بازدید زنگنه از مپنا تبلیغاتی نبود

به گزارش می متالز به نقل از فارس، روابط عمومی وزارت نفت در واکنش به انتشار گزارشی با عنوان "ابهاماتی درباره تصمیمات جدید وزیر نفت/ استراتژی وزارت نفت برای پالایشگاه‌سازی چیست؟" در این خبرگزاری، توضیحاتی ارسال کرده است که متن کامل آن به شرح زیر است:

خبرگزاری فارس در تاریخ 1398/7/16 و تنها دو روز پس از بازدید وزیر نفت از شرکت مپنا، این رویداد مهم را برنتابیده و با انتشار گزارشی با عنوان " ابهاماتی درباره تصمیمات جدید وزیر نفت/ استراتژی وزارت نفت برای پالایشگاه‌سازی چیست؟" سعی در تخطئه این بازدید و طرح چندباره مباحث و ادعاهای کلیشه ای و تکراری علیه صنعت نفت و وزیر نفت دارد.

به اطلاع گزارش نویس و دست اندرکاران خبرگزاری فارس می رساند که بازدید وزیر نفت از شرکت مپنا از چند ماه قبل و در ادامه بازدیدهای دوره ای وزیر محترم نفت از مجموعه های صنعتی کشور با هدف تاکید بر بهره برداری از ظرفیت های فنی و مهندسی شرکت های ایرانی در توسعه و تکمیل طرح های بالادستی و پایین دستی صنعت نفت برنامه ریزی شده بود و آنچنان که گزارش آن خبرگزاری مدعی است این بازدید به منظور خنثی نمودن جریان سازی‌های تخریبی علیه وزیر و وزارت نفت از جمله در ماجرای اخیر شرکت هپکو نبوده است. بازدید وزیر نفت از مجموعه عظیم مپنا به عنوان یکی از قطب های صنعت و تکنولوژی کشور همسو با برنامه راهبردی این وزارتخانه در راستای حمایت از رونق تولید داخلی بوده و این سیاست در آینده در مورد شرکت های دیگر نیز ادامه خواهد داشت. گزارش نویس خبرگزاری فارس چه بخواهد یا نخواهد، نمی تواند سابقه و تاثیر غیرقابل انکار مهندس زنگنه با نزدیک به سه دهه فعالیت در صدر وزارت خانه های مهمی مانند جهاد سازندگی، نیرو و نفت و نقش او در تاسیس بزرگترین مجموعه های صنعتی کشور مانند مپنا،‌ فرآب،‌ پتروپارس و ... را تخطئه کند زیرا با وجود اسناد تاریخی و گواهی شاهدان حیّ و حاضر، کارنامه در دست مهندس زنگنه نیازی به قهرمان سازی ندارد زیرا مردم بهترین قاضی در مورد عملکرد خادمان خود هستند و ایشان نیز موفق شده است یازده بار در ادوار مختلف رای اعتماد نمایندگان مردم را در مجلس شورای اسلامی کسب نماید. درخصوص سایر مدعیات گزارش نویس فارس در مورد رابطه مهندس زنگنه و شرکت هپکو پیش از این با صدور اطلاعیه ای شفاف سازی شده است و به نظر می رسد ارائه این توضیحات از سوی خبرگزاری فارس مطلقا دیده و شنیده نشده و بنابراین به نظر می‌آید نویسنده محترم اصرار بر طرح موارد خلاف واقع در بخش دیگری از گزارش خبرگزاری فارس، درخصوص توضیحات چندی پیش وزارت نفت در باب ساخت و توسعه پالایشگاه‌ها بدون ارائه هیچ ادله یا استنادی مورد تشکیک قرار گرفته و مجددا ادعاهای کلی و خلاف واقع مطرح شده است. در پاسخ ضمن تایید و ارجاع گزارش نویس محترم به توضیحات گذشته مجددا تاکید می گردد ساخت هر نوع پالایشگاهی در هر دورانی که نیازمند سرمایه گذاری چند میلیارد دلاری است باید دارای توجیه اقتصادی باشد. ضمن اینکه یادآور می شود طبق قانون و تکلیف بند الف ماده 122 برنامه 5 ساله سوم توسعه، وزارت نفت جهت جلوگیری از افزایش تصدی گری دولتی، از هرگونه ساخت پالایشگاه منع شده و صرفا بخش خصوصی مجاز است در این زمینه فعال شود و وزارت نفت نیز به نمایندگی از دولت مسئول تامین و فروش خوراک به پالایشگاه های خصوصی طبق قانون است. این مهم در مورد پالایشگاه ستاره خلیج فارس و طرح پالایشی سیراف نیز مصداق دارد. پالایشگاه ستاره خلیج فارس، طرحی غیردولتی است و وزارت نفت در دولت های یازدهم و دوازدهم با هدف کمک به خروج این طرح از بن بست 8 ساله تاخیر در توسعه و تکمیل ، وارد ماجرا شد و خوشبختانه 3 فاز این طرح به مرحله عملیاتی رسیده و زمینه خودکفایی کشور در تولید بنزین استاندارد را فراهم ساخته است.

در مورد طرح پالایشی سیراف نیز که آن هم با سرمایه گذاری بخش غیردولتی است، تاکید می گردد در این طرح نفتا یک محصول میانی و کاملا اقتصادی است. نفتا یک محصول میانی است که در مرحله پایانی باید به تولید بنزین و یا تولید محصولات پتروشیمی بیانجامد.

