به گزارش می متالز، حسن حسینقلی با بیان اینکه توان پرهیز از خام فروشی وجود ندارد چون در ۴۰ سال گذشته چاره ای برای این کار نیندیشیده ایم، افزود: «ما همواره اعتراض داشتیم که لیست ممنوعیت صادرات مواد خام، اصلا به مواد خام اشاره نداره؛ این درحالی است که ماده خام بعد از استخراج نباید تغییری در شکل فیزیکی، شیمیایی و ماهیت و شکل آن ایجاد شود و به همان شکل برای فراوری به واحد تولیدی صادر یا واگذار شود.»
وی ادامه داد: «وقتی عیار یک ماده معدنی بالا می رود، یعنی دیگر به صورت ماده خام نیست. در جلسات بارها این استدلال را آورده ایم ولی باز هم شورای اقتصاد سنگ آهن دانه بندی شده را جز مواد خام محاسبه کرد. بنده اعتراض کردم که شاید کنسانتره را نیز جز ماده خام حساب کنید! ما میلیاردها تومان صرف این مواد می نیم تا به کنسانتره تبدیل شود در حالیکه امروز کنسانتره سرب و روی جز مواد خام محسوب می شود.»
حسینقلی افزود: «باید بپذیریم تعریف ماده خامی که آقایان لیست کرده و [از صادرات آن ممانعت می کنند] با تعریف قانون از ماده خام متفاوت است؛ لذا ماده معدنی دانه بندی شده، ماده خام نیست؛ حال اگر آقایان می پسندند که این ماده تبدیل به فولاد و صادر شود، خیلی هم خوب است. بخش خصوصی هم موافق است. اما با کدام پول؟! واحد تولیدی به نقدینگی نیاز دارد در حالیکه پول دست بانک هاست که به ما وام نمی دهند.»
وی گفت: «بنده بعنوان صاحب معدن نیازمند تکنسین هستم نه مهندس! ولی مجبورم یک فارغ التحصیل فوق لیسانس را بالای سر چند کارگر بگذارم. چون سیستم آموزشی برای تولید و اشتغال و صادرات نیروی انسانی تربیت نمی کند. از طرفی بیمه و مالیات و دارایی همچنان پول می گیرند و اصلا کاری ندارند که ما امروز در شرایط تحریم به سر می بریم. دیگری عوارض و ارزش افزوده دریافت می کند ولی معدنکاران چک ۷ ماهه از فروش محصولات در دست دارند که باید همه این مبالغ را به سرعت تسویه حساب کنند!»
حسینقلی گفت: «در قانون معدن تصریح شده اگر کسی مزاحم کار شود، قوه قضا باید با آن برخورد کند. ولی هیچکس از معدنکاران حمایت نمی کند. دولت دقیق دنبال عوارض گرفتن از معدن است. این عوارض باید در زیر ساخت و توسعه صادرات خرج شود ولی صرف خزانه شده و برای مقاصد دیگر هزینه می کنند.»
حسینقلی تصریح کرد: «تا وقتی مسئولان، صداوسیما و مطبوعات بدون در نظر گرفتن واقعیت ها شعار پرهیز از خام فروشی می دهند، نتیجه همین می شود. در بخش سرب و روی تا چند سال گذشته یک کیلو روی تولید نکردیم و حتی یک شرکت دولتی در این بخش فعال نیست. چون بستر را آماده کردند؛ مواد معدنی را صادر کردند و تازه دولت از سال ۹۷ اعلام کرده صادرات شمس سرب و روی ممنوع است. در حالیکه ما چند برابر مصرف داخل تولید می کنیم که باید صادر شود!»
همچنین سیدمرتضی افقه، اقتصاددان صادرات متکی به مواد خام معدنی را شاخصه ای در کشورهای توسعه نیافته عنوان کرد و افزود: «بعد از انقلاب همواره می گفتیم رژیم گذشته ارزش افزوده را به مواد خام و انتقال آن به خرج وابسته کرده و همواره شعار صادرات غیر نفتی سر دادیم که تا امروز ما را به خطا برده است.»
وی گفت: «حدود ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی تا امروز بالاترین آمار بوده که تا ۹۵ درصد به مواد خام مربوط می شود؛ این مسئله البته انتقاد به بخش خصوصی نیست. بخش خصوصی و نیروهای زبده تاکنون ثابت کرده اند از توان لازم برخوردارند.»
افقه با بیان اینکه هیچ همتی برای رهانیدن اقتصاد از نفت در کشور وجود نداشته، گفت: «حتی مواد غیر نفتی صادر شده هم به ارز نفتی وابسته هستند؛ بنابراین اگر کشور قصد استقلال دارد، باید محصولاتی تولید شود که محصول فکر و اندیشه و ابداع باشد که فاصله زیادی با مواد خام دارد.»
این استاد دانشگاه با انتقاد از نبود بسته بندی مناسب برای صادرات محصولات خام اظهار کرد: «هیچ کشوری در کره زمین پیدا نمی شود که توسعه خواه باشد اما بدون وجود دولت ها پیشرفت کرده باشد!»
افقه ادامه داد: «بخش خصوصی اما در سیستم ناکارای دولتی، ناکارآمد می شود؛ بنابراین حاکمیت باید توسعه خواه باشد و به معیشت و اقتصاد مردم اهمیت دهد.»
وی با بیان اینکه به تولید کننده اجازه ندادیم فکر و اندیشه تولید کند، تصریح کرد: «تولید در ایران اولویت اول نیست و تولید کننده تشویق نمی شود؛ بلکه تنبیه هم می شود.»