حال ناخوش دماوند از درآمدهای هنگفت پنهانی/ تخریب زیبایی‌های بلندترین قله‌ ایران

به گزارش می متالز، دماوند اثری ملی و طبیعی و از جاذبه‌های مهم گردشگری و طبیعی کشور در مازندران و شهرستان آمل واقع شده است که این قله با وجود اینکه در فهرست آثار طبیعی ایران ثبت شد در ردیف آثار دارای قابلیت ثبت جهانی نیز قرار دارد اما خبرهای بد این قله موجب شد که هنوز نتواند به ثبت جهانی برسد.

قله دماوند سال‌ها در معرض تخریب قرار داشت، از راه‌سازی در دماوند که با هیاهوی خبری آغاز شد و در سکوت فرو رفت، تا ویلاسازی و فعالیت معادن در ارتفاعات بالاتر همه و همه عامل تخریب دماوند به شمار می‌روند و امروز هم زباله و پسماند و نیز تخریب محیط زیست دماوند ناشی از حضور پرشمار و بدون نظارت گردشگران دامن این قله رفیع و پرآوازه را گرفته است.

درآمدهای یواشکی هنگفت در دماوند

یک کوهنورد با سابقه با اشاره به اینکه فدراسیون کوهنوردی در پلور لاریجان، شعبه داشته و از هر گردشگر خارجی 50 دلار برای صعود هزینه دریافت می‌کند، می‌گوید: در بارگاه سوم برای هر شب اقامت از کوهنوردان 100 تا 150 هزار تومان دریافت می‌شود.

قاطرهایی که بار کوهنوردان را تا بارگاه سوم می‌برند برای هر کوله پشتی 50 هزار تومان می‌گیرند که مسیر یک ساعت و نیم تا بارگاه سوم را هر قاطر حدود 20 کوله‌پشتی به همراه دارد.

به گفته وی 100 قاطر و 50 خودروی پاترول و نیسان در این منطقه فعالیت می‌کنند و کار جابه جایی گردشگران را انجام می‌دهند. خودروها هم جداگانه از گردشگران پولی دریافت می‌کنند که حساب آن مشخص نیست.

وی با بیان اینکه ماهانه هزار تا  هزار و 500 نفر به قله دماوند صعود می‌کنند که نظارتی بر آنها نیست و این امر موجب می‌شود که قله و مسیر صعود پاکوب و تخریب شود، می‌افزاید: به دلیل اینکه بسیاری از افراد بدون رعایت اصول کوهنوردی به قله صعود می‌کنند مسیرهای 50گانه صعود تخریب می‌شوند و چون کوهنورد در قله با کمبود اکسیژن و هوای نامتعارف مواجه است و اصطلاحا گیج می‌شود مسیر را در برگشت گم می‌کند.

این کوهنورد با اظهار تعجب از اینکه افرادی با تیشرت و کفش ورزشی پیاده‌روی، صعود به قله را انجام می‌دهند، می‌افزاید: در کنار اینکه تعداد افراد صعودکننده به دماوند بدون نظارت بوده و بسیار نیز زیاد است که موجب تخریب طبیعت و محیط زیست دماوند می‌شود، خطر جانی نیز برای این افراد وجود دارد.

وی با اینکه شنیده‌ایم فدراسیون کوهنوردی سالانه 4میلیارد تومان از محل مجوز صعود به خارجی‌ها در دماوند درآمد دارد اما در بخش فرهنگی و حفاظت از دماوند فعالیتی انجام نمی‌دهد، می‌افزاید: بسیاری از افرادی که به دماوند صعود می‌کنند باید وسایل مربوط به اسکان و تماس‌های اضطراری و ایمن را داشته باشند که متاسفانه هیچ نظارتی بر این افراد صورت نمی‌گیرد و همین امر موجب افزایش تخریب محیط زیست دماوند و آلودگی ناشی از آن شده است.

