توسعه صنعت ریلی با امضای ۲ قرارداد بین‌المللی

به گزارش می متالز، حمل‌ونقل ریلی و توسعه حمل‌ونقل و فعالیت‌های صنعتی ریلی در دولت دوازدهم از موارد جدی و مهم است که مقدمات آن در یک سال پیش در قالب قوانین و مصوبات دولت و شورای اقتصاد آورده شد به طوری که وزارت صنعت، معدن و تجارت با انجام چندین مذاکره با شرکای خارجی برای گسترش این صنعت قدم‌های بزرگی برداشت و درنهایت مذاکرات انجام شده منجربه امضای دو قرارداد جویت وینچر با شرکای خارجی شد.البته در این حوزه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) به عنوان سازمان توسعه‌ای پیشگام بوده و می‌توان گفت ایدرو شاگرد اول جذب سرمایه‌گذاری خارجی است به طوری که بعد از برجام ۲۴ تفاهمنامه را با شرکت‌های خارجی به امضا رساند که منجر به نهایی شدن و امضای ۷ قرارداد مهم صنعتی شد که دو قرارداد از این تعداد در حوزه صنایع ریلی و واگن‌سازی است. در توافقنامه‌های ریلی یاد شده همواره طرف ایرانی بر مشارکت سرمایه‌گذاری، انتقال فناوری، تولید و صادرات و استفاده حداکثری از توانمندی داخلی تاکید کرده و امضای قراردادهای مشارکت بر این اساس بوده است. قرارداد امضا شده ریلی شرکت ایریکو (شرکت توسعه صنایع ریلی ایرانیان) با آلستوم فرانسه و امضای قرارداد مشترک تولید واگن بین سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و شرکت ترنس مش هولدینگ روسیه ثمره به بار نشستن مذاکرات پس از برجام است که توسعه فعالیت‌های شرکت‌های داخلی در زمینه صنایع ریلی و لشتغالزایی را به دنبال دارد.این در حالی است که کشور ما تا سال تا ۱۴۰۴ به حدود ۲۵۰۰ واگن مسافری برون‌شهری نیاز دارد و به طور متوسط باید سالی ۲۵۰ دستگاه واگن تولید
کنیم.از سوی دیگر با توجه به احداث خطوط مترو در ۹ کلانشهر ازجمله تبریز، تهران، مشهد، شیراز، اصفهان، اهواز، کرمانشاه، قم و کرج و برنامه احداث خطوط مترو در ۱۰ شهر دیگر از جمله یزد، رشت، قزوین، اردبیل، اراک، همدان، بندرعباس، کرمان، زنجان و ارومیه به ۸ تا ۱۰ هزار واگن مترو شهری نیز تا پایان برنامه ششم نیاز هست.با توجه به نیاز کشور به احتمال در آینده نزدیک بنا به گفته وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت یک قرارداد همکاری نیز با زیمنس آلمان در این زمینه بسته شود.براساس قرارداد امضا شده ریلی در کنار تولید واگن چندین قرارداد همکاری برای تامین سایر اجزا و قطعات از جمله موتور، ریل، ترمز و سیستم‌های الکتریکی به صورت جداگانه با سایر شرکت‌ها نیز منعقد خواهد شد.

صادرات ریلی پس از تامین نیاز داخلی

بنا به گفته محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت با توجه به نیاز بالای داخلی، تولیدات فعلی برای تامین نیاز کشور و پس از آن صادرات خواهد بود.نعمت‌زاده در آیین امضای توافقنامه همکاری مشترک در ساخت واگن‌های مترو شهری و حومه میان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو)، شرکت آلستوم فرانسه و شرکت ایریکو (شرکت توسعه صنایع ریلی ایرانیان) گفت: در این مشارکت سه‌جانبه شرکت‌های یاد شده به ترتیب با سرمایه‌گذاری ۲۰، ۶۰ و ۲۰ درصدی حضور دارند.بنا بر گفته‌های وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت هدف از این مشارکت توسعه کارخانجات ایریکو در ابهر است که اکنون طرح توسعه آن آغاز شده و قرار است با این مشارکت تکمیل شود.در این توافقنامه پیش‌بینی شده در بخش نخست همکاری با استفاده از آخرین فناوری‌های روز جهان ۲ هزار دستگاه واگن مورد نیاز مترو تامین شود.

