تولید خودرو در کشور افزایش یافت

به گزارش می متالز، تولید خودرو در کشور طی ۸ ماه‌سپری شده از سال، روند سینوسی داشته است. در شرایطی که آمار مهر به شهریور افت ۵/ ۱۲درصدی را نشان می‌دهد، شاهد هستیم که آمار تولید آبان‌ماه به نسبت مهر حکایت از رشد تولید ۶/ ۲۷ درصدی دارد. این اتفاق را در ماه‌های دیگر نیز شاهد بودیم.

در ماه‌های اردیبهشت و شهریور شاهد رشد تولید به نسبت ماه پیش از آن بودیم، در حالی که در سایر ماه‌ها افت تولید ماهانه تجربه شد. در همه جای دنیا این حرکت سینوسی تا حدود زیادی به بخش تقاضا برمی‌گردد، این در شرایطی است که در ایران افت و خیز تولید می‌تواند صدها دلیل و منطق داشته باشد.

با توجه به وضعیت کنونی بازار، مشخص است که تقاضا برای خودرو همچنان بالاست حال آنکه خودروسازان قادر به پاسخگویی به نیاز مشتریان نیستند. اما افت و خیز تولید از یکسو نشان‌دهنده سیاست‌ گذاری و فرآیند تصمیم‌ سازی در این بخش توسط مسوولان صنعتی است و از سوی دیگر هنر خودروسازان را در تولید با توجه به اعمال تحریم‌های بین‌ المللی به تصویر می‌کشد.

حال این سوال مطرح است که پس از آبان‌ ماه که با صعود در تولید همراه بوده در باقی ماه‌های مانده به پایان سال خودرو سازان چگونه عملکردی خواهند داشت؟ آیا تولید باز هم با افت و خیز همراه خواهد بود؟

هر چند رشد تولید در آبان امسال به نسبت مهر اتفاق افتاده، اما همچنان شاهد هستیم که تولید ۸ ماهه امسال به نسبت ۸ ماهه ۹۷ افت ۲/ ۱۸ درصدی را نشان می‌دهد. بنابراین شرکت‌های خودروساز همچنان از میزان تولید سال گذشته خود عقب هستند. اما رشد تولید ماهانه در آبان‌ ماه این امید را به‌ وجود آورده تا در صورت ادامه‌دار بودن این روند در ماه‌های باقی مانده تا پایان سال، افت تولید خودرو به نسبت مدت مشابه سال گذشته کاهشی شود.

اما برای بررسی روند تولید شرکت‌های خودرو ساز ابتدا نگاهی می‌اندازیم به دلایلی که به‌ طور کلان روی وضعیت تولید خودرو سازان اثرگذار است. در میان این دلایل بی‌ شک بازگشت تحریم‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد. تحریم‌ها علاوه بر اینکه شرکت‌های خودرو ساز داخلی را از ادامه همکاری با شرکای بین‌ المللی محروم کرد، سبب شد تا روند تامین قطعات وارداتی مختل شود.

در کنار ایجاد اختلال در تامین قطعات از منابع خارجی، تامین مواد اولیه مورد نیاز شرکت‌های قطعه‌ ساز برای تولید قطعاتی که از طریق زنجیره قطعه‌ سازی برای خودرو سازان تامین می‌شد نیز تا حدودی مختل شده است.

اما تنها تحریم‌ها در مسیر تولید خودرو دست‌ انداز ایجاد نکرد، عامل دیگری که در این مدت سبب کند شدن حرکت خودروسازان در جاده تولید شده است را می‌توان در میان مباحث تامین نقدینگی خودرو سازان جست‌ و جو کرد. در شرایطی که رضا رحمانی وزیر صمت در بهمن ماه سال گذشته همراه با رشد تولید خودرو خبر از تداوم آن داد اما شاهد بودیم که این اتفاق تنها در اسفند تکرار شد.

رشد تولید در بهمن و اسفندماه بی ارتباط به تزریق نقدینگی ۴ هزار میلیارد تومانی به زنجیره خودرو سازی در آن مقطع نیست. اتفاقی که قرار بود در سال جاری با تزریق ۸۴۴ میلیون یورو نیز تداوم داشته باشد، اما با توجه به چالشی که میان فعالان حاضر در زنجیره خودروسازی با مسوولان ارشد بانک مرکزی در ارتباط با نرخ سود بازپرداخت این تسهیلات به وجود آمد، عملا پرداخت آن به کما رفته است.

