قطار خود کفایی روی ریل ملی سرعت گرفت

به گزارش می متالز، چهار سال قبل، خبر تولید ریل ملی در ذوب آهن اصفهان که نقش مهمی در خودکفایی صنعت ریلی کشور داشت به تیتر اول خبر اقتصادی رسانه های کشور تبدیل شد.
چرا که بیش از 100 سال از ورود ریل و راه آهن به کشور گذشته و تولید ریل ملی، آرزوی دیرینه ایرانیان به ویژه صنایع فولاد بود که بتوانند صنعت حمل و نقل ریلی را خودکفا کنند.
و بالاخره سال 1395 تولید محصول راهبردی ریل با آخرین استانداردهای جهانی در ایران که در گذشته آرزویی بیش نبود، در دوران تحریم به همت پولادمردان ذوب آهن اصفهان به ثمر نشست.

سال ها چشم انتظاری مادر صنعت فولاد کشور برای فروش ریل ملی

اینجا ذوب آهن است، مادرصنعت ایران در 40 کیلومتری جنوب غربی اصفهان، جبهه اول صنعت و مادر با تجربه و دلسوز صنعت ایران زمین.
اولین و بزرگترین کارخانه تولیدکننده فولاد ساختمانی و ریل در ایران و بزرگترین تولیدکننده محصولات طویل در خاورمیانه با ظرفیت سه میلیون و 600 هزارتن انواع ریل و مقاطع فولادی ساختمانی و صنعتی را تولید می‌کند.
علامت شعار تبلیغاتی این شرکت که "با اطمینان بسازید" است حقیقتا عملیاتی شده و E S C Oعلامت اختصاری شرکت بر روی محصولات از فرآورده های فولادی همچون ریل، تیرآهن و میلیگرد تا فرآورده های صنعتی همچون انواع کلاف، نمود برندملی با استانداردهای جهانی است اما توانمندی ها، خودکفایی ها و ظرفیت هایش در کشور  دیده نشد یا کمتر دیده شد.
ذوب آهن اصفهان، با توجه به دستور رهبر معظم انقلاب مبنی بر توسعه صنعت حمل و نقل ریلی و در راستای اقتصاد مقاومتی در زمینه تولید ریل سرمایه گذاری کرد در حالی‌که تعداد معدودی از کشورهای دنیا قادر به تولید این محصول بودند.
مهدی نصر معاون برنامه ریزی و توسعه ذوب آهن اصفهان می گوید:25 سال در شرکت تلاش شد تا دانش فنی تولید ریل را بدست آوریم و در این زمینه خودکفاشویم، S49، U33، UIC54 و60 UIC انواع ریل تولید شده در ذوب آهن اصفهان است.
در سال 1393 سومین تفاهم نامه مشترک بین ذوب آهن و راه آهن برای تولید ریل‌های60 UIC منجر به امضاء قرارداد شد و سال 1395 اولین کارخانه تولید ریل کشور به طور رسمی افتتاح شد.
در این مدت و تا پارسال ، براساس آخرین آمار ارائه شده ، ریل در سکوت خبری از کشورهای ترکیه، هند و چین وارد کشورشد ،در حالیکه ذوب آهن اصفهان برای ساخت کارخانه نورد ریل در کشور هزینه بسیاری کرد.
ذوب آهن توانست با فناوری به روز با بالاترین استانداردهای جهانی ریل مورد نیاز داخل کشور را تولید کند، اما دولت تا پارسال حاضر به خرید ریل ذوب‌آهن نشد.
آن سالها همزمان با اعلام راه‌اندازی واحد 400هزار تنی نورد ریل در ذوب آهن اصفهان، شرکت کاردمیر ترکیه از ارسال اولین محموله ریل تولیدی این شرکت با تناژ 40 هزار تن از قرارداد 135 هزار تنی این شرکت با حدود ۸۰میلیون یورو هزینه خبرداد.
در سال 2016 هم شرکت فولاد و انرژی جیندال هند هم از آغاز بارگیری ریل به مقصد ایران خبر داد.
بنابرآخرین آمار ارائه شده، بیش از 13 هزار کیلومتر طول خطوط ریلی کشور است و از سال 1390 تا 1397، با واردات 580 هزارتن ریل، 500 میلیون دلار ارز از کشور خارج شده است.
بگفته مسوولان نیاز داخلی به ریل در راستای توسعه، سالانه 120 هزارتن است و محمد امین یوسف زاده مدیر مهندسی نورد شرکت ذوب آهن اصفهان تأکید می کند که این شرکت با همین ظرفیت موجود، توانایی تولید 10 هزار تن ریل در ماه را دارد.

