تولید نخستین شمش آلومینیوم سالکو در نیمه دوم ۹۷

به گزارش می متالز، مشروح گفت و گو محمد آقاجانلو مدیر صنایع معدنی ایمیدرو را در حاشیه کنفرانس و نمایشگاه iMat 2017 که اخیرا برگزار شد می‌خوانید:

در حال حاضر پروژه آلومینیوم جنوب (سالکو) در چه وضعیتی قرار دارد؟

کارها در پروژه سالکو طبق برنامه در حال انجام است. البته اصلاحاتی در برنامه‌ زمان‌بندی آن انجام شد اما در نیمه دوم سال آینده اولین شمش را تولید خواهد کرد. در کنار این موضوع اقدامات برای سایر بخش‌ها انجام خواهد شد. آندسازی کارگاه ریخت نیز با فاصله حدود 1 سال بعد از تولید شمش تمامی واحدها فعال می‌شود. درواقع می‌توان گفت اواخر سال 98، واحد سالکو با ظرفیت کامل راه‌اندازی می‌شود. در نیمه دوم 97 اولین شمش تولید و دیگ‌ها به این ترتیب به مدار می‌آیند. امیدواریم با مشکل برق مواجه نشویم زیرا تامین برق در این منطقه از گلوگاه‌های ما است. اگر در این زمینه با مشکل همراه نشویم، امید بر این است یک‌ساله دیگ‌ها به صورت کامل و هم واحدهای اصلی مانند آندسازی به مدار وارد شوند.

برق در این منطقه به چه صورت تامین می‌شود؟

یک نیروگاه اختصاصی توسط شرکت برق و انرژی غدیر در پکیج فاینانس ایران و چین قرار دارد. البته هنوز مراحل اداری آن کامل نشده است؛ اما به طور موازی ما با وزارت نیرو مذاکره داشته و در فاز اول قول 200 مگاوات برق را به ما داده‌اند اما برای 500 مگاوات نیز اعلام کرده‌اند ما می‌توانیم خرید کرده و آنها بحث انتقال را انجام دهند. به هر حال تنظیم این مسائل با برنامه زمان‌بندی با ریسک‌هایی همراه است. ما این نگرانی را داشتیم تا مشکلاتی مانند المهدی و هرمزال در این پروژه تکرار نشود. سالکو خود در پکیج قرار گرفت اما نیروگاه آن قرار نگرفت و به فاز بعدی منتقل شد. این اختلاف تامین مالی از پکیج مالی فاینانس ایران و چین باعث ایجاد این پله شد. برای رفع این پله به دنبال آن بودیم تا برق را از خود وزارت نیرو گرفته و از نیروگاه‌های بخش خصوصی خرید را انجام دهیم. این مسائل معضلاتی است که برای حل آنها پیگیری‌های لازم و تلاش‌هایی در حال انجام است.

آیا از عملکرد NFC در زمینه‌های مختلف همچون تکنولوژی راضی هستید؟

درباره تکنولوژی باید منتظر بود تا واحد به بهره‌برداری برسد و سپس درباره فناوری‌ای که NFC استفاده کرده است نظر دهیم. البته پیش‌تر NFC با تکنولوژی سامی چین (زیرمجموعه چینالکو) در خط 6 ایرالکو کار کرده و رضایت بخش بوده است؛ یعنی پارامتر بهره‌برداری تقریبا مناسب است. درنتیجه امیدوار هستیم این اتفاق هم در سالکو رخ داده و ما بتوانیم زیربناها را تامین کنیم. در کنار آن بحث اسکله که از گلوگاه‌های این منطقه است بر دوش ایمیدرو بود که سازمان مناقصه آن را برگزار کرد. در حال حاضر در این زمینه به شدت مشغول هستند و اسکله مختص به سالکو طبق برنامه به بهره‌برداری خواهد رسید. براساس این برنامه اوایل سال آینده اسکله را به شرکت NFC تحویل داده تا این شرکت تجهیزات را نصب کند.

ماده اولیه سالکو از کجا تامین می‌شود؟

آلومینا و پتروکک 2 ماده اصلی برای این کارخانه هستند که از بازارهای جهانی تامین می‌شود. به همین دلیل در حال مذاکره برای قراردادهای به مدت 3 تا 5 سال هستند. جاجرم در حال حاضر یک/سوم نیاز کشور را تامین می‌کند. درنتیجه باید مواد اولیه به‌طور کامل از کشورهای دیگر وارد شود. این واحد تمامی مواد اولیه خود را وارد می‌کند، البته آلومینیوم این تجربه را داشته زیرا پیش از راه‌اندازی جاجرم شاهد افتتاح ایرالکو بوده‌ایم. درنتیجه چنین فضایی را قبلا کشور تجربه کرده است؛ اما ما باید به دنبال تولید آلومینا باشیم. به همین منظور پروژه تولید آلومینا پارسیان از مدت‌ها قبل مطرح و در حال حاضر به مناقصه رفته است.

