به گزارش می متالز، نکته بسیار مهم در مورد قطعات مورد نیاز تولید این محصولات، آن است که اغلب آنها از داخل کشور قابل تامین هستند و نیاز چندانی به واردات نیست، زیرا کشور ما به عنوان تولیدکننده محصولات مسی مانند سیم لاکی مطرح است. علاوهبراین سایر محصولات مانند عایقها و بسیاری از بلبرینگها نیز در کشور تولید میشوند اما تنها نقطه ضعف اساسی و پاشنه آشیل تولید الکتروموتورها، عدم تولید ورق سیلیکون استیل در کشور است. در حال حاضر، نیاز صنایع کشور به ورقهای الکتریکی بیش از 30 هزار تن است و تمام این نیاز از طریق واردات تامین میشود.
در سالهای گذشته، تامین ورق سیلیکون استیل دشواری چندانی نداشت و بسیاری از تولیدکنندگان مطرح این محصول، مانند پوسکو کره جنوبی، سوراستال روسیه و بسیاری از تولیدکنندگان چینی این محصول را به متقاضیان ایرانی میفروختند اما طی یکی دو سال اخیر، به دلیل تحریمها و ترس تولیدکنندگان از تبعات آن، فروش مستقیم آنها به شرکتها و تجار ایرانی متوقف شده است. به طوری که هماکنون بسیاری از تولیدکنندگان الکتروموتور در ایران برای تامین ورق سیلیکون استیل با مشکل مواجه شدهاند و بعضا ناچار هستند این محصول را از طریق چند واسطه، آن هم به صورت مخفیانه (عدم افشای اطلاعات مبدا به دلیل تحریمهای ثانویه آمریکا علیه شرکتهای معاملهگر با ایران) تامین کنند. این امر، ضمن افزایش هزینههای تامین، ریسک تولید را بالا میبرد و در نهایت باعث افزایش بهای تمام شده تولید میشود. افزایش بهای تمام شده نیز قابلیت رقابت محصولات تولیدی را در مقابل تولیدات سایر کشورها کاهش میدهد. در این صورت، خطر واردات و تعطیلی برخی صنایع افزایش مییابد.
صنایع تولیدکننده الکتروموتور کشور در سالهای اخیر نشان دادهاند که حتی با وجود شدید تحریمها از پس مشکلات موجود برمیآیند و قادر به تولید بهترین محصولات با بالاترین کیفیت هستند. به طوری که ایران یکی از صادرکنندگان الکتروموتور در خاورمیانه است و کشورهای همسایه به دلیل کیفیت بالا و قیمت مناسب، خواهان این محصولات هستند. لازمه تداوم این امر نیز چارهاندیشی از سوی مسئولان در سطح کلان است و در این رابطه باید تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز صنایع یاد شده، در دستور کار قرار گیرد.
شرکت فولاد مبارکه در سالهای گذشته اعلام کرده بود که میتواند بخشی از ورقهای سیلیکون استیل مورد استفاده در الکتروموتورهای سبک لوازم خانگی را تولید کند اما به دلیل عدم بازخورد مناسب و نبود تقاضای کافی، تولید این محصول متوقف شد. در این رابطه لازم است شرکتهای تولیدکننده الکتروموتورهای سبک و خانگی نیازهای خود را تجمیع کرده و به شرکت فولاد مبارکه ارائه دهند زیرا کل تقاضای صنایع کشور برای ورق سیلیکون استیل حدودا 30 هزار تن است که با میزان تولید روزانه شرکت فولاد مبارکه برابری میکند. از این رو اگر تجمیع خرید صورت گیرد، احتمال اینکه فولاد مبارکه تولید این محصول را در دستور کار خود قرار دهد، وجود دارد. با این حال، برخی ورقهای سیلیکونی در شرکت فولاد مبارکه قابل تولید نیستند و همچنان وابستگی به واردات وجود دارد. در این مورد نیز باید کنسرسیومهای قوی از تولیدکنندگان جهت واردات این محصول تشکیل شود و دست دلالان و برخی واسطههای سودجو را کوتاه کند زیرا شنیدهها حاکی از تفاوت قیمت 30 درصدی ورق سیلیکون استیل در بازار است؛ در حالی که با تجمیع خرید و واردات انبوه این محصول میتوان نسبت به رقابتپذیری صنعت الکتروموتور در کشور امیدوار بود.
یادداشت: سعید فتاحی منش