به گزارش می متالز، بانک مرکزی و شرکت شاپرک اواخر سال ۱۳۹۵ مجوز فروش و استفاده از کارتخوانهای موبایلی را صادر کردند و از ابتدای سال ۱۳۹۶، شرکتهای بسیاری در تلاش برای دریافت مجوز و در نهایت رونمایی و وارد بازار کردن دستگاههای کارتخوان موبایلی خود بودند. کارتخوانهایی که گفته میشود مهمترین ویژگی آنها کوچکی و قیمت پایین نسبت به کارتخوانهای دیگر بود، بانکها آنها را با شرایط سادهتری به کسبوکارها ارائه میکردند و با حذف رسید کاغذی به حفظ محیطزیست نیز کمک میکردند. اما نهتنها ارزانتر از کارتخوانهای دیگر نیستند بلکه به این خاطر که در بخش رسید تحویل به مشتری نیز راهکاری نداشت، در رگولاتوری محجور ماند و توجه زیادی به آن نشد.
حالا حدود ۳ سال از اولین مجوزها میگذرد و خبری از این دستگاهها در کشور نیست و در زندگی روزمره خود خیلی شاهد استفاده کسبوکارها از آنها نیستیم؛ دلیل این موضوع چیست؟ چه دلایلی مانع از توسعه دستگاههای کارتخوان موبایلی در ایران شده است؟ آیا پروژه کارتخوان موبایلی در ایران، یک پروژه شکست خورده است؟ برای پاسخ به این سوالها با تعدادی از افراد فعال در این حوزه گفتوگویی کردیم که در ادامه میتوانید بخوانید.
مرتضی ترکتبریزی مدیر فناوری اطلاعات بانک ملت با اشاره به اینکه مجوز کارتخوانهای موبایلی از اواخر سال ۱۳۹۵ از سوی شرکت شاپرک صادر شد اما تا شرکتها بتوانند استانداردهای موردنظر شاپرک را تهیه کنند کمی زمان برد، میگوید: «بهپرداخت ملت اولین شرکتی بود که موفق به راهاندازی دستگاههای کارتخوان موبایلی شد و ابتدای سال ۹۶ اولین سری این دستگاهها را به اولین مشتری خود یعنی شرکت ملی پست ارائه کرد.»
به گفته ترکتبریزی، متقاضیان دستگاههای کارتخوان موبایلی خاص و محدود است و بهطورکلی این دستگاهها برای شرکتهایی که در کسبوکار خود از یک اپلیکیشن منحصر و مجزا استفاده میکنند کاربردیتر است، به همین خاطر هرجایی حضور این دستگاهها را حس نمیکنیم. پروژه کارتخوان موبایلی قرار است بخشی از مشتریان این حوزه را پوشش دهد و ترکتبریزی پیشبینی میکند که آینده کارتخوانهای موبایلی، پوشش تقریبی ۱۵ درصد از تراکنشهای این بازار باشد.
مدیر فناوری اطلاعات بانک ملت از معایب این دستگاهها میگوید: «صادر نکردن رسید فیزیکی و ارسال رسید الکترونیکی از معایب کارتخوانهای موبایلی است و این موضوع از دلایل عدم استفاده مشتریان معمولی است.»
او میگوید: «در ابتدای کار میتوانستیم کارتخوانهای موبایلی را بهعنوان دستگاههای لوکس و خاص به مشتریان ویژه عرضه کنیم ولی این موضوع برخلاف منافع ملی و خروج ارز بیرویه میشد لذا این مدتزمان از ابتدای سال ۹۶ تاکنون جهت ترویج و آموزش فرهنگ صحیح استفاده از این نوع دستگاهها توسط پی اس پی بهپرداخت هزینه شده است.»
با توجه به صحبتهای مدیر فناوری اطلاعات بانک ملت، در صنفهای مربوط به ارائه خدمات حضوری و ویزیتوری امکان ارائه این خدمات هست که شامل اصنافی مانند، پخش، دلیوری، خدمات پس از فروش و مواردی از این دست را شامل میشود. «ما سعی کردیم در هر صنف، با لیدر آن صنف مذاکره و همکاری کنیم که بدین ترتیب، امکان جذب کامل آن صنف فراهم شود. با این رویکرد، پیشرفتهای خوبی داشتیم؛ اما هنوز جای کار زیادی هست و از طرفی فرهنگسازی، به توسعه سریعتر کمک میکند چراکه این دستگاه هنوز برای خیلی از شهروندان شناخته شده نیست و شهروندان به ابزاری که شناخته شده نیست بهراحتی اطمینان نمیکنند کما اینکه ما این مشکل را در آغاز همکاری با شرکت ملی پست داشتیم و با همکاری شرکت پست فرهنگسازی لازم انجام شد.»
