راه‌آهن میانه - بستان‌آباد به بهره‌برداری رسید/ جابه‌جایی ۲ میلیون مسافر و صرفه‌جویی ۱۶ میلیون لیتر سوخت

به گزارش می متالز، طرح احداث راه‌آهن دوخطه میانه - بستان‌آباد - تبریز به‌طول ۲۰۳ کیلومتر با هدف کاهش مسیر ریلی از شمال‌غرب به مرکز کشور در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت که مسیر میانه - بستان‌آباد به طول ۱۳۲ کیلومتر بخشی از طرح فوق است و در ۶ قطعه و بخشی از قطعه هفتم، از ایستگاه موجود راه‌آهن میانه شروع‌ شده و با گذر از مسیری کوهستانی که از شهرهای ترکمانچای و تیکمه داش عبور کرده و به ایستگاه راه‌آهن بستان‌آباد متصل می‌شود. این پروژه در شرایط اقلیمی 20 درصد دشت، ۳۰ درصد تپه ماهور و ۵۰ درصد کوهستانی واقع شده است.
 

راه‌آهن میانه - بستان‌آباد- تبریز قطعه طلایی پازل ترانزیت ایران در کریدورهای بین‌المللی

محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی با اشاره در رابطه با این خط ریلی گفته است: ایران از نظر موقعیت سوق‌الجیشی با قرار گرفتن در چهارراه ترانزیتی جهان، مرکز و کانونی برای ترانزیت در کریدورهای بین‌المللی شمال - جنوب و شرق - غرب محسوب می‌شود. امروزه رویکرد وزارت راه و شهرسازی در خصوص توسعه طرح‌های حمل‌  و نقلی واقع در کریدورهای حمل‌ و نقل بین‌المللی مورد استقبال کشورهای دیگر قرار گرفته است و «سه کریدور از پنج کریدور مهم در اتصال شرق آسیا به اروپا، از ایران عبور می‌کنند.

وی تصریح کرد: راه‌آهن میانه - تبریز یکی از بخش‌های مهم این کریدورهای بین‌المللی است که از مرزهای شمال‌شرق و جنوب‌شرق کشور تا غرب آسیا و اروپا امتداد پیدا می‌کند.

به لحاظ وجود مزایای نسبی ریل به جاده برای جابه‌جایی حجم انبوه بار و مسافر به خصوص در مسافت‌های طولانی، کاهش قابل ملاحظه در مصرف انرژی. ایمنی فوق‌العاده بالا،  کاهش آلاینده‌های زیست محیطی و رفاه و آسایش بیشتر، تسهیل قابل توجهی در  کاهش قیمت تمام شده در حمل‌ و نقل بار و مسافر دارد.

کاهش ۵.۵ ساعته زمان سفر از تبریز به تهران

خیرالله خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ و نقل کشور، با اشاره به احجام عملیات اجرایی و مزیت‌های حمل‌ و نقلی راه‌آهن میانه - بستان‌آباد - تبریز نیز گفته است: در مجموع ۶۵ میلیون متر مکعب عملیات خاکی، ۱۵ کیلومتر تونل و پل دو خطه در این پروژه ریلی اجرا می‌شود و کاهش ۵ و نیم ساعته زمان سفر و ۱۱۴ کیلومتری طول مسیر اتصال مرکز شمال‌غرب به شبکه ریلی سراسری را به دنبال دارد.

وی خاطرنشان کرد: راه‌آهن میانه - بستان‌آباد - تبریز علاوه بر اینکه الگو و نمادی از توان مهندسی کشور است، می‌تواند نمونه بی‌نظیری برای صادرات خدمات فنی ـ مهندسی نیز باشد.

توسعه شبکه ریلی بدون تردید در توسعه متوازن و پایدار نقش اساسی داشته و دارای اولویت بالایی است. همچنین سهم تعیین‌کننده آن در تولید ناخالص ملی و نقش پیش‌نیاز آن در توسعه بخش‌های  اقتصادی، تجارت، صنعت و کشاورزی و دیگر زیربخش‌های اجتماعی و اقتصادی قابل انکار نیست.