ساخت پالایشگاه‌های میعانات گازی سیراف در ایران با شروع  تکمیل فازهای پارس جنوبی کلید خورد و خردادماه سال 1394 به منظور اجرای سیاست‌های دولت در پرهیز از خام فروشی این ماده باارزش و همچنین برداشت حداکثری گاز از میدان مشترک پارس جنوبی عملیات اجرایی طرح فراگیر پالایشی سیراف شامل 8 پالایشگاه میعانات گازی با ظرفیت 60 هزار بشکه در روز آغاز شد. پالایشگاه‌های سیراف به هیچ عنوان «مینی ریفاینری» محسوب نمی شوند به این دلیل که ظرفیت مرسوم و متعارف پالایشگاه‌های میعانات گازی در محدوده 50 تا 70 هزار بشکه در روز است؛ بنابراین نباید ظرفیت پالایشگاه میعانات گازی را با ظرفیت پالایشگاه‌های نفت خام مقایسه کرد. به طور مثال در یک پالایشگاه نفت خام با خوراک نفت خام سنگین صادراتی ایران با ظرفیت حدود 250 هزار بشکه در روز در واحد تقطیر می توانیم حدود 60 هزار بشکه فراورده های سبک تولید کرد که در پالایشگاه میعانات گازی (همانند ستاره خلیج فارس) بسیار بیشتر است.

ارزیابی فنی و اقتصادی طرح پالایشی سیراف از سوی یکی از معتبرترین شرکت های جهان تهیه شده است و پیش از تحریم ها که قرار بر تامین فاینانس آن بود، بیمه های معتبر صادراتی دنیا و بانکهای تجاری به دلیل سودآوری بالایی که در مطالعه امکان سنجی طرح داشت، از آن استقبال کرده و بنا بود به این طرح وام تعلق بگیرد.

مطالعات امکان سنجی این طرح هم اکنون موجود و کاملا قابل دفاع است؛ بنابراین در اقتصادی بودن این طرح تردیدی نیست. لذا دلیل اجرایی نشدن طرح پالایشی سیراف نه به دلیل اقتصادی نبودن آن، بلکه تنها به دلیل مسائل مالی و تحریم‌ها بوده است. همانطور که نگارنده خبر هم اذعان کرده است، مبنای سیراف بر تولید نفتا بنا نهاده شد چون زنجیره سودآوری و اقتصادی بودن این طرح به صنعت پتروشیمی پیوند می خورد. اما همچنان دست بخش خصوصی باز گذاشته شده است که پس از تولید نفتا، یا در این پالایشگاه‌ها بنزین تولید شود و یا نفتا به عنوان خوراک ترکیبی به واحدهای پتروشیمی منتقل شود. پس این راهکاری منطقی برای خروج از مضایقی است که تحریم ایجاد کرده نه نشانه اینکه طرح قبلی غیراقتصادی بوده است.

گزارش نویس محترم در بخشی از نوشته خود ایراد گرفته است که چرا وزارت نفت برای ساخت پالایشگاه به میزان 2 میلیون بشکه برای بخش خصوصی مجوز صادر کرده است. بهتر است نویسنده و صد البته خبرگزاری فارس موضع خود را مشخص نمایند که بالاخره به نظر ایشان وزارت نفت با توجه به ظرفیت های قانونی و وظایف محول شده باید برای توسعه صنایع پالایشی با توان بخش خصوصی اقدام کند یا خیر؟ این موضع گیری ضد و نقیض یک رسانه درباره یک موضوع اقتصادی و صنعتی نشان می دهد که احتمالا هدف از طرح این موضوع صرفا طرح انتقاد علیه وزیر محترم نفت است وگرنه کیست که نداند صدور مجوز برای یک فعالیت اقتصادی و صنعتی نقطه شروع آن کار است و پس از آن سرمایه گذاران بر اساس مطالعات امکان سنجی فنی و اقتصادی کار خود را پیش می برند و این موضوع ارتباطی با مشخص بودن موضوع تامین خوراک یا زنجیره محصولات تولیدی پیش از آن ندارد زیرا بدیهی است که این موارد در گزارش امکان سنجی هر طرح مشخص می شود.

گزارش‌نویس محترم می پرسد چرا وزیر نفت پنج سال پیش از تولید نفتا حمایت کرد؟ در پاسخ باید گفت چون این کار سریع‌ترین و اقتصادی‌ترین روش برای جلوگیری از خام فروشی میعانات گازی پارس جنوبی بود. می پرسد چرا وزیر نفت 5 سال پیش نمی دانست که تولید بوتان و پروپان پارس جنوبی افزایش می‌یابد؟ در پاسخ باید گفت اتفاقا وزارت نفت به این موضوع کاملا اشراف داشته و اکنون نیز مشکلی با این افزایش تولید پروپان و بوتان و اتان ندارد و یکی از مزیت‌های نسبی کشور در سبد محصولات صادراتی است و اگر اکنون بحث خوراک ترکیبی واحدهای پتروشیمی مبتنی بر نفتاست این موضوع راهکاری برای جبران تاخیر طرح سیراف به دلیل تحریم‌ است نه راه فراری برای خلاص شدن از افزایش پروپان و بوتان تولیدی پارس جنوبی.

در پایان ضمن استقبال از طرح هرگونه نقد و انتقاد اصولی با هدف هم افزایی و روشنگری برای مردم بزرگ و سرافراز ایران، امیدواریم شرایط لازم برای توسعه کشور به دور از هیاهو و شعارهای عوامانه، بیش از پیش فراهم شود.