فرزاد مقدم مدیرعامل تسکا مهمترین موضوعی را که باعث عدم توسعه کارتخوانهای موبایلی در ایران شده است را تجربه کاربری این دستگاهها میداند. مقدم توضیح میدهد: «کارتخوانهای موبایلی باید ارزانتر از کارتخوانهای دیگر میبودند درحالیکه اینطور نبود. از این موارد مهمتر آنکه در برخی مدل از کارتخوانهای موبایلی باید موبایل به همراه دستگاه در کنار هم کار میکردند و این موضوع برای مرچنت و کاربر نهایی تجربه خوبی را ایجاد نمیکرد و همچنین سازوکار اشتباه شکل گرفته در این صنعت شامل تحویل رایگان کارتخوان، پرداخت سهم از تراکنش و امتیازات دیگر به مرچنت هم دلایل مهم دیگری است که باعث چالشهای مارکتینگ شده است.»
مدیرعامل تسکا صحبتهایش را ادامه میدهد: «تجربه شخصی من میگوید استفاده از اپلیکیشنها به همراه راهکارهایی مانند (NFC) و کیوآرکد میتواند تجربه کاربری خیلی بهتری را در فرآیند پرداخت رقم بزند.»
مقدم با اشاره به اینکه پروژه کارتخوان موبایلی در ایران تجربه دلچسبی نبود، میگوید: «به نظر من جای کارتخوانهای موبایلی را میتوان در کشور با یکسری اپلیکیشنها پر کرد ولی نه تماما چراکه هیچ زمان نمیتوان ماهیت کارت را نادیده گرفت ولی در کل تجربه کارتخوانهای موبایلی در کشور، پروژه دلچسبی نبود.»
مهدی شعبانی، معاون بانکداری الکترونیک اداره انفورماتیک بانک سرمایه نیز در خصوص عدم توسعه کارتخوانهای موبایلی در ایران به سه موضوع اشاره میکند و توضیح میدهد: «به لحاظ کاربری چون دستگاههای کارتخوان موبایلی برای ارتباط با موبایل مشتری از فناوری بلوتوث استفاده میکنند، گاها دستگاههایی که برای این موضوع ارائه میشود، خیلی ارتباط بلوتوثی آنها پایدار نیست و ارتباط دچار قطع و وصل میشود و همین موضوع باعث میشود که بهعنوان یک عامل بازدارنده به کارتخوانهای موبایلی نگاه شود. دومین موضوعی که در ارتباط با این دستگاهها وجود دارد، فرهنگسازی استفاده از آنها است چراکه مشتریان ما همچنان عادت دارند رسید فیزیکی تراکنش خود را دریافت کنند و این موضوع باعث میشود که مشتریان بسیاری از کسبوکارها از دستگاههای کارتخوان موبایلی استقبال نکنند. سومین موضوعی که در کسبوکارها عمومیت دارد این است که دارنده کسبوکار دستگاه کارتخوان بیسیمی را دریافت میکند و آن را در اختیار همکاران دیگر خود در مجموعه قرار میدهد تا روی آن تراکنش انجام دهند ولی در دستگاه کارتخوان موبایلی چون تراکنش روی اپلیکیشن موبایلی دارنده دستگاه انجام میشود، نمیتوان صرفا دستگاه را در اختیار همکار خود قرار داد و لازم هست که موبایل نیز همراه آن باشد؛ درنتیجه این چند مورد در نگاه اول باعث شده است که استقبالی که انتظار میرفت از این دستگاههای کارتخوان موبایلی انجام شود، اتفاق نیفتد.»
