تولید کیفی سیمان، سنگدانه و بتن نیازمند برنامه‌ریزی

دوام بتن مورد تاکید باشد

به گزارش می متالز، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به اهمیت ترسیم چشم‌انداز توسعه بتن در صنعت ساخت در افق ۱۴۰۴، به عنوان موضوع هفدهمین همایش روز بتن گفت: پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۴ ظرفیت تولید بتن در ایران به فراتر از ۱۰۵میلیون تن برسد.
محمد شکرچی‌زاده در نشست خبری نخستین همایش ملی سنگدانه و همچنین هفدهمین همایش روز بتن با بیان اینکه تاکنون در برنامه‌های بالادستی کشور بر موضوع کمیت تاکید شده است، اظهار کرد: در سیاست‌های موجود کشور بحثی درباره کیفیت سیمان، سنگدانه و بتن وجود نداشته است، بنابراین اهداف‌ خاصی در این زمینه‌ها دیده نمی‌شود. به‌نظر می‌رسد باید در این زمینه برنامه‌های دقیق‌تر و اجرایی مطرح شود. کیفیت و رده‌های مقاومتی سیمان، کیفیت و انواع گوناگون سنگدانه طبیعی و مصنوعی و کیفیت بتن و انواع آن نیاز به برنامه‌ریزی دارد. لازم است موضوع دوام بتن مورد تاکید قرار گیرد و در برنامه‌ریزی‌های آینده به آن توجه شود.
وی با تاکید بر اینکه درحال‌حاضر باوجود پیشرفت‌های به‌دست آمده در این سال‌ها، هنوز هم ارتقای کیفی بتن از نظر دوام برای مخاطبان تا حدودی نامفهوم است، گفت: بهتر است ارتقای کیفی بتن از دریچه مقاومت فشاری دیده شود تا برای عموم مهندسان و دست‌اندرکاران مفهوم‌تر و ملموس‌تر باشد، بنابراین شعار انتخابی در سال ۹۲ به‌صورت «بتن رده سی۵۰ در چشم‌انداز ۱۴۰۴» مطرح شد. دلایل طرح موضوع بتن ۱۴۰۴ عبارت است از افزایش دوام و عمر مفید سازه‌های بتنی، حفظ محیط‌زیست و منابع طبیعی و مصرف انرژی کمتر، کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری سازه‌های بتنی، استفاده از ظرفیت مصالح مصرفی به‌ویژه در سازه‌ها یا اعضای خاص، کاهش ابعاد مقاطع سازه‌ای و کاهش جرم سازه‌ها، ارتقای دانش فنی در صنعت بتن، ایجاد امکان گسترده‌تر برای اجرای پروژه‌های خاص، خروج از تولید سنتی بتن و کاهش هزینه‌های اجرای سازه‌های بتنی.
شکرچی‌زاده با اشاره به اقداماتی که باید برای پیاده‌سازی چشم‌اندازهای توسعه بتن در افق۱۴۰۴ انجام شود، تاکید کرد: ارائه گواهینامه‌های خاص برای تولیدکنندگان مواد اولیه، مجریان سازه‌های بتنی، تهیه برنامه زمان‌بندی برای لزوم استفاده از بتن‌های پرمقاومت در برخی سازه‌های خاص و برخی اعضای سازه‌ای، ابلاغ الزام استفاده از بتن پرمقاومت در موارد خاص، الزام استفاده از بتن آماده دارای گواهینامه خاص در این موارد، ایجاد تغییرات لازم در فهرست بهای ابنیه، راه و... برای تشویق استفاده از بتن‌های رده بالا، ایجاد تغییرات لازم در برنامه آموزشی رشته عمران در راستای سرفصل‌های فناوری بتن و اجرای سازه‌های بتنی و طراحی سازه‌ای، ابلاغ الزامات مرتبط با پیروی از شیوه‌نامه‌های تدوین شده و داشتن گواهینامه‌های خاص و توسعه استفاده از بتن در روسازی‌های بتنی و سایر کاربردهای جدید بتن در زیرساخت‌ها ازجمله این اقدامات است. رئیس هیات مدیره انجمن بتن ایران نیز در ادامه گفت: هرچند هر سال به همه اجزای بتن نیز پرداخته می‌شود اما امسال در روز نخست به‌طور خاص به سنگدانه می‌پردازیم. امیدواریم در آینده بتوانیم یک روز به هر یک از سایر اجزای بتن مانند سیمان، افزودنی و الیاف و فولاد اختصاص دهیم و یک هفته در سال به بتن و اجزای آن پرداخته شود.
