مادر صنایع فولادی کشور، قربانی بزرگ خام فروشی/ حق ذوب آهن اصفهان به عنوان نخستین تولیدکننده فولاد در کشور برخورداری از معدن است

به گزارش می متالز، در ادامه این یادداشت را خواهید خواند:

حدود چهل سال است که با تحریم ‌های ظالمانه غرب مواجه هستیم، شدت آن طی این سالیان متفاوت بوده است. در این دوران سخت که فشارهای اقتصادی بسیاری بخش های گوناگون کشور از جمله صنعت فولاد را تحت تاثیر قرار داده بود، ذوب آهن اصفهان با همت و تلاش شبانه روزی کارکنان و سایر مجموعه هایی که در این زمینه مسوولیت دارند، همچون گذشته طرح ها و پروژه های ملی بسیاری را به بهره ‌برداری رساند و تلخی تحریم ‌ها را به شیرینی ایستادگی مبدل ساخت.

تولید محصول استراتژیک ریل با ارزش افزوده بالا در ایران که در گذشته آرزویی بیش نبود، در دوران تحریم به همت پولادمردان ذوب آهن اصفهان به ثمر نشست، طرح تزریق پودر زغال به کوره بلند (PCI) که هم اکنون مراحل پایانی را سپری می ‌کند، ریومپینگ ایستگاه هفت ریخته گری بدون حضور کارشناسان خارجی، افزایش آمار صادرات محصولات، رکوردهای مستمر تولید و ... دستاوردهای بسیار بزرگی است که در دوران تحریم در کارنامه پرافتخار ذوب آهن اصفهان ثبت گردید و میراثی ماندگار برای آیندگان به شمار می رود.

البته تحریم ها تا حدودی هزینه صادرات محصولات را افزایش داد اما کشوری که می ‌خواهد پای آرمان های خودش بایستد، طبیعتا باید هزینه ‌هایی را به ازای آنچه می ‌خواهد به دست آورد، داشته باشد که این در مقابل آرمان هایش چیزی نیست و امیدواریم از این دوران نیز با همدلی و هم افزایی همه بخش ‌ها عبور خواهیم کرد.

برخی از کارشناسان عنوان می ‌کنند کشورهایی مانند برزیل، استرالیا و ... ارقام بالایی از صادرات سنگ آهن را از آن خود نمودند. در این خصوص باید گفت این کشورها با وجود وسعت بسیار و دارا بودن معادن گسترده، استراتژی مدونی برای تولید و صادرات خود مشخص نموده اند و بر پایه آن حرکت می کنند. کشور چین به عنوان قطب دوم صنعتی دنیا پس از آمریکا، مواد اولیه را از کشورهای مختلف وارد می کند. همین کشور در سال های گذشته لجن کنورتور موجود در سایت هواشناسی را خریداری کرد که پس از بررسی های صورت گرفته در این خصوص پروژه آب ‌گیری از لجن کنورتور به روش BOT تعریف شد و با موفقیت عملیاتی گردید، ضمن اینکه این محصول به چرخه تولید بازگشته است.

اگر با شرایط فعلی صادراتی انجام نگیرد، تولید 55 میلیون تن فولاد در افق 1404 بعید است محقق شود. طی دورانی که در شرکت ملی فولاد بودم به اتفاق همکاران گزارش مشروح در این خصوص تهیه شد که برای ایمیدرو و وزارت صمت ارسال گردید. با شرایط فعلی در حدود سال 1410 شاید سنگ آهنی برای تولید نداشته باشیم و به یک واردکننده این ماده معدنی استراتژیک تبدیل شویم زیرا معادن به جای اینکه در عمق فعال باشند و اکتشافات جدید را به بهره برداری برسانند از حیطه تخصصی فرآیندهای معدنی فاصله گرفته ‌اند و به سمت تولید شمش و محصولات فولادی گرایش یافته اند و این نشان می ‌دهد که متاسفانه استراتژی مشخصی در این زمینه وجود ندارد و به بیراهه رفته ایم.

صادرات سنگ آهن در کشوری که این ماده معدنی یکی از اجزای اصلی فرآیند تولیدش است به واقع هیچ توجیهی ندارد. متاسفانه منافع بلندمدت، فدای منافع کوتاه مدت می شود. سنگ آهنی که جزو انفال است، به همه مردم تعلق دارد و مجوز بهره ‌برداری از معادن آن صادر شده تا اشتغال زایی ایجاد شود و همگان از ارزش آفرینی آن منتفع شوند، صادر می شود و مردم و صنایع کشور که اقتصاد منهای نفت را باید تحقق بخشند از سود آن بی بهره می ‌ مانند. چندی پیش طی مذاکرات خوبی که با سرقینی، معاون معدنی وزارت صمت داشتیم، ایشان اظهار داشتند تنها تولیدکنندگان مجوز صادرات محصولات فولادی را دارند و ارز حاصل از آن هم باید به چرخه تولید باز گردد.

