته بخش عمده‌ای از بازار کاشی و سرامیک عراق در دست ایران است اما با توجه به تحریم‌ها باید از مسیر عراق برای صادرات به کشورهای دیگر سود جست چراکه این کشور می‌تواند به عنوان تزانزیت صادراتی ایران راهگشا باشد.
گلکاری‌حق ادامه داد: از سوی دیگر اگر کالاهای ایرانی را در عراق با بسته‌بندی‌های جدید به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مانند امارات، عربستان، بحرین و کشورهایی که با ایران رابطه خوبی ندارند، ارائه کنیم، می‌توانیم صادرات قابل توجهی انجام دهیم. وی در ادامه یادآور شد: البته در راستای صادرات کاشی و سرامیک باید هزینه‌های حمل‌ونقل را موردنظر قرار داد چراکه به‌طور معمول کاشی و سرامیک از یزد که در مرکز ایران قرار دارد، حمل می‌شود.
وی در پایان تاکید کرد: از آنجایی که بازارهای کشورهای همسایه به دنبال کالای لوکس نیستند، کاشی ایرانی با نرخ مناسب می‌تواند بهترین کاشی باشد. با توجه به شرایط کنونی، بهترین گزینه برای خروج رکود از بازار کاشی و سرامیک، صادرات به کشورهای همسایه است.