محسن تدین ادامه داد: امسال نیز مانند هر سال علاوه بر ارائه مقالات و سخنرانی‌ها، کارگاه آموزشی گوناگونی برگزار می‌شود که علاقه‌مندان بسیاری را به خود جلب می‌کند و باعث می‌شود هر سال بر تعداد این کارگاه‌ها افزوده شود.
وی افزود: این اقدامات اگرچه اندک می‌نماید اما به‌تدریج در طول سال‌های گذشته، دانش فنی بتن و اجرای آن را ارتقا بخشیده است. به هرحال این پیشرفت‌های تدریجی نتیجه آموزش و تبادل اطلاعات بین دست‌اندرکاران است. واقعیت مهمی که نمی‌توان از آن چشم پوشید وجود نمایشگاه در این سال‌هاست که به افزایش اطلاعات علاقه‌مندان کمک بسیاری کرده و برای بازدیدکنندگان و شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه مزیت‌های فراوانی داشته است.

بتن بعد از آب پرمصرف‌ترین ماده در جهان

دبیر یازدهمین کنفرانس بتن با اظهار تاسف از این موضوع که در کشور به کیفیت مصالح مصرفی به‌ویژه شن و ماسه توجه چندانی نمی‌شود، یادآور شد: در صورتی که صنعت شن و ماسه، یک صنعت علمی است و امروز در بسیاری از کشورها با روش‌های نوین بدون مصرف آب مصالح مصرفی تمیز و شسته شده را در اختیار پروژه‌ها قرار می‌دهند.
مهدی چینی، مشاور عالی رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اظهار کرد: بتن بعد از آب پرمصرف‌ترین ماده در جهان است، درنتیجه توجه به اجزای تشکیل‌دهنده آن در کیفیت نهایی محصول بسیار بااهمیت است.
وی افزود: بتن از آب، سیمان، ماسه و افزودنی‌های شیمیایی تشکیل شده است. هر یک از این اجزای تشکیل‌دهنده می‌تواند در کیفیت بتن ساخته شده، تاثیر داشته باشد. سیمان به‌عنوان رکن اصلی در تهیه مواد چسبنده و اتصال شن و ماسه در تهیه بتن نقش مهمی را ایفا می‌کند. چینی تصریح کرد: امروز کارخانه‌های تولید سیمان موفقی در کشور در حال فعالیت هستند، هرچند همبستگی مناسبی بین تولیدکنندگان سیمان و تولیدکنندگان بتن که درواقع مصرف‌کنندگان سیمان هستند، به‌صورت کلان و ملی وجود ندارد و بیشتر این تعاملات بین کارخانه‌های سیمان به‌صورت موردی با پروژه‌های خاص است. البته در سال‌های گذشته برخی از کارخانه‌های بزرگ تولید سیمان مانند سیمان تهران، سپاهان، شهرکرد و دلیجان باوجود شرایط کشور همکاری‌های علمی را با پژوهشگران عرصه بتن آغاز کرده‌اند و درتلاشند تولیدات خود را در راستای مصرف بتن ارائه دهند و در جهت ارتقای کیفیت آن گام بردارند.