برند ریل ایرانی با استاندارد جهانی

ریل نیازمند شمش خاص خود است که البته زمانی فولاد آلیاژی یزد این محصول را تولید می‌کرد اما اکنون با نصب تجهیزات گاز زدایی این محصول حدود 5 تا 6 ماه است که در داخل شرکت ذوب آهن اصفهان تولید می‌شود.
آرمان افتخاری سرپرست کارگاه نورد شرکت با بیان اینکه ریل ها با استفاده از لیزر با دقت 10 میکرون ساخته می شود می گوید: ریل ها با استفاده از غلطک های سه تنی با دقت پنج صدم میلیمتر صاف کاری و با شابلون های دقیق نمونه گیری می شود.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان با اشاره به استانداردهای جهانی ریل های تولیدی ذوب آهن می گوید: نسل جدید ریل ملی (UIC60 )بار محوری قطار بیش از 20 تن همچنین سرعت بیش از 200 کیلومتر بر ساعت را تحمل می کند.
منصور یزدی زاده با بیان اینکه این شرکت توانایی تأمین نیاز ریلی کل کشور را دارد و ضرورتی برای واردات ریل به کشور نیست تصریح کرد: با خرید ریل از این شرکت علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سالانه از خروج 150 میلیون دلار ارز جلوگیری می شود.
رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل 44 قانون اساسی مجلس شورای اسلامی تولید ریل ملی را یک دستاورد مهم در صنعت کشور نامیده و می گوید: مطابق قانون، واردات محصولاتی که امکان تولید داخلی آنها وجود دارد ، ممنوع است، با هر اقدامی در راستای واردات ریل در مجلس مخالفت می شود. 
حمیدرضا فولادگر تصریح می کند: واردات ریل ، اجحاف در حق ذوب آهن اصفهان است چرا که این شرکت یک خط تولید خود را به ریل اختصاص داده و سرمایه گذاری بسیاری برای تولید این محصول راهبری کرده است.
زهرا سعیدی مبارکه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم بر ضرورت توقف واردات ریل با وجود تولید انبوه در کارخانه ذوب‌آهن اصفهان تأکید می کندو می گوید: واردات ریل از خارج کشور با توانمندی‌های متخصصان داخلی به هیچ عنوان قابل توجیه نیست.

ریل ملی زیر چرخ قطارتوسعه

ریل ملی که از نظر استانداردهای جهانی به عنوان محصولی با کیفیت شناخته شد چهار سال انتظار کشید تا به واردات ریل های خارجی ترجیح داده و در خطوط آهن کشور به کار گرفته شود.
اولین طرحی که با ریل ملی ساخته می‌شود، راه آهن میانه - تبریز است.
به گفته مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان ، تابستان امسال قرارداد فروش 9 هزار تن ریل پرسرعت(UIC60) بین شرکت های ذوب آهن اصفهان و توسعه و سرمایه‌گذاری گل گهر امضا شد تا ریل ملی نخستین بار در محور اصلی بستان آباد (تبریز) – میانه استفاده شود.
منصور یزدی زاده ادامه می دهد: روزانه حدود600 تن از این نوع ریل از ذوب آهن اصفهان بارگیری تا پس از طی 750 کیلومتر در ریل گذاری این محور استفاده شود.
طبق آخرین آمار ارائه شده از راه آهن کشور، تاکنون دو کیلومتر از 60 کیلومتر محور تبریز- میانه ریل گذاری شده و به اذعان کارشناسان این خط ریلی ،استاندارد ریل تولیدی ذوب آهن یک گرید بالاتر از ریل های وارداتی است.
وزیر صنعت معدن و تجارت که اواخر شهریور سفری به اصفهان داشت در حاشیه بازدید از کارخانه ذوب آهن حمایت از تولیدات داخلی را سیاست اصلی کارگزاران کشور دانست و تأکید کرد: با وجود تولید ریل با کیفیت و مطابق با استانداردهای جهانی در ذوب آهن ، کشور از واردات این محصول بی نیاز است و باید به طور همه جانبه از تولید ریل ملی حمایت کنیم.
محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی هم بارها در مصاحبه های خبری از تولید ریل در ذوب آهن اصفهان و کیفیت آن رضایت داشت و تنها خواستار این موضوع بود که تولید ریل در ذوب آهن اصفهان شتاب بیشتری بگیرد.
به گفته خیراله خادمی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور،تمام آزمایش‌هایی را که بر روی ریل‌های خارجی انجام می‌شود بر روی محموله‌های تحویل شده از سوی ذوب آهن اصفهان هم انجام داده‌ایم وآزمایش‌ها هیچ مشکلی و عیبی را نشان ندادند.
شرکت عمران بهارستان هم در توافقی با ذوب آهن، حدود 700 تن ریل داخلی از این خریداری کرده است.
مدیر عامل شرکت عمران بهارستان می گوید: تاکنون در طرح قطار شهری بهارستان 200 متر ریل گذاری شده ودر توافقی با ذوب آهن حدود 700 تن ریل داخلی از این شرکت خریداری شده و برای متروی بهارستان از ریل تولید ملی استفاده می شود.
محمدرضا احمدی اضافه می کند: روند اجرای طرح قطار شهری بهارستان به طول حدود 15 کیلومتر با تلاش 250 نفر از کارشناسان راهسازی و کارگران در جریان و در قالب دو قطعه در حال اجراست.
میانگین قیمت هر تن ریل که وارد کشور می شود حدود 750 تا 800 یورو بوده که برای این محصول عدد قابل توجهی به شمار می آید که حدود دوبرابر قیمت مقاطع ساختمانی است ، اگر همه ریل کشور درکارخانه ذوب آهن اصفهان تولید شود سالانه حدود100میلیون یورو صرفه جویی ارزی خواهد شد.
در شرایط کنونی و با سرمایه گذاری بالای ذوب آهن اصفهان در ساخت کارخانه نورد ریل که بخش عمده آن در زمان بوده است ، به نظر می‌رسد که توسعه راه آهن سراسری کشور همچنین تولید ریل توسط تولیدکننده داخلی هم به صرفه‌تر است و هم پیشرفت صنایع ریلی ایران را به همراه دارد.