تا ۱۰سال دیگر باید سنگ آهن وارد کنیم

به گزارش می متالز، جلسه‌های پی در پی که از سوی فولادسازان بزرگ برای حل این مشکل برگزار می‌شود، خود گویای این مطلب است.
هم‌اکنون واحدهای فولادسازی برای تولید ۲۸میلیون تن فولاد، را با مشکل تامین مواد اولیه روبه‌رو کرده است. البته با توجه به چشم‌انداز تولید فولاد در افق ۱۴۰۴ که تولید ۵۵ میلیون تن فولاد هدف‌گذاری شده است، نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت برای تامین سنگ آهن بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد. برخی کارشناسان این حوزه معتقدند اگر اکتشافات جدیدی نداشته باشیم تا۱۰سال آینده مجبور به واردات سنگ آهن خواهیم بود.
 

نیاز به اکتشافات بیشتر

درباره تامین سنگ آهن مورد نیاز واحدهای فولادسازی در کوتاه و بلندمدت، سید رضا شهرستانی عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار کرد: سال گذشته در کشور حدود ۲۵ میلیون فولاد تولید شد. امسال نیز قرار است به تولید ۲۸ میلیون تن فولاد برسیم. البته ۳میلیون تن آن با قراضه قابل تامین است و برای تولید ۲۵ میلیون تن فولاد به حدود ۳۰ میلیون تن کنسانتره سنگ آهن نیاز است که معادل ۸۵ تا ۹۰میلیون تن سنگ آهن است. وی ادامه داد: درحال‌حاضر حدود ۸۵میلیون تن سنگ آهن در کشور استخراج می‌شود.
شهرستانی در ادامه خاطرنشان کرد: درحال‌حاضر مشکل، صادرات سنگ آهن است. البته صادرات سنگ آهن در سال‌های اخیر کاهش داشته است. زمانی حدود ۲۵میلیون تن سنگ آهن صادر می‌شد اما هم‌اکنون صادرات به ۸ میلیون تن رسیده است هر چند میزان صادرات سنگ آهن کاهش یافته، اما همین میزان در حقیقت مورد نیاز واحدهای فولادی
 است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: درحال‌حاضر ظرفیت فولادسازی کشور به حدود ۳۳ میلیون تن رسیده است که با توجه به میزان تولید کنونی حدود ۵ تا ۶ میلیون تن ظرفیت خالی را نشان می‌دهد.
شهرستانی در ادامه بیان کرد: درحال‌حاضر واحدهای تولید آهن اسفنجی نیز به دلیل کمبود مواد اولیه خود با ظرفیت‌های خالی مشغول به کار هستند. از این رو اگر ۸ میلیون تن سنگ آهن صادر نشود و به بازار داخل تزریق شود، در کوتاه‌مدت مشکل سنگ آهن مورد نیاز واحدهای فولادی برطرف خواهد شد.
این عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در ادامه عنوان کرد: یکی از سیاست‌های کوتاه‌مدت دولت در این زمینه، پایین نگه داشتن نرخ محصولات فولادی بود. دولت در راستای تنظیم بازار نرخ خودرو و مصالح ساختمانی فشار بسیاری به بازار برای پایین نگه داشتن قیمت‌ها آورد و همین موضوع سبب زیان‌دهی قطعه‌سازان شد.
در ادامه وی گفت: در زمینه مسکن نیز دولت سعی کرد که با پایین نگه داشتن نرخ میلگرد و تیرآهن سبب افزایش نرخ مسکن نشود و همین موضوع سبب شد که نرخ میلگرد در بازار از شمش ارزان‌تر شود. نرخ سنگ آهن نیز تابعی از درصد شمش محاسبه می‌شود از این رو نرخ سنگ آهن داخلی ۳۰ درصد پایین‌تر از نرخ جهانی است بنابراین معدنی‌ها به صادرات با قیمت‌های جهانی تمایل بیشتری دارند.
شهرستانی گفت: معدنی‌ها حتی با وجود ۲۵ درصد عوارض صادراتی همچنان مایل به صادرات هستند چرا که در ازای آن دلار می‌گیرند.
این کارشناس در ادامه با اشاره به چشم‌انداز تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال ۱۴۰۴ عنوان کرد: برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد، به ۱۵۰ میلیون تن سنگ آهن نیاز داریم، از همین رو در همین مقطع به غیر از تولید فعلی، به۷۰ میلیون تن سنگ آهن جدید نیاز داریم تا بتوانیم به این چشم‌انداز دست یابیم؛ بنابراین یا باید معادن جدیدی اکتشاف شود یا اینکه واردات انجام دهیم.
شهرستانی در پاسخ به این پرسش که در صورت واردات بهتر است که سنگ آهن وارد کنیم یا کنسانتره و گندله، عنوان کرد: در وهله نخست بهتر آن است که به اکتشاف بیشتری بپردازیم و سنگ آهن را از داخل تهیه کنیم، زیرا بر اساس آخرین برآوردها ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن دیگر ذخایر سنگ آهن در کشور موجود است که این میزان با ذخایر موجود ۲۰ سال نیاز فولادسازان را جوابگو خواهد بود.
وی ادامه داد: اما اگر در بلندمدت با کمبود سنگ آهن روبه‌رو شدیم، می‌توانیم واردات داشته باشیم که برای این امر نیاز به بنادر و زیرساخت است. علاوه بر این اگر بنا به ایجاد کارخانه‌های جدید باشد، بهترین نقطه سواحل جنوب شرقی یا سواحل مکران است چراکه دسترسی به واردات مواد اولیه و همچنین صادرات فولاد با توجه به نزدیکی کارخانه به دریا بهتر خواهد بود. همچنین توسعه واحدهای فولادسازی در جنوب برای این مناطق کم‌برخوردار به لحاظ توسعه و اشتغالزایی مفید خواهد بود.
 