بانک سرمایه حدود دو سالی است که دستگاه کارتخوان موبایلی را در سبد محصولات کارتخوان خود دارد و ارائه میکند و برای مشتریان مختلف نیز نصب کردیم ولی به گفته شعبانی این دستگاهها چندان با استقبال مواجه نشدهاند. او میگوید: «با توجه به این موارد کارتخوانهای موبایلی خیلی توقع ما را در توسعه بازارهای جدید برآورده نکردهاند و انتظاری که داشتیم تا پذیرندگان و مشتریان با دستگاههای کارتخوان موبایلی با رسیدهای الکترونیکی ارتباط برقرار کنند، نیز اتفاق نیفتاد و خیلی موفقیتآمیز نبود اما ما همچنان این دستگاه را در سبد محصول خود خواهیم داشت؛ منتها تا وقتیکه دستگاههای کارتخوان بیسیم بهصورت فعلی عرضه میشوند، رغبت به استفاده از کارتخوانهای موبایلی کمتر خواهد بود.»
معاون بانکداری الکترونیک اداره انفورماتیک بانک سرمایه بر این عقیده است که کارتخوان موبایلی در ایران نیز مانند دستگاهها و ماژولهایی است که فرهنگ آنها دیرتر از خود آنها وارد جامعه میشوند و بهمرور در کشور جا میافتد. «رگولاتور و نهادهای نظارتی باید در فرهنگسازی این دستگاهها کمک کنند و کارتخوانهای موبایلی را بهعنوان دستگاههایی که مطمئن بوده و امنیت لازم را فراهم میکند و رسید الکترونیکی آنها مانند رسید کاغذی برای مشتریان کارایی و کاربرد خواهد داشت معرفی کنند. درنهایت به نظر من فرهنگسازی خیلی میتواند در توسعه کارتخوانهای موبایلی در ایران کمککننده باشد.»
فرید ستاره معاون تحقیق و توسعه شرکت پرداخت الکترونیک سامان نیز یکی از دلایلی که مانع توسعه دستگاههای کارتخوان موبایلی در ایران شده است را نیاز این دستگاه به تلفن همراه میداند و میگوید: «واقعیت این است که دستگاههای کارتخوان موبایلی نهتنها در ایران بلکه در بیشتر کشورها مورد اقبال خوبی قرار نگرفتند و مهمترین دلیل آن نیز این است که این نوع از کارتخوانها نیاز به یک تلفن همراه دارند تا اطلاعات را ردوبدل کنند؛ درواقع کارتخوان موبایلی به یک دستگاه دیگر نیاز دارد تا صرفا نقش یک مودم را برای آن بازی کند.»
با توجه به صحبتهای ستاره، آنها در شرکت پرداخت الکترونیک سامان از دستگاههای کارتخوان موبایلی استفاده نکردهاند.
محمدمهدی صادق مدیرعامل شرکت پرداخت الکترونیک سداد نیز به دو نکته در خصوص عدم توسعه کارتخوانهای موبایلی در ایران اشاره میکند و توضیح میدهد: «اول اینکه تعداد دستگاههای کارتخوان موبایلی موجود در بازار در قیاس با کارتخوانهای دیگر، تعداد بسیار اندکی هستند و درواقع شاید بتوان گفت که حدود یک تا یک و نیم درصد از بازار حدود ۸ میلیونی کارتخوان کشور را کارتخوانهای موبایلی تشکیل میدهند؛ درنتیجه بخشی از دیده نشدن دستگاههای کارتخوان موبایلی در زندگی روزمره، به این خاطر است که همچنان در قیاس با کارتخوانهای سنتی و کارتخوانهای عادی درصد کمتری را شامل میشوند. دومین دلیل نیز این است که اغلب کسبوکاریهای عادی که در کشور فعال هستند، همچنان علاقهمند هستند که از دستگاههای کارتخوان عادی استفاده کنند و اصولا کسبوکارهایی به دنبال کارتخوان موبایلی میروند که یا منع قانونی جهت دریافت کارتخوان داشتند و به این روش به شکلی از منع قانونی عبور کردند یا اساسا داشتن دستگاه کارتخوان به دلیل حجم کم کار آنها برایشان توجیه اقتصادی نداشته است بنابراین دستگاه کارتخوان موبایلی باعث میشود بدون اینکه هزینه زیادی به شرکتهای پرداخت تحمیل شود، سرویس پرداخت موبایلی را هم در اختیار این کسبوکارها قرار دهد. درنتیجه اگر فرض کنیم که یک درصد از بازار کارتخوانهای کشور، کارتخوانهای موبایلی هستند، قطعا تراکنش آنها کمتر از یک درصد تراکنشهای کل کارتخوانها خواهد بود چراکه اساسا کارتخوانهای موبایلی، دستگاههای پرتراکنشی محسوب نمیشوند.»