منافع ملی، اولویت نخست قراردادهای جوینت وینچر

نکته قابل توجه در قراردادهای تولید مشترک (JV) این است که وزارت صنعت، معدن و تجارت تلاش کرده علاوه بر اشتغالزایی درون کشور، توسعه فعالیت شرکت‌های داخلی و انتقال فناوری به کشور، شرکت‌هایی را برای مشارکت انتخاب کند که سابقه فعالیت درخشان در این زمینه داشته و بر این اساس شرکت آلستوم یک شرکت فعال چندملیتی فرانسوی است که در زمینه تولید الکتریسیته و صنعت حمل‌ونقل فعالیت می‌کند. این شرکت در سال ۱۳۳۸ نیروگاه طرشت (برق آلستوم) را در منطقه طرشت و محدوده خیابان ستارخان تهران ساخت. کارخانه ایریکو نیز یکی از شرکت‌های تولیدی واگن‌های مسافری و باری در کشور با ظرفیت خوب است که در ۱۷ کیلومتری ابهر واقع است و از ۱۰ سال پیش تاکنون در تولید واگن‌های مسافری و باری فعالیت دارد.درحال‌حاضر کارخانه ایریکو به عنوان نخستین تولیدکننده بخش خصوصی واگن در ایران در فضایی به وسعت ۴۰ هزار مترمربع با ظرفیت تولید سالانه ۲۰۰ دستگاه واگن مسافری در یک شیفت فعالیت می‌کند.با اجرای طرح توسعه کارخانه ایریکو و صرف ۱۱۲ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری قرار است تولید این کارخانه تا ۳ سال دیگر با افزایش ۷۰ هزار مترمربعی فضای تولیدی به یک هزار دستگاه واگن مسافری برسد.در قرارداد تولید واگن با شرکت ترنس مش هولدینگ روسیه نیز منافع کشور مد نظر بوده است. طبق قرارداد مدل همکاری روسیه و ایران تاسیس شرکت مشترک با سهم سرمایه‌گذاری ۸۰ به ۲۰ است که پس از تشکیل شرکت با فاینانس ۲ میلیارد یورو همکاری خواهند کرد و به مرور متناسب با پروژه‌های آینده حجم سرمایه‌گذاری دو طرف افزایش خواهد یافت و منابع مالی از طرف شرکت مشترک و از طریق روسیه تامین خواهد شد.دومین قرارداد تولید واگن نیز ازسوی ایدرو با شرکت مش هولدینگ روسیه در حالی امضا شد که ۳۵ درصد سهام این شرکت به آلستوم فرانسه تعلق دارد.شرکت ترنس مش هولدینگ روسیه محصولاتی از قبیل لکوموتیو برقی، دیزلی، واگن‌های مسافری و اتوبوسی، واگن‌های چندگانه الکترونیک، مترو، باری و برقی تولید می‌کند.همچنین سال گذشته برای خرید ۶ هزار واگن باری از روسیه توافق شد که وزارت راه و شرکای سرمایه‌گذار علاقه‌مند بودند خریداری کنند و در این زمینه قرار شد ۱۱۰۰ دستگاه وارد شود و حدود ۵ هزار دستگاه با همکاری ۳ شرکت تولیدکننده ایرانی و روسی در داخل تولید شود. سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) همچنین در جهت توسعه فعالیت‌های ریلی سال گذشته با فرمانداری استان جیونگ گی– قطب اقتصادی کره‌جنوبی– تفاهمنامه همکاری امضا کرد.بر مبنای این تفاهمنامه، مقرر شد همکاری‌های ایدرو با شرکت‌های کره‌جنوبی در زمینه خودرو، ریلی، کشتی‌سازی، فناوری‌های پیشرفته و انرژی‌های نوین تسهیل شود. بر این اساس، ایدرو در نظر دارد فناوری‌های کره‌جنوبی را که در دوره تحریم علیه ایران نیز همواره یکی از طرف‌های اصلی مبادلات تجاری با کشور ما بود در این بخش‌ها وارد کشور کند و زمینه سرمایه‌گذاری فعالان اقتصادی کره‌جنوبی را فراهم سازد. قرارداد ساخت ایستگاه بزرگ راه‌آهن سنگان برای حمل مواد معدنی و تفاهمنامه همکاری مشترک شرکت گیجین و پاندرول را می‌توان از دیگر فعالیت‌های ریلی پس از برجام برشمرد. این قرارداد با حضور وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت در حاشیه پنجمین نمایشگاه بین‌المللی ریلی، صنایع، تجهیزات و خدمات وابسته بین شرکت ملی راه‌آهن و شرکت مجتمع صنایع و معادن احیای سپاهان و تفاهمنامه همکاری مشترک شرکت گیجین و پاندرول بین مدیران شرکت گیجین از ایران و شرکت پاندرول از فرانسه در زمینه همکاری‌های حمل‌ونقل ریلی و تجهیزات و خدمات وابسته امضا شد. براساس این قرارداد مقرر شد مجتمع صنایع و معادن احیای سپاهان برای ساخت ایستگاه حمل مواد معدنی با ۱۴ خط معادل ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کند تا از طریق این خطوط حمل مواد معدنی از معدن سنگان تسهیل شود.براساس این تفاهمنامه عملیات اجرایی طراحی، احداث و آماده شدن تاسیسات جانبی زیر و روی این ایستگاه با نظارت و تایید راه‌آهن در ۱۸ ماه آماده می‌شود و با ساخت این ایستگاه هزینه‌های حمل مواد معدنی از این منطقه ۱۵ درصد کاهش می‌یابد.نعمت‌زاده در زمینه صنایع ریلی کشور و فعالیت‌های دولت یازدهم پس از برجام گفت: با توجه به تاکید دولت و مجلس نسبت به توسعه صنایع ریلی و آنچه در برنامه ششم پیش‌بینی شده شاهد تلاش بیشتر تولیدکنندگان ایران هستیم. به گفته مهندس نعمت‌زاده برای تولید واگن‌های مسافری بین جاده‌ای و باری ظرفیت خوبی در کشور وجود دارد و سازندگان می‌توانند از فاینانس خارجی و صندوق توسعه ملی برای رفع نیازهای داخلی استفاده کند. بنابر اظهارات نعمت‌زاده در بخش ریل و صنایع ریلی امکاناتی در کشور نداشتیم و از ۳ سال پیش با شرکت ذوب‌آهن اصفهان در جلساتی در ارتباط با ادغام پروژه‌های سرمایه‌گذاری مذاکراتی انجام شد.به نظر می‌رسد در دورانی از شکوفایی اقتصادی قرار داریم که تلاش‌های مقامات مسئول در وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به عنوان سازمان توسعه‌ای متولی سرمایه‌گذاری صنعتی به بار نشسته و صنعت ریلی با احیای شرکت‌های تولید واگن و مشارکت با شرکای بنام خارجی با شتاب روزافزون در ریل توسعه خود قرار گرفته است چراکه توسعه حمل‌ونقل عمومی و ریلی جزو اولویت‌های برنامه ششم و مجلس و دولت است و قطار توسعه این صنعت با سرعت مقبول و امیدوارکننده‌ای پیش می‌رود.