عوامل موثر در رشد تولید ماهانه

اما چه اتفاقاتی سبب شده تا خودرو سازان بتوانند رشد تولید ۶/ ۲۷ درصدی را در آبان به نسبت مهر امسال رقم بزنند. در این ارتباط حسن کریمی‌ سنجری کارشناس خودرو می‌گوید: شرکت‌های خودرو ساز به‌ صورت سنتی در نیمه دوم سال به نسبت ۶ ماه ابتدایی از آمار تولید بهتری برخوردار هستند.

آن‌ طور که این کارشناس می‌گوید یکی از دلایل این مساله را باید در کاهش روزهای تعطیل سال جست‌ و‌جو کرد. در نیمه اول همواره خودرو سازان در دو مقطع خطوط خود را تعطیل می‌کنند. بازه تعطیلی اول مربوط به تعطیلات نوروز است و بازه دوم مربوط به تعطیلات دو هفته‌ای شرکت‌های خودرو ساز می‌شود. این دو مقطع عملا سبب می‌شود خودرو سازان در ۶ ماه ابتدایی سال، تنها ۵ ماه تولید داشته باشند.

کریمی‌ سنجری احتمال مقطعی بودن رشد تولید خودرو در آبان به نسبت مهر را رد نمی‌کند. این کارشناس می‌گوید این احتمال وجود دارد که خودرو سازان تصادفا رشد تولید را تجربه کرده باشند. عواملی مانند تزریق نقدینگی مقطعی یا تامین مقطعی قطعات و مواد اولیه از گمرک به‌ عنوان دلایل رشد تولید تصادفی مورد توجه این کارشناس قرار دارد. بحث تغییر در ترکیب محصولات شرکت‌های خودرو ساز نیز عامل دیگری برای رشد آبان‌ماه تعبیر می‌شود.

کریمی‌ سنجری می‌گوید خودرو سازان توانسته‌اند در این مدت تا حدودی محصولات مونتاژی را که دیگر امکان تولید آنها وجود ندارد با دیگر محصولات تولیدی جایگزین کنند.

این کارشناس می‌گوید: به نظر می‌رسد توجه به داخلی‌ سازی که به‌عنوان رویکرد اصلی سیاست‌ گذار کلان خودرو از تیرماه در دستور کار قرار گرفته، روی وضعیت تولید خودرو سازان تاثیر مثبت گذاشته است.

نقش داخلی‌سازی قطعات مورد استفاده در خطوط تولید مورد توجه مازیار بیگلو نیز قرار گرفته است.

دبیر انجمن قطعه‌ سازان و مجموعه‌های خودرو به خبرنگار ما می‌گوید آنچه سبب بهبود تولید آبان به نسبت مهر شده است را باید در نتیجه رسیدن داخلی‌ سازی برخی قطعات جست و جو کرد. اتفاقی که باعث شد خودروسازان بتوانند روند تولید خود را بهبود بخشند.

بیگلو وضعیت حاکم بر خودروهای ناقص را مثال می‌آورد و می‌گوید در حالی که شرکت‌های خودرو ساز در تیرماه نزدیک به ۲۰۰ هزار خودروی ناقص را در کف پارکینگ‌های خود داشتند اما حالا علاوه بر کاهش تولید محصولات ناقص بخش قابل توجهی از خودروهای موجود در پارکینگ را تکمیل و به مشتریان تحویل داده‌اند.

به گفته بیگلو در حال حاضر تعداد خودروهای ناقص در پارکینگ دو خودروساز به زیر ۲۵ هزار دستگاه رسیده است.

این فعال قطعه‌ ساز معتقد است چنانچه بخواهیم در ماه‌های پیش‌ رو شاهد تدوام این روند باشیم باید به نوعی نقدینگی را به شرکت‌های خودرو ساز تزریق کنیم. زیرا مباحثی مانند داخلی‌ سازی در صورت تزریق نشدن نقدینگی عقیم می‌ماند.

دبیر انجمن قطعه‌ سازان می‌گوید دولت باید یک تصمیم‌ گیری جدی در زمینه تامین نقدینگی شرکت‌های خودروساز انجام دهد یا امکان تزریق نقدینگی از مسیر تسهیلات‌ گیری را برای آنها فراهم کند یا اینکه با آزاد سازی قیمت اجازه دهد خودرو سازان خود منابع مالی مورد نیاز را از طریق فروش محصولات به قیمت حاشیه بازار تامین کنند.