به گفته صادق، به نظر میرسد چیزی حدود ۷۰ تا ۱۰۰ هزار دستگاه کارتخوان موبایلی بهطور فعال در کشور در حال فعالیت هستند اما آمار دقیقی از تعداد آنها وجود ندارد و این عدد تخمینی از بازار شرکت سداد و سایر شرکتهای پرداختی کشور است.
مدیرعامل پرداخت الکترونیک سداد درباره میزان تراکنشهای کارت خوانهای موبایلی این شرکت نیز صحبت میکند: «تراکنشهای جذب شده روی دستگاههای کارتخوان موبایلی پرداخت الکترونیک سداد ازنظر تعداد شاید نصف تعداد کارتخوانهای عادی باشد که در حال تراکنش هستند؛ درنتیجه تعداد تراکنشهای این دستگاهها کم هست ولی نکتهای که وجود دارد این است که شرکت پرداخت الکترونیک سداد به شکل جدی در حوزه کارتخوانهای موبایلی ورود نکرده و تاکنون بهصورت محدود در این حوزه پیش رفته است چراکه دغدغههای قانونی برای ما اولویت دارد و عملا فروش و واگذاری کارتخوان موبایلی دغدغههایی ایجاد میکند که به خاطر دچار نشدن به این دغدغهها، بهصورت محدود به این حوزه پرداختهایم.» با توجه به صحبتهای صادق، کمتر از یک دهم درصد تراکنشهای شرکت پرداخت الکترونیک سداد از مسیر کارتخوانهای موبایلی انجام میشود.
او میگوید که از ابتدای استفاده از کارتخوانهای موبایلی این بحث مطرح بود که قرار است این کارتخوان در چه بخشی از بازار مورداستفاده قرار بگیرد و چه ارزشافزودهای را برای مشتری ایجاد کند. در شرایط فعلی بیشتر کارتخوانهای موبایلی بهعنوان بدیل دستگاه کارتخوانهای سیار استفاده میشوند و امکان خاص و ویژهای نیز علاوه بر کارتخوان در اختیار استفادهکننده قرار نمیدهند و صرفا کارتخوانی است که حتی دستگاه پرینتر نیز ندارد و نمیتواند رسید دستگاه را پرینت کند؛ اما به نظر میرسد اگر این بازار بخواهد رشد کند و مورد استقبال و اقبال قرار بگیرد، باید کسبوکارهای خاصی تعریف شوند که یکپارچگی بین اپلیکیشنهای موبایل و اپلیکیشنهای فروش و توزیع شرکتها ایجاد کنند؛ یعنی اتصال کارتخوانهای موبایلی به تلفن همراه ارزشافزودهای برای کسبوکارهایی که از آن استفاده میکنند ایجاد کند که عملا آن کسبوکارها با کارتخوانهای سنتی نتوانستند آن را داشته باشند و دستگاه کارتخوان موبایلی در اینجا هست که میتواند به حیات خود ادامه دهد. «درنتیجه اگر قرار باشد کارتخوانهای موبایلی با شرایط فعلی و بهعنوان جایگزین کارتخوانهای سیار موردتوجه قرار بگیرند، به نظر نمیرسد که بتوان بازاری بیش از بازار فعلی را برای آنها متصور بود.»
اگر موبایل در استفاده از کارتخوانهای موبایلی وجود نداشت، شاید به نتیجه بهتری میرسیدند
با توجه به صحبتهای فرهاد وکیلیان مدیرعامل شرکت سابین تجارت آریا، حسن دستگاههای کارتخوان موبایلی در وهلهی اول قیمت پایین آنها نسبت به دستگاههای GPRS بود؛ در نتیجه به دلیل قیمت پایین آن و جدید بودن تکنولوژی آن، در ابتدا برای شرکتهای ارائهدهنده سرویس، دستگاه جذابی بود و شرکتهای زیادی وارد حوزه کارتخوان موبایلی شدند، مجوزهای آن را دریافت، اپلیکیشنهایی را برای آن طراحی و دستگاه را وارد بازار کردند؛ اما در دنیای واقعی به این دلیل که کارتخوان موبایلی همزمان از دو دستگاه برای انجام تراکنش استفاده میکرد، عملا قیمت پایین آن نتوانست موضوع دو دستگاهی بودن کارتخوان موبایلی را پوشش دهد؛ چراکه کارتخوانهای GPRS نیز دقیقا همان کار را با یک دستگاه انجام میدادند ولی کارتخوانهای موبایلی آن را با دو دستگاه؛ در نتیجه به این دلیل بازار خیلی از دستگاههای کارتخوان موبایلی استقبال نکرد.