ماده اولیه پروژه پارسیان چطور تامین می‌شود؟

بوکسیت در دنیا بسیار است و کشورهای بسیاری همچون چین و روسیه این ماده را وارد می‌کنند. تامین بوکسیت معضل حادی نیست، حتی طی سال‌های آتی مازاد ظرفیت هم خواهیم داشت زیرا فراوانی آن بسیار است. درنتیجه تنها باید تجهیزات لجستیک آن را تامین کنیم. به عنوان مثال کشور عمان بندرهایی در اختیار دارد که کشتی 400 هزار تنی نیز در آن پهلو می‌گیرد، اما بنادر ما چنین قابلیتی ندارد. این اتفاق هزینه حمل را نصف کرده و می‌تواند رقابت‌پذیری را افزایش دهد. اگر بخواهیم با کشتی 70 هزار تنی بوکسیت را از گینه به ایران حمل کنیم باید 20 دلار هزینه حمل داد در حالی که با استفاده از کشتی‌های بزرگ این رقم به 8 دلار نیز می‌رسد.

این موضوع در اسکله NFC اجرا می‌شود؟

بحث NFC در این موضوع مطرح نیست. این برای اسکله‌ای است که خودمان اجرا می‌کنیم. این موضوع در یکی از اسکله‌ها که فاز بعدی ما است (پس فاز ضروری که برای سالکو انجام می‌شود) کار را با منابع داخلی آغاز کرده‌ایم.

تا چه اندازه در این اسکله کشتی‌ها می‌توانند پهلو بگیرند؟

ظرفیت ما 70 تا 80 هزار تن است اما با اجرای فاز بعدی می‌توان شاهد پهلوگیری کشتی‌های بزرگ‌تر یعنی 250 هزار تن بود. در کنار این موضوع بحث‌هایی مانند Trans shipment را دنبال می‌کنیم. در این زمینه کشتی‌های بزرگ آمده و در ناحیه عمیق قرارگرفته و با استفاده از تجهیزات بار آنها را به کشتی‌های کوچک‌تر منتقل می‌کنیم؛ یعنی لزومی ندارد کشتی بزرگ حتما در اسکله پهلو بگیرد، اما این موضوع نیازمند فاکتورهایی همچون شرایط جوی دریا است. البته این اقدام قیمت تمام شده را نیز افزایش می‌دهد زیرا به ازای هر Trans shipment، 5 دلار باید هزینه شود.

با راه‌اندازی سالکو و جاجرم نیز ظرفیت آلومینیوم ایران بعد از سال‌ها تغییر خواهد کرد؟

بله میزان ظرفیت تولید تقریبا 2 برابر خواهد شد.

مسائلی درباره پترولیوم کک مطرح بود، لطفا در این باره توضیح دهید.

صنعت آلومینیوم و فولاد هر دو به پترولیوم کک نیاز دارند. پروژه به مناقصه رفته و برای آن مشاور گرفته شده تا اسناد مناقصه را آماده کند. اصل مشکل ما در تمامی این پروژه ها بحث تامین مالی است. زمانی که ایمیدرو را خالی از سرمایه کردند درنتیجه ما برای تامین سرمایه نیازمند استفاده از گارانتی دولت هستیم. پروژه هرمزال و فولاد هرمزگان هر دو با گارانتی ایمیدرو انجام شد. وقتی سازمانی همچون ایمیدرو را خالی از سرمایه می‌کنید دیگر گارانتی آن در بانک‌ها پذیرفته نمی‌شود. در این حالت یا دولت باید ورود پیدا کند یا بخش خصوصی قوی وارد کار شود؛ اما بخش خصوصی ما هنوز قوی نشده است. البته موضوع دیگر بحث جذب سرمایه‌گذار خارجی است که باید به آن توجه شود، ما از این موضوع استقبال کرده و امیدوار هستیم حل شود.

در حال حاضر چند پروژه در دست انجام است؟

پروژه پترولیوم کک و آلومینا و تولید محصولات عریض آلومینیومی در این منطقه در دستورکار قرار دارد. قرار است مناقصه برای این پروژه ها برگزار شود. پروژه محصولات عریض آلومینیومی ارزش افزوده بالایی داشته که با ظرفیت خوبی احداث می‌شود. البته اختلاف ظرفیت در بالادستی و پایین دستی تعادل در زنجیره آلومینیوم را برهم زده است. شاید بهتر باشد دولت ورود پیدا کرده و 1 الی 2 واحد بزرگ احداث کند و به مرور آن را واگذار کند. به شکلی می‌توان گفت پروژه محصولات عریض آلومینیومی، اولین سرمایه‌گذاری دولت در پایین‌دست آلومینیوم دستکم در ایمیدرو است. به نظر می‌آید این پروژه، پروژه خوبی خواهد بود و ظرفیت آن بین 160 تا 200 هزار تن خواهد بود. ورق نورد گرم، فویل و ورق کن 3 محصول اصلی است که در این پروژه دیده شده است. اگر بتوانیم حتما در این پروژه یک cashline نیز دیده می‌شود. پیش بینی می‌شود ورق‌های آلومینیومی که در صنعت خودرو مصرف زیادی دارد نیز تولید شود. اعتقاد من براین است شاید الان نیازی به آن نباشد اما 15 سال دیگر همه می‌گویند کاش در واحدی که احداث شد این موضوع دیده می‌شد. شاید به این حوزه‌ها توجه زیادی نشده اما ارزش‌افزوده و اشتغال در این حوزه‌ها است. در این زمینه‌های با نوولیس مذاکره داشته‌ایم و آنها برای پیمانکاری حاضر هستند اما برای سرمایه‌گذاری با اما و اگر همراه‌اند.

گفت‌وگو از محمدجواد به‌آبادی