جاده و راه‌بند شهرداری رینه عامل تخریب دماوند

مهدی مسچی مدیرعامل انجمن دوستداران دماوندکوه در این باره به خبرنگار فارس می‌گوید: این انجمن از سال 88 در واقع بر روی نقطه اصلی و مرکزی این مصیبت در دماوند تمرکز کرده است، مصیبت اصلی در تخریب دماوند جاده اصلی است، در صحبتی که با رئیس فدراسیون کوهنوردی داشتیم متذکر شدیم که اگر جاده‌ای نباشد پاکوب وحشتناک امروز وجود ندارد، این راه باعث نابودی جبهه‌های مختلف از جمله جبهه جنوبی شده و از طریق همین راه است که سایر مسائل و مشکلاتی که وجود دارد ایجاد شده است.

وی با بیان اینکه اصل جاده موجود در راه دماوند غیرقانونی و غیرمجاز است، می‌افزاید: از ارتفاع دو هزار و 200 متری در ضلع جنوبی بین منطقه پلور و رینه تا ارتفاع سه هزار و 50 متری جاده‌ای احداث شده است که با خودرو تا آن منطقه گردشگران و کوهنوردان را حمل می‌کند. بعد تا ارتفاع 4250 متری نیز با قاطر این افراد کوهنوری می‌کنند، مشخص است که دیگر چیزی از کوه و کوهنوردی باقی نمی‌ماند.

مسچی با اشاره به اینکه به صورت مرتب در منطقه حضور میدانی دارم و در حال پایش هستیم، می‌گوید:  کارگروه‌های بسیاری در این حوزه تشکیل شده است اما در هیچ کدام اراده‌ای برای اجرا وجود ندارد، مصوبه‌ای وجود دارد که این جاده بسته شود اما اراده‌ای وجود ندارد. این جاده عامل اصلی ورود گردشگران بی‌شمار و بی‌ضابطه به دماوند است، اما با بهانه کردن اشتغال تعداد اندکی، این کوه، اثر طبیعی و ملی ایرانیان در حال نابودی است.

وی می‎افزاید: سال‌ها طول کشیده تا هفت معدن در محدوده دماوند بسته شده است اما یک معدن که برای بنیاد مستضعفان است و زور کسی به آن نمی‌رسد هنوز فعالیت دارد، حالا هم که مساله اصلی راه جنوبی است که البته تمامی راه‌های منتهی به دماوند غیرمواصلاتی است و تاثیری در زندگی روستاییان اطراف ندارد.

عدم بهره‌مندی استان از عواید گردشگری دماوند

مدیرعامل انجمن دماوندکوه با اشاره به اینکه استان از عواید گردشگری و کوهنوردی در دماوند بهره‌مند نمی‌شود و فدراسیون در صحبت‌هایی که کرده اعتراف داشته که پول‌هایی به صورت ورودی کوهنوردان خارجی دریافت می‌کند اما این پول‌ها وارد استان و شهرستان نمی‌شود، می‌گوید: اما مساله بر سر این است و به طور جدی دوستداران دماوند را آزار می‌دهد جاده است؛ اگر جاده نباشد فدراسیون نمی‌تواند پول‌ها را دریافت کند، امروز قاطرچی‌ها درآمد میلیاردی دارند و با راهبندهایی که ایجاد کرده‌اند پول از کوهنوردان می‌گیرند. امروز شهرداری رینه به اسم راهبند پول‌هایی از گردشگران می‌گیرد که به قیمت نابودی دماوند تمام می‌شود اما هیچ مسؤولیتی هم در برابر دماوند ندارند.

امروز که منتظر ثبت جهانی دماوند هستیم همین معدن و راه عامل اصلی عدم ثبت جهانی آن است.

