تجارت الکترونیک و بهبود زیرساخت های آن در کشور

می متالز - انتشار گزارش تجارت الکترونیک سال ۱۳۹۷ توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ایران (در شهریور ماه) نشان می‌دهد که توسعه زیرساخت‌های تجارت الکترونیک نظیر اینترنت و تلفن‌های هوشمند با سرعت مناسبی در حال رشد است.

به گزارش می متالز، در پایان سال ۱۳۹۷ بیش از ۹۳ میلیون سیم‌کارت فعال در کشور وجود داشته و بیش از ۶۴ میلیون مشترک به اینترنت پهن‌باند (Broadband) دسترسی داشته‌اند. ضریب نفوذ اینترنت در خانوارها از ۷۲.۸ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۷۹.۵ درصد در سال ۱۳۹۷ رسیده است. به این ترتیب وجود بیش از ۶۴ میلیون نفر کاربر اینترنت در کشور سبب شده تا از نظر تعداد کاربران اینترنتی، رتبه شانزدهم دنیا در اختیار ایران قرار گیرد (از نظر جمعیت نیز ایران در رتبه هیجدهم دنیا قرار دارد). مجموع این موارد گویای بهبود شرایط و زیرساخت‌های تجارت الکترونیک در کشور است.

از منظر آمارها، مجموع تراکنش‌های صورت گرفته از طریق سه ابزار پایانه‌های فروشگاهی، درگاه‌های پرداخت اینترنتی و ابزارهای موبایلی در سال ۱۳۹۷ حدود ۲۶۰۰ هزار میلیارد ریال بوده که این رقم حدود ۱۴۰ درصد میزان تولید ناخالص داخلی است. محاسبه نسبت ارزش تراکنش‌های تجارت الکترونیک به تولید ناخالص داخلی و نقدینگی و مقایسه آن با ارقام سال‌های گذشته نشانگر رشد سریع روند تجارت الکترونیک در کشور به ویژه در سال ۱۳۹۷ است.

ترکیب تراکنش‌ها نیز به شکلی است که حدود ۹۰ درصد مربوط به کارتخوان‌های فروشگاهی، ۹ درصد مربوط به پایانه‌های اینترنتی و ۱ درصد نیز مربوط به ابزار پذیرش موبایلی بوده است. شایان ذکر است که تراکنش‌های اینترنتی به سرعت در حال رشد است؛ به شکلی که سهم این ابزار از ۷ درصد در سال ۱۳۹۵ به ۹ درصد در سال ۱۳۹۷ رسیده است. با توجه به رشد سایت‌های خرید اینترنتی و اپلیکیشن‌هایی نظیر تاکسی‌های اینترنتی، انتظار رشد بیشتر سهم این ابزار در سال‌های آتی وجود دارد.

بررسی شرکت‌های پرداخت نیز نشان می‌دهد که در حال حاضر ۱۲ شرکت در کشور فعال هستند و شرکت به‌پرداخت ملت (نماد پرداخت) با سهمی حدود ۲۵ درصد و ارزش بازاری معادل ۳۰۰۰ میلیارد تومان، بیشترین سهم از بازار را در اختیار دارد. پرداخت الکترونیک سامان کیش (نماد سپ) نیز با سهمی حدود ۱۵ درصد و ارزش بازاری معادل ۴۱۰۰ میلیارد تومان در جایگاه بعد قرار دارد. با این وجود باید توجه داشت سهم شرکت به‌پرداخت ملت طی سال‌های اخیر به سرعت کاهش یافته به شکلی که این شرکت طی ۴ سال اخیر حدود یک-سوم از سهم خود را به رقبا واگذار کرده است. در این بین به نظر می‌رسد که شرکت پرداخت الکترونیک سامان کیش به سرعت در حال افزایش سهم خود از بازار تراکنش‌های تجارت الکترونیک است.