فرصت ایده‌آل صنعت فولاد برای خودکفایی در تولید ورق سرد

به گزارش می متالز، با وجود آنکه بزرگ‌ترین تولیدکننده ورق سرد در کشور شرکت فولاد مبارکه است، اما دیگر تولیدکنندگان نیز توانسته‌اند بازارهای خود را بیابند. نکته مهم دیگر این است که ورق گرم، ماده اولیه تولید ورق سرد محسوب می‌شود و همه تولیدکنندگان ورق سرد ناچار هستند ماده اولیه خود را از فولاد مبارکه، به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول خریداری کنند. طرح‌های توسعه‌ای نسبتا خوبی در کشور در حال اجرا هستند و با کمک‌هایی که دولت و سیاست‌گذاران می‌توانند به شرکت‌ها و مجریان طرح‌های توسعه‌ای در حوزه تولید انواع ورق‌های فولادی داشته باشند، ضمن ایجاد ارزش افزوده بیشتر در صنعت فولاد کشور، تولیدکنندگان این نوع ورق‌ها می‌توانند کشور را با افزایش تولید و اجرای طرح‌های توسعه‌ای تقریبا بی‌نیاز کنند. در رابطه با وضعیت تولید ورق سرد، با ابوذر ندیمی، مدیرعامل شرکت فولاد غرب آسیا به گپ‌وگفت نشسته ایم که متن کامل آن را در ادامه می‌خوانید:

توضیحاتی در خصوص وضعیت و توانایی شرکت فولاد غرب آسیا بفرمایید.

شرکت فولاد غرب آسیا در سال 1384 با هدف تولید ورق‌های سرد با ظرفیت اسمی 550 هزار تن در سال تاسیس شد. شرکت فولاد مبارکه با اختصاص 35 درصد از سهم بازار به خود در رتبه نخست و فولاد غرب با داشتن 14 درصد از این سهم، در رتبه دوم تولیدکنندگان ورق سرد فولادی قرار دارد.

شرکت فولاد غرب آسیا دارای چند واحد بهره‌برداری شامل واحد اسیدشویی، واحد بازیافت اسید، واحد نورد تک‌قفسه‌ای 6 غلطکی شماره یک به عرض یک هزار و 700 میلی‌متر، واحد نورد تک‌قفسه‌ای 6 غلطکی شماره دو با عرض یک هزار و 270 میلی‌متر، واحد شست‌وشوی الکترولیتی، واحد عملیات حرارتی یا آنیلینگ، واحد نورد پوسته‌ای یا اسکین پاس، واحد اصلاح و بازرسی یا کارکتیو و نیز واحدهای پشتیبانی مانند آزمایشگاه، پست اختصاصی 63 کیلوولت برق، واحد تقلیل فشار گاز طبیعی و .... است.

هدف از تاسیس شرکت فولاد غرب آسیا این است که در راستای تامین نیازهای مصرف‌کنندگان مانند خودرو، صنایع ساخت و ساز، لوازم خانگی، قطعه‌سازی‌ها و... گام بردارد و ورق‌های سرد نازک را به صنایع یاد شده تحویل دهد. مشتریان شرکت فولاد غرب آسیا عموما در سه حوزه فعالیت می‌کنند که شامل صنایع ساختمان‌سازی، خودروسازی و تولید لوازم خانگی و بسته‌بندی می‌شوند. به این ترتیب، تولید ورق سرد در این شرکت باعث شده است، واردات بخشی از ورق‌های بسیار نازک به کشور قطع شود. شرکت فولاد غرب آسیا توانسته است علاوه بر تامین نیازهای خود، فرصت‌هایی را برای صادرات محصولات نهایی از سوی مشتریان و مصرف‌کنندگان فراهم کند. امید می‌رود با توجه به رویکردهایی که اتخاذ کردیم، تا پایان سال بتوانیم به اهداف از پیش تعیین شده مانند بودجه، تامین مالی، ارائه محصول به صنایع پایین‌دست، حفظ رکوردهای تولید، کاهش وابستگی به خارج و تحقق قراردادهای منعقد شده با استارت‌آپ‌ها دست یابیم. خوشبختانه شرایط خوبی در شرکت ایجاد شده که می‌تواند نویدبخش آینده درخشانی در حوزه صنعت باشد.

