مزایای حذف ۴ صفر از پول ملی؛ از کاهش هزینه چاپ اسکناس تا تقویت پول ملی

به گزارش می متالز، غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات در مجلس با اشاره به مبانی و ضرورت حذف چهار صفر از پول ملی، گفت: در حال حاضر حدود 8 میلیارد قطعه اسکناس درجامعه در گردش است و هر ساله 9۰۰ میلیون برگ اسکناس فرسوده از چرخه اقتصادی کشور امحاء می‌شود.

نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تحمیل هزینه‌های هنگفت چاپ، توزیع، جمع آوری و امحاء اسکناس­‌های فرسوده به بیت المال سالانه رقم بالایی است، افزود: ارزش اسکناس ریال در برابر سایر ارزهای خارجی در سال ‌های اخیر کاهش چشم گیری داشت به گونه ای که در سال ۱۳۵۰ ارزش بالاترین قطع اسکناس ۱۰ هزار ریالی حدود معادل ۱۳۳ دلار بود در حالیکه اکنون ایران چک ۵۰۰ هزار ریالی، ارزش کمتر از ۵ دلار دارد.

وی اظهار کرد: عدم کارایی مسکوکات فعلی در مبادلات روزمره و خروج عملی آن­ها از نظام های پرداخت، نامطلوب بودن میزان سرانه اسکناس در کشور در قیاس با استانداردهای جهانی - ایران ۱۰۶ برگ و میانگین کشورهای توسعه یافته ۱۶ برگ -، عدم کارایی مسکوکات در مبادلات روزمره و ذوب مسکوکات رایج توسط اشخاص سودجو با توجه به ارزش بالای فلزات بکار رفته در آن­ها و هزینه های ضرب از ارزش اسمی هر قطعه سکه -هزینه ۸۲۰ تومانی برای ضرب سکه ۵۰۰ تومانی- از جمله دلایل ضرورت حذف 4 صفر از پول ملی است.

انتقاد از حجم زیاد اسکناس نگهداری شده توسط اشخاص

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در حال حاضر حجم اسکناس نگهداری شده توسط اشخاص به دلیل کاهش قدرت خرید بسیار است، اضافه کرد: افزایش استهلاک دستگاه­‌های خودپرداز و پول شمار شبکه بانکی کشور، بزرگ شدن ارقام در دفاتر حسابداری با توجه به افزایش تورم در دهه‌­های اخیر، بروز برخی مشکلات آماری و محاسباتی در تنظیم حساب های مالی در دفاتر حسابداری موجب می شود هرچه سریعتر زمینه حذف 4 صفر از پول ملی فراهم شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم با اشاره به مزایای حذف ۴ صفر از پول ملی، ادامه داد: اصلاح نرخ برابری پول ملی و ارتقاء وجهه پول ملی در صحنه بین المللی، عدم ارتباط حذف چند صفر به موضوع افزایش یا کاهش شاخص تورم، تجارب موفق سایر کشورها و عدم مشاهده افزایش تورم در کشورهای پیشرو در موضوع رفرم پولی مزایای حذف 4 صفر از پول ملی است.

سهولت در مبادلات و نگهداری ساده‌­تر حساب‌ها از دلایل ضرورت حذف 4 صفر از پول ملی

جعفرزاده تسهیل نقل و انتقال پول و کاستن از حجم و معاملات آن در مقیاس کلان و صرفه جویی در هزینه ها را یکی از دلایل ضرورت حذف 4 صفر از پول ملی برشمرد و افزود: تقویت پول ملی و افزایش ارزش اسمی، سهولت در مبادلات و نگهداری ساده‌­تر حساب‌ها، ارقام و ترازنامه ها و تنظیم و تحلیل حساب­‌های مالی، اشغال فضای کمتر آمار و اطلاعات مالی در دفاتر مالی، کاهش قابل ملاحظه حجم اسکناس در گردش و چک­‌های بانکی و افزایش بکارگیری مسکوکات در مبادلات روزمره، شکیل­‌تر شدن ظاهر اسکناس‌­ها و صرفه جویی چشمگیر در هزینه­‌های چاپ اسکناس نیز از جمله مزایای صفرزدایی از پول ملی است.

وی به تجربه‌های موفق اجرای رفرم پولی در سایر کشورها اشاره کرد و گفت: نگرانی ایجاد تورم ناشی از حذف صفر به طور وسیع در تمام کشورهایی که در سال های گذشته فرآیند ارزش گذاری مجدد پول را آزمودند، وجود داشت. به طور مثال در سال ۲۰۰۲، همزمان با شکل گیری ناحیه پولی واحد در اتحادیه اروپا و تبدیل پول کشورهای عضو به یورو چنین نگرانی هایی افزایش یافت؛ اما، تأثیر تبدیل پول ملی به یورو بر تورم در ۶ ماه نخست از ۲ درصد در این منطقه بالاتر نرفت.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه به طور کلی از قرن ۱۹ میلادی تاکنون جهان شاهد تغییر واحد پول بسیاری از کشورها بوده است، ادامه داد: حذف صفر از پول ملی نخستین بار در کشور آلمان و پس از جنگ جهانی اول، تحت تأثیر تورم ناشی از جنگ رخ داد. در طول ۵۰ سال اخیر ۱۹ کشور مبادرت به صفر زدایی از پول ملی خود کردند.

ترکیه یکی از کشورهای موفق در صفرزدایی

جعفرزاده گفت: کشور ترکیه تجربه موفقی در صفرزدایی داشت؛ به گونه‌ای که در سال ۲۰۰۵، شش صفر از پول ملی این کشور حذف شده و واحد پولی جدید آن با نام «لیر جدید» به جریان افتاد، این روش در بسیاری از کشورهایی که اقدام مشابهی انجام داده‌اند قبلا به کار گرفته شده بود و علت آن کاهش احتمال جعل پول و جلب توجه مردم به اسکناس های جدید بود.

وی به ارتباط اجرای طرح رفرم پولی با تورم اشاره کرد و یادآور شد: در خصوص ارتباط اجرای این طرح با تورم نیز ذکر این نکته ضرورت دارد که تورم علت اجرای طرح‌­های اصلاح پول ملی است و نه معلول آن. اساسا این فرضیه که کشورها از طریق حذف چند صفر از واحد پولشان به دنبال کنترل تورم و انتظارات تورمی هستند؛ با مبانی نظری مطابقت ندارد.

حذف چند صفر منجر به کاهش نرخ تورم نمی‌شود

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات ادامه داد: براساس مبانی اقتصادی، حذف چند صفر منجر به کاهش نرخ تورم نمی‌شود چراکه زمینه افزایش یا کاهش نرخ تورم را باید در رابطه با تحولات سیاست پولی و متغیرهایی نظیر رشد نقدینگی و نرخ ارز جستجو کرد.