خدمات‌رسانی داوطلبانه محلی‌ها به حوادث دماوند

امیراحسانی آملی رئیس هیات کوهنوردی آمل نیز در گفت وگو با خبرنگار فارس با اشاره به اینکه هیات کوهنوردی آمل در صعودهایی که به دماوند انجام می‌شود هیچ نظارتی ندارد، می‌افزاید: باشگاه‌ها مستقیما صعودها را انجام می‌دهند و به غیر از باشگاه‌ها، گروه‌هایی بودند که مجوز داشتند که امروز مجوز آنها لغو شده است و حتی نامه‌نگاری نیز برای صعودها با هیات انجام نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه در دو نقطه در راه صعود به دماوند به صعودکنندگان خدمات داده می‌شود، می‌افزاید: فدراسیون کوهنوردی در منطقه جنوبی قرارگاهی در پلور برای اسکان و خوابگاه ایجاد کرده است، همچنین شهرداری رینه نیز در ورودی ضلع جنوبی راهبندی ایجاد کرده و به بخش خصوصی اجاره داده است. در این راهبند فقط خودروهای خودشان اجازه ورود به منطقه بالاتر را دارند که باید هزینه آن را پرداخت کرد. 

احسانی با بیان اینکه در دو پناهگاه به مسائل دیگر توجه نمی‌شود و نظارتی نیست و فقط وسیله حمل و نقل و خواب در اختیار گردشگران قرار می‌گیرد، اظهار می‌کند: نماینده پناهگاه‌های فدراسیون در منطقه مستقر است و هزینه اسکان و خوابگاه در دو نقطه را دریافت می‌کند.

مدیریت صعودها به دماوند کشوری است

وی در پاسخ به این سوال که این خدمات چرا به شهرستان واگذار نمی‌شود، می‌گوید: فدراسیون در استان مازندران دو قله معروف دارد که مخاطبان زیادی دارد، علم کوه و دماوند؛ در علم کوه کلاردشت فدراسیون در ونداربن قرارگاه دارد و در پلور قرارگاه بزرگی ایجاد شده و در ارتفاع 4هزارمتری دماوند نیز قرارگاه دیگری از طریق وزارت ورزش ایجاد و به فدراسیون واگذار شده است. این قرارگاه‌ها در اختیار کشور است و به استان و شهرستان تحویل نمی‌شوند که بالتبع درآمد آن نیز به شهرستان اختصاص نمی‌یابد.

رئیس هیات کوهنوردی آمل با بیان اینکه تمام عوامل و نیروی انسانی خدمات‌رسانی به کوهنوردان به صورت داوطلبانه از سوی کوهنوردان و نیروهای بومی منطقه تامین می‌شود، می‌‎گوید: در زمان امداد و بحران نیروهای بومی و محلی به صورت داوطلبانه فراخوانده می‌شوند و کوهنوردان شهرستانی با هزینه شخصی به این ماموریت‌ها می‌روند اما هزینه‌ای دریافت نمی‌کنند.

وی تاکید می‌کند: مدیریت استانی برای نظارت بر صعودها و دریافت‌ها نیاز است که بتواند در این زمینه هم خدمات داده هم بر دریافتی‌ها نظارت داشته باشد؛ امروز دماوند مخاطبان خوبی دارد اگر در 5سال گذشته در هفته 100 نفر به دماوند صعود می‌کردند امروز، هزار نفر در هفته صعود می‌کنند که هم دریافتی از این افراد افزایش یافته و هم خسارت‌های پسماند و محیط زیستی آن افزایش یافته است.

نبود مدیریت جامع در دماوند

رئیس جمعیت هلال احمر آمل درباره وضعیت زباله و پسماندهای حاصل از صعود کوهنوردان به قله دماوند به خبرنگار فارس می‌گوید: هلال احمر در این زمینه متولی نیست، سالانه یک بار در شهریورماه در همایشی که از همه ارگان‌ها و نهادها در آن حضور دارند، حاضر شده و به پاکسازی دماوند کمک می‌کنیم.

جمشید نیکزاد با تاکید بر اینکه مدیریت جامعی بر قله دماوند وجود ندارد، می‌افزاید: شهرداری رینه، فدراسیون کوهنوردی، هیات کوهنوردی آمل در این زمینه صاحب نظر و حق هستند و هلال احمر تنها فعالیت‌های داوطلبانه در این منطقه را بر عهده دارد.

وی با اشاره به اینکه معتقدیم با کارگروهی قوی با اختیارات و منسجم بر فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی در دماوند مستقر باشند، می‌‎گوید: این کارگروه امروز در اندازه یک بخش است اما تصمیمات مهم‌تر در تهران اخذ می‌شود.