نیاز به واردات در بلند مدت

همچنین مجید محمودی کارشناس فولاد با نگاهی به برنامه‌هایی که برای تامین سنگ آهن برای واحدهای فولادسازی داشت، اظهار کرد: یکی از راهکارهای کوتاه‌مدت تامین سنگ آهن برای فولادسازان جلوگیری از صادرات است. از آنجا که قیمت‌های داخلی برای معدنکاران برای آنها جذابیتی ندارد، بیشتر مایل به صادرات هستند. البته این مشکل را می‌توان با افزایش نرخ سنگ آهن برطرف کرد.
محمودی با اشاره به راهکارهای بلندمدت برای تامین سنگ آهن واحدهای فولادی عنوان کرد: اگر هم‌اکنون صادرات سنگ آهن نداشته باشیم، ممکن است که در کوتاه‌مدت مشکلی نداشته باشیم اما برای بلندمدت باید چاره‌ای دیگر اندیشید چراکه واحدهای فولادسازی در حال توسعه هستند و اگر بخواهیم به تولید ۵۵میلیون تن فولاد در چشم‌انداز ۱۴۰۴ برسیم باید توسعه معادن را داشته باشیم؛ بنابراین باید اکتشافات جدیدی انجام بگیرد. وی در ادامه خاطرنشان کرد: در بلندمدت یکی از مشکلات زنجیره فولاد تامین سنگ آهن است. از این رو ممکن است برخی فولادسازان در آینده مجبور شوند که سنگ آهن وارد کنند. این کارشناس فولاد در پاسخ به این پرسش که در صورت وارد کردن سنگ آهن فولادسازی در کشور ما مزیت خود را حفظ خواهد کرد؟ گفت: نرخ سنگ آهن داخلی با نرخ جهانی تفاوت زیادی دارد. اگر سنگ آهن از خارج وارد کنند به طور قطع از سوددهی واحدهای فولادی کاسته می‌شود. اما با توجه به سود بالایی که فولادسازان دارند همچنان ارزش دارد که اقدام به واردات سنگ آهن کنند. از این رو بر ایجاد فولادسازی‌های در سواحل جنوب تاکید شده است که در صورت کمبود سنگ آهن آن را وارد و همان‌جا تبدیل به محصول نهایی کرده و از طریق دریا صادر شود. وی ادامه داد: کاری که کشور ژاپن انجام می‌دهد، این کشور ۱۰۰درصد سنگ آهن خود را وارد می‌کند و محصول خود را از طریق بنادر صادر می‌کند. از این رو اگر روی معادن جدید سرمایه‌گذاری انجام نگیرد باید به فکر واردات سنگ آهن بود و این اتفاق تا ۱۰ سال آینده روی خواهد داد.