به گزارش می متالز، طی یک سال گذشته بازار مسکن با شوکهای بسیاری روبرو بود و در پی افزایش قیمت در این حوزه، خرید و یا اجاره مسکن برای بسیاری از خانوارها به عنوان چالش مهمی در زندگی تبدیل شده است. هنگامی که درخصوص علت مشکلات پیشآمده و همچنین راه حل آن در بازار مسکن از کارشناسان و صاحب نظران پرسیده میشد، آنها از کمبود عرضه مسکن میگویند و راهحل را افزایش عرضه میدانند و راهکارهایی را برای عرضه بیشتر پیشنهاد میدهند. اما باید دید که این راهکارها تا چه میزان میتواند در بازار مسکن مثمرثمر باشد.
بسیاری از صاحب نظران، مهم ترین دلیل مشکلات در حوزه مسکن را فشار تقاضا عنوان میکنند؛ فشاری که با عدم عرضه در این بازار روبرو بوده و آن طور که به نظر میرسد تنها راهحل افزایش عرضه است. احتکار خانه یا به عبارتی دیگر، خانههای خالی از جمله مسائلی است که به عدم عرضه در بازار دامن زده و بارها نسبت به آن هشدار دادهاند. این در حالی است که برخی از تحلیلگران و صاحب نظران راهکارهایی را برای عرضه خانههای احتکار شده ارائه میدهند اما آنطور که مشخص است این راهکارها تاکنون راه به جایی نبرده است. البته احتکار خانه از سوی صاحب خانهها یکی از مشکلاتی است که در بازار وجود دارد، اما مجموعه همین مشکلات سد راهی برای خانه دار شدن افراد بوده و باعث شده که خانه دار شدن این روزها به رویای دور از دسترس برای افراد تبدیل شود.
با توجه به این مسائل، مسوولان مربوطه برای رفع موانع در این بخش راهکارهای بسیاری را به میان آوردند که طرح مسکن ملی یکی از آنها بود. البته راهحلها برای رفع مشکلاتی که سد راه خانوراها برای خانهدار شدن بود تنها به طرح مسکن ملی ختم نمیشود و اخیرا صحبت از ساخت خانههای ۲۵ متری در کلانشهرها به میان آمده که ایسنا در گزارشی به این مساله پرداخته است. بر اساس این گزارش عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران از پیشنهاد شهرداری برای ساخت خانههای ۲۵ تا ۴۰ متری خبر داد.
وی با بیان اینکه یکی از برنامههای اصلی معاونت شهرسازی موضوع خانههای کوچکاندازه است اظهار کرد: «ما در حال برداشتن موانع ساخت خانههای ۲۵ تا ۴۰ متر هستیم چرا که این مساله نیازمند رای کمیسیون ماده ۵ است».
وی با اشاره به اعلام آمادگی شهردار تهران برای کمک به تامین مسکن در تهران گفت: «ما ایده ساخت آپارتمانهای کوچک اندازه را دادیم که به نظر میرسد ایجاد این خانهها در همه کلان شهرها یک ضرورت و نه یک انتخاب است».
حالا صحبت از خانههای ۲۵ متری به میان میآید و ذهن مخاطب پر از ابهام در این زمینه میشود. خانهای ۲۵ متری میتواند مشکل گشای خانوارها باشد؟ در این راستا عطا آیتالهی، کارشناس بازار مسکن با بررسی پیشنهاد ساخت خانههای ۲۵ تا ۴۰ متری در تهران گفت: ما در گذشته در خانههایی با زیربنای بالا زندگی میکردیم، حالا که از خانههای ۲۵ صحبت به میان میآید همه متعجب میشوند. ما باید بدانیم که ۲۵ متر یعنی یک اتاق، یعنی خانهای کوچکتر از یک سوییت، با توجه به این مساله من بعید میدانم که چنین طرحهایی بتواند نیاز تقاضای موجود در بازار را پاسخگو باشد و باعث تعادل میان عرضه و تقاضا شود.