جابه‌جایی ۷ میلیون تن بار و ۲ میلیون مسافر در افق طرح ریلی میانه - بستان‌آباد - تبریز

عباس خطیبی، معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ و نقل با اشاره به اجرای راه‌آهن میانه - بستان‌‌آباد - تبریز به صورت دو خطه برای اولین بار در کشور اظهار داشت: یکی از دلایل اجرای دو خط همزمان در این طرح ریلی، توجیه فنی-اقتصادی و ظرفیت قابل قبول آن مبنی بر جابه‌جایی ۷ میلیون تن بار و ۲ میلیون مسافر در افق طرح است.

بر اساس اطلاعات آماری شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ و نقل کشور، بهره‌‌برداری از این طرح ریلی در افق طرح، صرفه‌جویی سالانه ۱۶ میلیون لیتر مصرف سوخت، سالانه ۱۴۰ میلیارد ریال کاهش آلاینده‌ها، اشتغال‌زایی مستقیم برای ۲۰۰ نفر، کاهش خسارت‌های حوادث رانندگی و رونق اقتصادی ۸ هزار میلیارد ریالی را به همراه دارد.

ساخت ایستگاه راه‌آهن بستان‌آباد با الهام از سبک آذری/ ایستگاه راه‌آهن بستان‌آباد مرکز گردشگری 

مدیرکل ساخت ساختمان‌های راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌ها گفت: استفاده از فناوری‌های نوین در ساخت ایستگاه بستان‌آباد باعث شده که معماری این ایستگاه پایدار و همگام با محیط زیست باشد.

حسین بهجو با اشاره به معماری ایستگاه بستان‌آباد واقع در مسیر راه‌آهن میانه - بستان‌آباد - تبریز که امروز با حضور رئیس جمهوری افتتاح شد، اظهار داشت: ایستگاه راه‌آهن بستان‌آباد از معماری ساده‌ و الهام گرفته از سبک آذری (معماری تک ایوانی) است.

وی افزود: در طراحی ایستگاه راه‌آهن بستان‌آباد، سقف و ایوان قوسی شکل ساخته شده است که از همین الگو برای احداث پل عبوری راه‌آهن از فراز اتوبان زنجان - تبریز استفاده شده است که البته همخوانی مطلوبی با سایر بناهای داخل شهر تبریز دارد.

مدیرکل ساخت ساختمان‌ راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور با اشاره به فناوری به روزی که در ساخت ایستگاه راه‌آهن بستان‌آباد به کار رفته شده است، گفت: در طراحی و ساخت این ایستگاه از «خرپاهای سه بعدی فضایی» و مصالح نوین برای پوشش سالن مسافری استفاده شده است. در عین حال ایستگاه به شکلی طراحی شده که مصرف آب، برق و انرژی به شدت کاهش می‌یابد و ضمن تصفیه فاضلاب از آب تمیز آن برای آبیاری فضای سبز محوطه ایستگاه استفاده می‌شود.

بهجو تصریح کرد: به کارگیری این فناوری‌ها در ایستگاه بستان‌آباد باعث شده که معماری ایستگاه، پایدار و همگام با محیط زیست باشد.

وی با اشاره به شرایط توپوگرافی خاص و اختلاف سطوح در مسیر ریلی میانه-بستان‌آباد-تبریز خاطرنشان کرد: این اختلاف سطوح، ایستگاه راه‌آهن بستان‌آباد را به یک مرکز گردشگری شاخص در فضای شهری تبدیل کرده است که قابل مقایسه با هیچ یک از بناهای شهر بستان آباد نیست. همچنین تنوع رنگ‌ها، سنگ‌ها و حجم‌ها باعث شده که ایستگاه بستان‌آباد به یک بنای شکیل تبدیل شود که امیدواریم برای مردم لحظات خاطره انگیزی ثبت کند.

مدیرکل ساخت ساختمان‌ راه‌آهن، بنادر و فرودگاه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور یادآور شد: مساحت ساختمان اصلی راه آهن بستان آباد 1800 متر شامل فضا‌های فنی، خدماتی، سالن مسافری، فضای اداری، بخش‌های کنترلی و سایر بخش‌ها است. البته یک نماز خانه به مساحت 655 متر مربع با بهره‌گیری از هنر کاشی کاری همراه با آیات قرآنی و نورپردازی با هدف ایجاد فضای روحانی ساخته شده است که هماهنگی چشم‌گیری با سالن اصلی دارد.

