دیده‌بان بورس سه‌شنبه (12 آذر 98)

به گزارش می متالز، احتمالا پرسش پرسش کانونی اهالی بورسی پس از وقفه در مسیر رشد این باشد که آیا نماگر اصلی بازار توان تداوم مسیر صعودی اخیر را تا قله دارد یا بار دیگر به استراحت خواهد پرداخت.

نوسانات نسبتا شدید قیمت در معاملات روز گذشته تردیدهایی را پیش روی معامله‌گران گذاشت. اگر در دو هفته اخیر، روند روزانه قیمت‌ها آرام و یکسویه و رو به بالا بود، در معاملات روز قبل، قیمت بسیاری از نمادها دستخوش تلاطم جدی شد و نهایتا جهش 4200 واحدی شاخص کل را به 1500 واحد محدود کرد. دو سوم نمادها طی نوسانی 5 درصدی و حتی بالاتر از این رقم را تجربه کردند و 28 نماد بورسی از بالاترین حد تا کف مجاز روزانه برگشتند تا پس از هفته‌ها بار دیگر خبر از تلاطم در تالار بورس دهند. بخش عمده این جریان هیجانی هم در سهم‌هایی رقم خورد که عموما در تاریکی و ابهام ناشی از سیاست‌های ارزی دولت مسیر صعودی خود را پیموده‌اند و تفسیر خوش‌بینانه‌ای از بودجه کل کشور برای سال آینده و حرکت قیمت در بازارهای همسایه و مشخصا دلار دارند.

تقابل دو نگاه حاکم در بین بورسی‌ها

همین تلاطمات بار دیگر نگرانی‌هایی در مورد ادامه مسیر بورس به وجود آورد. در واقع، به حرکت درآمدن آونگ قیمت‌ها با چنین حدی از نوسان در مقیاس روزانه دو رویکرد را در تقابل با هم قرار داد. گروهی از فعالان بازار عقب‌نشینی قیمت در فاز دوم دادوستدهای دیروز را امری طبیعی و حتی لازم عنوان کردند و به این ترتیب، بنا را بر توجه به متغیرهایی بنیادی نظیر معاملات پرحجم محصولات پایه در بورس کالا و همچنین ظرفیت‌های دلاری سهام قرار دادند و نهایتا به احتمال اصلاح جدی رای منفی دادند.

در سوی دیگر این طیف، گروهی نه تنها حرکت‌های بی‌وقفه اخیر را واجد منطق بنیادین نمی‌داند و بر وجوه هیجانی چنین رشدهای یکپارچه‌‌ای انگشت تاکید می‌گذارد، بلکه نسبت به رشدهای برآمده از جریان پول در سهم‌های کوچک را نوعی هیاهو بر سر هیچ می‌داند. در واقع، محل عزیمت این گروه از دسته نخست، تمرکز بر سر علت رشد قیمت و جدایی مسیر سهام از میزان سودهای تحقق یافته و چشم‌انداز رشد این متغیر ارزش‌آفرین است. موضوعی که خصوصا در سهم‌هایی با درجه شناوری پایین در حال شکاف بیشتر است و میزان سود نمی‌تواند رشدهای اخیر قیمت را توجیه کند.

کدام الگو تکرار می‌شود؟

یکی از الگوهای سنتی برای مسیریابی قیمت و تابلوخوانی معاملات، توجه به آخرین قیمت در مقابل قیمت پایانی و از سوی دیگر، عمق خریدوفروش‌های روزانه و ارزش معاملات خرد است. طبق نگاه سنتی، فشار عرضه‌ای که در قسمت دوم معاملات، آخرین قیمت‌ها را تحت فشار بیشتری بگذارد، می‌تواند به روز بعد هم تسری یابد. در این صورت، اگر حمایت متغیرهای بنیادی یا عوامل روانی و محیطی زیر پای قیمت‌ها را خالی کند، جو اصلاحی کل بورس توده‌محور تهران را در بر می‌گیرد. این اتفاق در معاملات دیروز افتاد و به این ترتیب، جوی نگران در خصوص نحوه شروع معاملات امروز پیش پای معامله‌گران گذاشت.

از سوی دیگر، گروهی به ارزش معاملات خرد نظر دارند و جهش جریان نقدینگی و رشد ارزش معاملات خرد به بالای 2 هزار میلیارد تومان را پس از حدود دو ماه نوید ورود دوباره پول‌های تازه‌نفس می‌دانند. اگر مبنا را تقاضای جدید بداینم، می‌توان سناریوی تداوم این روند را قوی دانست. تجربه‌های قبلی هم تا حدودی بنای تقویت این سناریو را دارد. در موج‌های صعودی قبل به ویژه در نیمه نخست مهرماه شاهد رفت و برگشت‌های شاخص به علت هیجان پول‌های داغ و تازه‌نفس و رهایی غیرمنتظره قیمت‌ها از فشار عرضه و حرکت به سمت قله‌های جدید بودیم.

البته ورود مستمر این جنس از پول‌ها علاوه بر سیگنال‌های محیطی مثل اخبار بودجه، به روند قیمت در بازارهای همسایه، علی‌الخصوص بازار ارز هم وابسته است. معمولا غیرحرفه‌ای‌های بورسی موج‌های صعودی دلار در بازار آزاد را عاملی برای کسب بازدهی در تالار بورس می‌دانند و فارغ از اثرات واقعی آن به خرید سهام تمایل نشان می‌دهند. حال باید دید، روند دلار و یا سیگنال‌های متعارض از لایحه بودجه تا پیش از انتشار این سند  سرنوشت‌ساز چقدر می‌تواند در تصمیم‌گیری امروز بورسی‌ها موثر عمل کند. به نظر می‌رسد، با اخبار ناهمسوی اخیر و در عین حال، مصوبه روز گذشته هیات دولت مبنی بر ادامه تخصیص دلار 4200 به کالاهای ضروری، جوی احتیاطی، سهام وابسته را در معرض عرضه‌ها قرار دهد و قیمت‌ها را در مسیر مخالف انتظارات روزهای قبل هدایت کند.

در این میان، سناریوی اقبال به بزرگان کالایی که طی روزهای اخیر مورد توجه سهامداران خرد قرار گرفته‌اند، می‌تواند تقویت شود. همچنان نسبت‌های پایین قیمت به درآمد در این طیف از سهم‌ها در کنار معاملات پرحجم و ثبت رشد قیمت در بورس کالا برای محصولات فولادی، فلزی و پتروپالایشی می‌تواند در جذب منابع خرد موثر باشد.