صادرات نهاده ‌های معدنی نظیر سنگ آهن از سود سرشاری برخوردار است و همین عامل گرایش معادن به سمت صادارت این مواد معدنی استراتژیک را سبب شده است. امیدواریم وزارت صمت به عنوان متولی این موضوع هر چه سریع ‌ تر اقدام اساسی در این زمینه داشته باشد.

این شرکت بزرگ ظرفیت تولید چهار میلیون تن چدن با سه کوره را دارا می باشد. در این زمینه به 6 میلیون تن مواد آهن ‌دار شامل سنگ آهن دانه بندی، کنسانتره و گندله نیاز داریم. اکنون شرکتی که از این ظرفیت تولید برخوردار است، تخصص و دانش فنی نیروی انسانی ‌اش به عنوان مادر صنعت فولاد کشور زبانزد است، زیر ساخت ‌های لازم را دارا می باشد و در یک جمله آماده در نوردیدن مرزهای تولید است، به دلیل نداشتن معادنی که خود روزی مدیریت آن ها را بر عهده داشت با نیمی از ظرفیت تولید فعال است که به واقع این بی مهری ها سزاوار نیست.

همه تلاش ما در یک سال گذشته بر این موضوع متمرکز بوده که بتوانیم جدا شدن معادن از ذوب آهن و تاثیر منفی آن بر روند تولید این شرکت بزرگ را برای دولت و وزارت صمت شفاف نماییم. حق ذوب آهن اصفهان به عنوان نخستین تولیدکننده فولاد در کشور فراتر از این است که به دلیل نداشتن مواد اولیه نتواند تمام ظرفیت خودش را فعال نماید.

تلاش های بسیار خوبی توسط انجمن تولیدکنندگان فولاد در خصوص انسجام بین تولیدکنندگان فولاد انجام گرفت اما همه شرکت ‌های فولادی به صورت مستمر به آن عمل نکردند. در حال حاضر نیز تعداد شرکت های فولادی بسیار افزایش یافته است. زمانی که محصولات فولادی شرکت ها در بورس عرضه شود، شفافیت موجود اجازه نمی ‌دهد که تغییری انفرادی ایجاد شود.

یکی دیگر از مشکلات کنونی صنعت فولاد عدم توازن بین زیر ساخت ‌ها و توسعه زنجیره فولاد است. هر سال نیاز است حدود 600 میلیون یورو صرفا سرمایه گذاری ارزی در زیرساخت ها صورت گیرد که عدد قابل توجهی است و برنامه ریزی دقیقی را می طلبد و اگر این برنامه ‌ریزی انجام نشود در افق 1404 اگر چه ظرفیت ‌سازی در فولاد، گندله و آهن اسفنجی DRI شاید اتفاق بیفتد اما در حوزه سنگ آهن و کنسانتره با مشکل مواجه خواهیم شد، ضمن اینکه چالش ‌ هایی را در زیر ساخت ‌ ها شاهد خواهیم بود.

تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و متفاوت از سایر فولادسازها مانند ریل که هم اکنون در نورد 650 تولید می شود در دست اقدام است. تکمیل سبدهای تیرآهن ‌های H و I، تولید فولادهای صنعتی نیز از جمله سایر طرح های تولید ذوب آهن اصفهان است.

در پایان باید گفت که صنعت فولاد کشور با ذوب آهن اصفهان شکل گرفت، رشد کرد و شکوفا شد. شرکتی که مسوولین کشور در رده ‌های مختلف مدیریتی در کلامشان اذعان می ‌کنند، دورانی از خدمت و تحصیل خود را در این دانشگاه بزرگ صنعتی سپری نمودند و عنوان می ‌کنند که عصاره اندوخته ‌های شان در این شناسنامه صنعت فولاد کشور را به عنوان دستاوردی ارزشمند در مدیریت ‌شان به کار می گیرند. امیدواریم که با همراهی مسوولین، تلاش و همدلی کارکنان این صنعت متولی صنایع کشور روز به روز موفقیت های بیشتری را در کارنامه صنعت فولاد کشور ثبت نمایند.