در دوره ساخت و توسعه راه‌آهن میانه - بستان - تبریز نیز اشتغال‌زایی بالایی در سطح استان ایجاد شده و کمک شایانی به اقتصاد منطقه ای شمال‌غرب کشور داشته است.

ریل‌گذاری استاندارد در راه‌آهن میانه-بستان‌آباد-تبریز باعث شده که سرعت سیر قطار باری به ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت و قطار مسافری به ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت مهیا شود. در سال اول بهره‌برداری شاهد جابه‌جایی یک میلیون نفر مسافر و دو میلیون تن بار خواهیم بود.

طرح راه‌آهن میانه-بستان‌آباد - تبریز که کلنگ آن در سال ۱۳۷۹ به زمین خورد و تا پیش از سال ۱۳۹۲ حدود ۶۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشت، هم‌اکنون از پیشرفت فیزیکی ۸۵ درصدی برخوردار است و طبق دستور وزیر راه و شهرسازی باید تا پایان سال آینده ۴۴ کیلومتر باقی‌مانده از بستان‌آباد تا ایستگاه خاوران واقع در شرق شهر تبریز آماده افتتاح و بهره‌برداری شود.

یکی از رویکرد‌های اصلی وزارت راه و شهرسازی، توسعه طرح‌های حمل‌ و نقلی واقع در کریدورهای بین‌المللی به ویژه پروژه‌های ساخت و توسعه راه‌آهن است و با بهره‌برداری از راه‌آهن میانه-تبریز که فاز اول آن، امروز با حضور رئیس جمهوری افتتاح می‌شود، گام بلندی در مسیر توسعه ترانزیت کریدورهای شمال - جنوب و شرق - غرب، در کل اقتصاد کشور برداشته می‌شود.

شبکه ریلی به عنوان یکی از بخش‌های مهم سیستم حمل‌ و نقل نقش عمده‌ای را در عرصه اقتصادی، صنعتی  و اجتماعی  کشور‌ها ایفا می‌کند و به واسطه مزایای خاص و نسبی که در مقایسه  با سایر بخش‌های حمل‌ و نقلی از جمله هوایی، جاده‌ای و دریایی دارد توانسته سهمی برای خود داشته باشد.

با اتصال ۴ مرکز استان جدید به شبکه ریلی کشور طی دو سال گذشته، یکی از مهم‌ترین اهداف دولت تدبیر و امید در توسعه شبکه ریلی کشور محقق شد و اتصال استان آذربایجان‌شرقی از مسیر میانبر به شبکه راه‌آهن کشور نیز در راستای این هدف صورت گرفته است.

احداث راه‌آهن تبریز - میانه یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین پروژه‌های حمل‌ و نقل کشور است که از سال ۱۳۷۹ عملیات احداث آن آغاز شد.

راه‌آهن دوخطه میانه - بستان‌آباد - تبریز از ایستگاه موجود میانه واقع در مسیر راه‌آهن تهران - تبریز شروع شده و با گذر از مسیری کوهستانی که از شهر‌های ترکمانچای، بستان‌آباد و باسمنج عبور می‌کند، به ایستگاه تبریز متصل می‌شود.

طرح راه آهن میانه تبریز حدود ۲۰۳ کیلومتر بوده که ۱۳۲ کیلومتر آن شامل مسیر میانه_بستان‌آباد و ۷۰ کیلومتر شامل مسیر بستان‌آباد تا تبریز است؛ این طرح از سال ۱۳۷۹ آغاز شده است. 

راه‌اندازی راه‌آهن میانه – تبریز و اتصال آن به راه‌آهن نخجوان، ایروان، تفلیس از طریق جلفا و دیگر مرزهای آبی و خاکی به افزایش مبادلات بین‌المللی و صادرات کالا به جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان همچنین ترکیه می‌انجامد.