در شرکت فولاد غرب آسیا محصولات به دو نوع تقسیم‌بندی می‌شود. در نوع اول تقسیم‌بندی، محصولات عموما بر مبنای ضخامت است؛ این یعنی به ورق‌های کمتر از 1.5 میلی‌متر نازک‌بار و به بیشتر از 1.5 میلی‌متر ضخیم‌بار گفته می‌شود. در نوع دوم، مشتریان بر اساس سفارشی که می‌دهند، محصول خود را دریافت می‌کنند. یعنی تولید در شرکت فولاد غرب بر اساس سفارش‌گذاری و نوع مصرف تعیین می‌شود. ضمن اینکه مواد اولیه یعنی ورق گرم نیز در این نوع تقسیم‌بندی‌ها نقشی اساسی دارد.

تولید شرکت در هر ماه حدود 35 تا 40 هزار تن است که البته با توجه به تولید انواع ورق‌های سرد بسیار نازک، حجم تولید هر ماه، نسبت به ماه‌های دیگر تفاوت‌هایی خواهد داشت. با این حال، اهمیت تولید ورق‌های سرد بسیار نازک از آن جهت است که به زمان گردش بیشتری در کارخانه برای تولید نیاز دارد؛ اما در مجموع مطابق با هدف‌گذاری‌های صورت گرفته، باید در هر ماه حدود 40 هزار تن ورق سرد در مجموعه تولید شود. شرکت فولاد غرب آسیا توانسته است در سال جاری پس از 9 سال از آغاز تاسیس خود، به سوددهی برسد و بدهی‌های ریالی خود را تسویه کند؛ حتی با وجود تلاطم‌های اقتصادی سال گذشته و امسال، نیروی کار شرکت حفظ شده است.

مواد اولیه این شرکت چگونه تامین می‌شود؟ آیا چالشی در رابطه با تامین مواد اولیه دارید؟

میزان تولید ورق سرد در شرکت فولاد غرب آسیا کاملا وابستگی به عرضه ورق گرم شرکت فولاد مبارکه در بورس کالا دارد؛ زیرا تمام مواد اولیه باید از طریق بورس کالا تامین شود. طبیعی است که اگر مشکلاتی در عرضه مبارکه از نظر تعطیلی یا قیمت‌گذاری پدید آید، در روند تولید شرکت فولاد غرب آسیا نیز مشکلاتی به ‌وجود خواهد آمد. تمام مواد اولیه شرکت فولاد غرب آسیا از طریق بورس کالا تامین می‌شود. هر دو هفته یک بار عرضه ورق گرم از سوی شرکت فولاد مبارکه در بورس کالا انجام می‌شود که شرکت فولاد غرب آسیا بر اساس سهمیه‌ای و قیمت پایه‌ای که اعلام می‌شود، خرید خود را انجام می‌دهد.

صنعت فولاد جزو صنایع اساسی کشور و بسیار استراتژیک است. طبیعی است با توجه به مسائلی که برای صادرات این محصول به‌ وجود آمده، نیازمند آن هستیم که اولا در حوزه قیمت‌گذاری اصلاحاتی صورت گیرد؛ دوم اینکه به صنایع بالادست و پایین‌دست به طور یکسان نگاه و کمک شود؛ سوم اینکه باید به تولیدکنندگان برای خرید کالا از بورس کمک‌هایی صورت گیرد. به ‌طور مثال، شرکت ما باید در هر ماه حدود 30 تا 40 هزار تن کلاف ورق گرم را از بورس کالا خریداری کند که قیمت آن در هر کیلوگرم حدود 6 هزار تومان است. این یعنی باید در هر ماه برای خرید مواد اولیه، حدود 240 میلیارد تومان نقدینگی داشته باشیم و تحویل این ورق‌ها دو ماه بعد انجام می‌شود؛ اما تامین این میزان نقدینگی و سرمایه در گردش بسیار دشوار است؛ چراکه باید بیش از این میزان سرمایه در بانک‌ها داشته باشیم تا بتوانیم بخشی از سرمایه‌ را برای تامین مواد اولیه مصرف کنیم. در حال حاضر، نیاز به تامین سرمایه در گردش به میزان نیاز سه ‌ماهه مواد اولیه داریم؛ حتی خواستار سرمایه در گردش یک ساله هم نیستیم. در صورتی که بانک‌ها بتوانند سرمایه در گردش با شرایط یاد شده را در اختیار ما قرار دهند، حداکثر طی مدت سه ماه، با منافع آن، تسهیلات یاد شده را به بانک برمی‌گردانیم.