مدیرعامل شرکت سابین تجارت آریا صحبتهایش را در خصوص عدم توسعه کارتخوانهای موبایلی در کشور ادامه میدهد: «همچنین قالب جامعه تصور میکردند چون اسم این دستگاه، کارتخوان موبایلی است، سایز آن کوچکتر از کارتخوانهای دیگر است و پرتابل نیز هست، به دست آوردن آن چه در قالب خرید و چه در قالب اجاره از بانکها آسانتر است؛ درواقع جامعه فکر میکرد که کارتخوانهای موبایلی سهلالوصولتر هستند ولی واقعیت این بود که گرفتن آنها نسبت به کارتخوانهای دیگر خیلی تفاوتی نمیکرد؛ در نتیجه خیلی از کارتخوانهای موبایلی در کشور استفاده نشد.»
به عقیده وکیلیان، اگر موبایل در هنگام استفاده از کارتخوانهای موبایلی وجود نداشت، شاید این دستگاهها به خاطر اندازه کوچک و قیمت پایینی که داشتند، به نتیجه بهتری میرسیدند.
به گفته او، از ابتدای فعالیت شرکت سابین تجارت آریا، کارتخوان موبایلی کسبوکار اصلی آن بود و حدود ۳ هزار و ۶۰۰ دستگاه تاکنون فروخته و اجاره داده است ولی با توجه به تغییر استراتژیهای شرکت، این محصول دیگر هسته اصلی کسبوکار شرکت نیست. وکیلیان توضیح میدهد: «اما ما از کارتخوان موبایلی همچنان استفاده خواهیم کرد ولی با کاربری جدید؛ چراکه برنامههای زیادی برای این دستگاه داریم و میخواهیم یک کار خلاقانه روی آن انجام دهیم و کاربرد آن را کمی تغییر دهیم تا از حالت دو دستگاهی خارج شود. فکر میکنم ظرف دو ماه آینده شاهد ترکیب جدید کارتخوان موبایلی سابین تجارت آریا و یک محصول دیگر باشیم.»
مدیرعامل سابین تجارت آریا ادامه میدهد: «اساسا یک شرکت پرداختی نمیتواند در سبد محصولات خود کارتخوان موبایلی نداشته باشد. شرکت پرداختی باید کارتخوان موبایلی را بهعنوان یکی از محصولات خود داشته باشد، راهحلهای آن را بهروز نگه دارد و از آن استفاده کند. به عقیده من پروژه کارتخوان موبایلی هنوز صد در صد شکستخورده نیست و میتوان با انجام کارهای خلاقانه روی آن، امیدی به این دستگاهها داشت. امیدوارم با یک کار نوآورانه و خلاقانه بتوان کاربری آن را تغییر داد و از آن استفاده کرد.»
شاهین جوانمردی معاون تولید سختافزار شرکت فناپ تک نیز سه موضوع را از مهمترین دلایل عدم توسعه کارتخوانهای موبایلی در کشور میداند: «تصور ما در شرکت فناپ تک نیز از ابتدا این بود که دستگاههای کارتخوان موبایلی در کشور توسعه پیدا نکنند و به همین خاطر نیز مجموعه ما تقریبا به موضوع کارتخوانهای موبایلی ورود نکرد. چراکه به سه موضوع مهم در این کارتخوانها توجه نشده بود؛ اول اینکه به چگونگی رقابت شرکتهای PSP در بازار ایران توجه نشده بود، به دلیل اینکه پذیرندهها هزینهای بابت کارتخوان پرداخت نمیکنند، پذیرنده همواره ترجیح میدهد دستگاه با قابلیت بالاتری داشته باشد، به این ترتیب ویژگی قیمت در کارتخوانهای موبایلی دیگر مزیت محسوب نمیشود.»