مشاور عالی رئیس مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی اظهار امیدواری کرد که کارخانه‌های دیگر نیز با تولیدکنندگان بتن همسو شوند و با حضور همگام و موثر در همایش‌های مشترک میان صنعتگران سیمان و تولیدکنندگان بتن نیازهای یکدیگر را بشناسند و با علم به این نیازها در جهت دستیابی به کیفیت مطلوب پیش روند. دبیر یازدهمین کنفرانس بتن در ادامه تصریح کرد: در زمینه شن و ماسه، نکته قابل‌توجه این است که با اینکه ۷۰ تا۸۰درصد حجم بتن را شن و ماسه تشکیل می‌دهد اما در عمل هیچ‌گونه توجهی به کیفیت آنها نمی‌شود و در بسیاری از پروژه‌ها مصالح براساس اقتصاد پروژه بدون توجه به مقوله کیفیت پیش می‌روند و مصالح مصرفی ازسوی افراد ناکارآمد و بدون دانش فنی و مهندسی تهیه می‌شود.
چینی یادآور شد: هرچند مصالح باکیفیت هزینه‌های بیشتری دارد، اما درنهایت پروژه‌ای با کیفیت مناسب و عمر مفید حاصل و موجب صرفه‌جویی در منابع ملی کشور می‌شود.
دبیر یازدهمین کنفرانس بتن اظهار کرد: متاسفانه در کشور به کیفیت مصالح مصرفی به‌ویژه شن و ماسه توجه چندانی نمی‌شود. در صورتی که صنعت شن و ماسه، یک صنعت علمی است و امروز در بسیاری از کشورها با روش‌های نوین بدون مصرف آب مصالح تمیز و شسته شده را در اختیار پروژه‌ها قرار می‌دهند. وی اظهار امیدواری کرد که با تشکیل یک انجمن صنفی ملی در زمینه شن‌وماسه و همکاری با سایر انجمن‌های صنفی مرتبط با اجزای تشکیل‌دهنده بتن، در آینده شاهد تولید بتنی با کیفیت مناسب باشیم. چینی گفت: موضوع مهم دیگر چگونگی کیفیت اجرا در پروژه‌هاست و نیازمند کنترل کیفیت و نظارت کیفی بر عملکرد پروژه‌ها هستیم. آنچه مسلم است، کیفیت تدریجی و علمی است و باید همگام با دانش در مسیر آن حرکت کرد. همواره از اهمیت بتن در سازه‌ها صحبت می‌کنیم، اما گامی در جهت پیاده‌سازی این اهمیت برنمی‌داریم. برای ارتقای کیفیت پروژه‌ها باید موضوع کنترل کیفیت‌(QC) با تضمین کیفیت‌(QA) همراه شود. گاهی در پروژه‌ها کنترل کیفیت و تضمین کیفیت با هم اشتباه گرفته می‌شود. مهر کنترل کیفیت نشان می‌دهد محصول موردنظر بر اساس شاخص و استانداردهای موجود تولید شده است، اما موضوع تضمین کیفیت بیشتر برای تولیدکننده است و باید تولیدکنندگان مرحله به مرحله با فراهم‌ کردن مصالح باکیفیت به تولیدی مطلوب دست یابند. وی با تاکید بر اینکه موضوع کنترل و تضمین کیفیت به لحاظ علمی و به لحاظ پیاده‌سازی باید مدنظر قرار گیرد، تصریح کرد: پیاده‌سازی مطلوب یک پروژه نیازمند آموزش و پرورش نیروی انسانی مجرب است، چه‌بسا در بسیاری از پروژه‌ها باوجود ارائه شیوه‌نامه‌های کنترل کیفیت برای رسیدن به بهترین نوع بتن، اجرا و پیاده‌سازی مناسبی انجام نمی‌شود؛ چراکه افراد پروژه به‌درستی با موضوع آشنا نیستند و نمی‌توانند آنچنان‌که باید شیوه‌نامه‌های ارائه شده را در پروژه پیاده کنند.
مشاور عالی رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود: انجمن بتن ایران با همکاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با برگزاری دوره‌های آموزشی، همایش‌های گوناگون مانند همایش روز بتن، دوام، رویه‌های بتنی و... مهندسان جوان را با مقوله کنترل کیفیت و ساخت مناسب پروژه‌ها آشنا کند تا با آگاهی بیشتر پروژه‌هایی مقاوم و مطلوب در آینده داشته باشیم؛ چراکه بسیاری از اشتباه‌های به وجودآمده ناشی از نبود دانش لازم در این زمینه است.