وضعیت بازار ورق سرد و فروش شرکت فولاد غرب آسیا در سال‌های اخیر چگونه بوده است؟

همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، بیشترین متقاضیان ورق سرد در بازار، خودروسازان، صنایع ساختمانی و تولیدکنندگان لوازم خانگی و بسته‌بندی هستند. با اینکه برخی مشکلات اقتصادی در یکی دو سال اخیر در کشور به‌ وجود آمد اما شرکت ما با کاهش تقاضا در بازار مواجه نشده است؛ چراکه بخشی از تقاضا برای واردات ورق‌های سرد کاهش یافت و مصرف‌کنندگان به تولیدکننده داخلی یعنی شرکت فولاد غرب آسیا مراجعه کردند. بنابراین، هم‌اکنون بازار خوبی در اختیار این شرکت قرار دارد. شرکت فولاد غرب با توجه به مشتریان خوبی که در بازار داخل دارد، تاکنون صادرات انجام نداده و به آن نیاز پیدا نکرده است؛ البته با توجه به شرایط نسبتا دشوار صادرات مانند یافتن مشتری، انتقال کالا، بازگرداندن ارز حاصل از صادرات و... ترجیح شرکت آن است که فروش صادراتی نداشته باشد. با این حال، ممکن است برخی مشتریان شرکت، محصولات ما را صادر کنند که اجتناب‌ناپذیر است.

چه طرح‌های توسعه‌ای برای تکمیل زنجیره تولید خود در نظر گرفته‌اید؟

شرکت فولاد غرب آسیا طرح توسعه ورق گالوانیزه را در دستور کار خود قرار داده که پیش از این مجوز آن را اخذ کرده بود. خوشبختانه مسائل زیرساختی آن مانند، زمین، آب، برق، گاز و ... حل شده و با نصب سوله‌های مربوط، پیشرفت فیزیکی طرح به 40 درصد رسیده است. در صورتی که بانک عامل، یعنی بانک سپه راهکارهای ارزی را برای پرداخت تعیین کند، بلافاصله مبادرت به سرمایه‌گذاری و خرید تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز طرح خواهیم کرد. طرح احداث واحد گالوانیزه برای شرکت فولاد غرب در جهت تکمیل زنجیره تولید بسیار ضروری است. علاوه‌ بر این، برخلاف بسیاری از شرکت‌ها که برای احداث طرح‌های توسعه‌ای، باید از صفر شروع کنند، امکانات پایه در این شرکت وجود دارد.

انتظار شما به عنوان مدیرعامل یکی از شرکت‌های بزرگ فولادی از دولتمردان و سیاست‌گذاران برای بهبود شرایط صنعت فولاد چیست؟

برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در کشور، نیازی نیست که از صفر مجوز داده شود؛ بسیاری از کارخانه‌های صنایع معدنی در ایران از شرایط کامل برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای برخوردار هستند. به‌ طور مثال، تعداد سوله برای احداث کارخانه در ایران بیش از حد نیاز بوده و همچنین در شهرک‌های صنعتی هزینه‌های زیادی برای زیرساخت‌ها مانند آب، برق و گاز شده است.

بهترین اقدامی که دولت می‌تواند انجام دهد، این است که اولویت نخست طرح توسعه را به همه شرکت‌ها و سرمایه‌گذارانی دهد که شرایط آن‌ها نسبت به دیگر طرح‌های مشابه از نظر زمان، هزینه و دسترسی به منابع بهتر است. در شرایط کنونی باید در هنگام صدور مجوز و احداث کارخانه‌ها، اصل بهره‌وری را مدنظر قرار داد. در این رابطه، ده‌ها کارخانه در ایران وجود دارند که با دارا بودن مکان، منابع تامین، دسترسی به زیرساخت‌ها و ....، واجد شرایط اجرای طرح‌های توسعه‌ای هستند و می‌توانند محل احداث طرح‌های توسعه‌ای باشند؛ زیرا دیگر نیازی به طی کردن روند اداری و دریافت مجوز احداث زیرساخت‌ها و ... ندارند. این امر، باعث جلوگیری از اتلاف منابع، زمان و احتمالا شکست طرح خواهد شد. همچنین لازم است که بخش صنعت و معدن در کنار یکدیگر، همراه با سرمایه‌گذاران، از منابع موجود و سودهای سرشار چند سال اخیر برای احداث طرح‌های توسعه‌ای و ایجاد اشتغال بهره ببرند. این اتفاق می‌تواند 50 تا 70 درصد میزان سرمایه‌گذاری برای طرح‌های توسعه‌ای را مدیریت کند.