جوانمردی درباره دومین دلیل اینطور توضیح میدهد: «با توجه به اینکه در این دستگاهها تراکنش به واسطه موبایلهای هوشمند صورت میگیرد، قرار بود شرکتهای PSP سرویسهای ارزش افزوده به پذیرندگان ارائه کنند در صورتیکه این مزیت در کارتخوانهای موبایلی فعلی دیده نمیشود و در سطح سرویس، تفاوتی با سایر کارتخوانها ندارند؛ بنابراین پذیرنده ترجیح میدهد از دستگاههای فعلی استفاده کند چرا که فرایند استفاده از کارتخوانهای موبایلی نیز پیچیدهتر از کارتخوانهای دیگر است.»
معاون تولید سختافزار شرکت فناپ تک سومین دلیل عدم توسعه کارتخوانهای موبایلی در ایران را فرهنگ استفاده مشتریان از دستگاهها میداند: «متأسفانه در هنگام ورود کارتخوانهای موبایلی به فرهنگ استفاده مشتری ایرانی نیز توجه نشده است؛ به دلیل اینکه کارتخوانهای موبایلی رسید فیزیکی به مشتری ارائه نمیکنند، مشتری باید شماره موبایل خود را روی دستگاه وارد کند اما مشتریان علاقهمند به ثبت شماره موبایل خود روی هر دستگاهی نیستند و این موضوع باعث عدم تمایل مشتری به استفاده از این دستگاهها میشود. در نتیجه، این سه دلیل موضوعاتی است که مانع از توسعه دستگاههای کارتخوان موبایلی در کشور شدهاند.»
با توجه به صحبتهای جوانمردی، علاوه بر سه دلیل ذکر شده، ورود کارتخوانهای اندرویدی بهعنوان نسل جدید دستگاههای کارتخوان به بازار نیز مانع از توسعه و گسترش کارتخوانهای موبایلی در کشور خواهد شد چراکه به سهولت میتوان روی کارتخوانهای اندرویدی سرویسهای ارزش افزوده را تعریف و به پذیرندگان ارائه کرد.
هادی بهزادی مسئول بازاریابی شرکت شاپ نیز درباره عدم فراگیر شدن کارتخوانهای موبایلی در کشور توضیح میدهد: «با توجه به این موضوع که در کارتخوان موبایلی از رسید الکترونیکی بهجای رسید کاغذی استفاده میشود و در جامعه آگاهی و شناخت لازم به این نوع رفتار از کارتخوان بوجود نیامده، استفاده از این دستگاهها فراگیر نشده است.»
او با اشاره به اینکه دستگاههای بدون رسید کاغذی به دو دسته مستقل و وابسته تقسیم میشوند، میگوید: «در مدل مستقل قابلیت استفاده از سیمکارت وجود دارد ولی در مدل وابسته این امکان وجود ندارد و یک گوشی هوشمند با یک اپلیکیشن واسط از طریق ارتباط بلوتوث امکان ایجاد تراکنش را بهوجود میآورند. در مدلهای وابسته شرکتهایی که خدمات لجستیک و تحویل محصول را در مدل کسبوکار خود دارند میتوانند با استفاده از نرمافزار مربوطه در تلفن همراه هوشمند نسبت به ایجاد سناریوهای مختلف اقدام و از مزیتهای این ابزار پرداختی بهرهمند شوند.»
بهزادی با اشاره به اینکه شرکت شاپ در راستای مسئولیت اجتماعی خود با ایجاد نشان «پرداخت سبز» با هدف حمایت از محیط زیست، صرفهجویی در مصرف کاغذ و هزینههای گزاف مربوط به رسیدهای کاغذی و استفاده از راهکارهایی با رسید دیجیتال سعی در نفوذ این محصول را در سطح جامعه دارد، میگوید: «بعنوان مثال کمپن آفلاین و آنلاین «پوز خودتو بده» از بزرگترین کمپینهای تبلیغاتی برگزار شده در این راستا بوده است همچنین با شرکتهای فعال در زمینه تحویل محصول توانسته پروژههایی را عملیاتی کند.»
به گفته مسوول بازاریابی شرکت شاپ، بازار دستگاههای کارتخوان موبایلی در صورت فرهنگسازی بیشتر، میتواند میان کسبوکارها و مردم جایگاه بهتری پیدا کند. بهعنوان مثال تاکسیهای اینترنتی میتوانند بازار مناسبی برای استفاده از این راهکار باشند. «پیشبینی میشود این بازار در صورت تمرکز تامین کنندگان و حمایت دستگاههای اجرایی از گسترش مقبولی برخوردار شود.»