وی در ادامه افزود: البته مسالهای که وجود دارد این است که درآمد و بودجه افراد ضعیف جامعه در شرایط کنونی شاید بتواند خانهای در همین متراژ را تامین کند، چراکه اندوختهای در دست ندارند و چاره دیگری هم ندارند. بسیاری از این افراد حتی نمیتوانند صاحب خانههایی با همین متراژ هم باشند. من معتقدم اگر ساخت خانههایی با متراژ ۲۵ تا ۴۰ متری را شروع کنند و از سوی دیگر رقم تسهیلات را نیز برای متقاضیان بالا ببرند، شاید بتواند به برخی از افراد برای خانه دار شدن کمک کند. در غیر این صورت، افراد طبقه ضعیف جامعه در شهری همچون تهران نمیتوانند صاحب خانه شوند مگر اینکه به شهرهای کوچکتر بروند، چراکه در شهرهای کوچکتر خانه دار شدن قابل دستیابی است اما در تهران دیگر این امکان وجود ندارد مگر اینکه خانههایی با متراژ بسیار کوچک و همچنین تسهیلات بالا بتواند رویای خانهدار شدن را برای افراد به واقعیت تبدیل کند.
این کارشناس مسکن در بخش دیگری از صحبتهایش به کارآمد بودن اینگونه طرحها اشاره کرد و گفت: اینکه بگوییم اینگونه طرحها دارای اثر مثبت برای بازار مسکن خواهد بود یا نه، نیازمند بررسی برنامه ریزیهاست. مثبت بودن این طرحها به نوع برنامه ریزیها، تدارکات و آینده نگری درست در این زمینه بستگی دارد. به عنوان نمونه، بحث مسکن ملی را برای خانه دار کردن افراد به میان آوردند، در ابتدا معتقد بودند که این طرح میتواند افراد ضعیف را خانه دار کند، پس از آن با بررسی تمام جوانب گفتند افرادی که توانایی پرداخت ماهانه ۲ میلیون تومان قسط را ندارند در این طرح ثبت نام نکنند. ما باید بدانیم فردی که توانایی پرداخت ماهانه ۲ میلیون تومان قسط را دارد که دیگر جزو دهک پایین جامعه به حساب نمیآید. بنابراین درمییابیم این طرح بدون آینده نگری بوده است. اگر هر طرحی را بخواهند اجرا کنند باید با برنامه ریزی و آینده نگری پیش بروند تا بتواند طرح موفقی به حساب بیاید.
آیتالهی در ادامه به طرح مسکن مهر اشاره کرد و ادامه داد: مسکن مهر با تمام مشکلاتی که داشت عدهای را صاحب خانه کرد. اما اگر به خاطر داشته باشیم این طرح با انتظاراتی شروع شد و در پایان با نتیجهای متفاوت به پایان رسید و به افراد تحویل داده شد. بنابراین طرحهای مشابه هم میتواند اجرایی شود اما باید با برنامهای دقیق همراه باشد تا نتیجهای مثبت بدهد. بنابراین داشتن برنامهای دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است و اگر طرح ساخت مسکن ۲۵ تا ۴۰ متری نیز با آینده نگری و برنامه باشد، شاید بتواند یکی از راهحلهای مشکلات فعلی بسیاری از افراد در بخش مسکن به حساب بیاید.
وی با تاکید بر ضرورت افزایش عرضه برای رفع موانع در بازار مسکن ادامه داد: مسکن بخشی از اقتصاد است، اقتصاد قواعد خاص خود را دارد و نمیشود با آن دستوری برخورد کرد. به عبارتی دیگر، اقتصاد یک روند مشخص بوده که دارای یک اصل کلی عرضه و تقاضا است و تمام حرکتها در چارچوب همین اصل انجام میشود. بازار مسکن هم به همین شکل است و باید میان عرضه و تقاضا تعادل وجود داشته باشد. بنابراین باید در این بازار به دنبال راهکارهایی باشیم که عرضه افزایش پیدا کند تا بتواند پاسخگوی تقاضای موجود در بازار باشد. در شرایط کنونی بازار مسکن در دست افراد خاصی بوده که کنترل بازار را در دست دارند و در زمانی که تمایل داشته باشند عرضه را افزایش میدهند و زمان دیگر خانهها را احتکار کرده و عرضه را محدود میکنند. اگر امکاناتی را در بازار فراهم کنیم تا افراد با اطمینان خاطر به سرمایه گذاری در این بخش رو بیاورند میتواند مشکلات را به حداقل رساند. ما باید بدانیم تولید و عرضه افزایش یابد مشکلات بازار مسکن کاهش پیدا میکند در غیر این صورت هیچ قدرت، مالیات، قانون و خطونشانی نمیتواند در این بخش نتیجهای به همراه داشته باشد.