هزینه‌ای که صنعت خاکستری می‌پردازد

به گزارش می متالز، هرچند در این زمینه دولت یارانه انرژی به واحدهای سیمانی اختصاص داده که در صورت حذف آن با افزایش ۷۰درصدی نرخ سیمان روبه‌رو خواهیم بود، اما برخی کارشناسان معتقدند حذف یارانه انرژی می‌تواند سبب صرفه‌جویی در میزان مصرف انرژی شود. ‌

افزایش نرخ تمام شده

درباره میزان مصرف انرژی در واحدهای تولیدی سیمان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان عنوان کرد: برخی از هزینه‌های تمام‌شده در سیمان، مربوط به هزینه‌های انرژی بوده که بخشی از آن از طریق یارانه حامل‌های انرژی تامین می‌شود. عبدالرضا شیخان درباره میزان مصرف سوخت و تاثیر آن در نرخ تمام‌شده سیمان عنوان کرد: ۲۵ درصد نرخ تمام‌شده سیمان مربوط به مصرف انرژی است. بنابراین چه در تولید کلینکر و چه در تولید سیمان، نرخ برق و گاز تاثیرگذار خواهد بود. وی در پاسخ به این پرسش که آیا این ۲۵درصد مصرف سوخت در صنعت سیمان یک شاخص بین‌المللی به‌شمار می‌رود، گفت: ۲۵درصد مصرف سوخت در صنعت سیمان یک میزان جهانی است، اما کشورهایی که از فناوری «های‌تک» استفاده می‌کنند توانسته‌اند این رقم را به ۲۰درصد نیز برسانند اما به‌طور میانگین این عدد برای سایر کشورها بین ۲۵ تا ۲۷درصد است. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در ادامه تاکید کرد: از این‌رو با توجه به هزینه‌های سوخت، اگر یارانه انرژی حذف و بهای داخلی به نرخ فوب خلیج‌فارس نزدیک شود، نرخ داخلی با مشکلی روبه‌رو نخواهد بود. بنابراین باید به‌دنبال قیمت‌های فوب خلیج‌فارس پیش رفت تا منجر به تعادل قیمتی شود. شیخان در ادامه یادآور شد: قیمت‌های سیمان در حوزه کشورهای خلیج‌فارس بین ۶۰ تا ۶۵ دلار است و اگر نرخ سیمان را به فوب خلیج‌فارس برسانیم، با مشکلی روبه‌رو نخواهیم بود.
وی در ادامه عنوان کرد: در شرایط فعلی، برقی که در بورس انرژی ارائه می‌شود حتی ارزان‌تر از قیمتی است که دولت به‌عنوان یارانه به واحدهای سیمانی می‌دهد. البته اگر یارانه انرژی را حذف کنند به احتمال زیاد یارانه‌های برقی نیز حذف خواهد شد. در هر صورت اگر یارانه انرژی را حذف و هزینه‌ها با ارز فعلی حساب شود، حدود ۷۰درصد نرخ تمام‌شده سیمان افزایش خواهد یافت.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در پاسخ به این پرسش که آیا حذف یارانه سبب صرفه‌جویی در مصرف و کیفیت بهتر برای تولید سیمان خواهد بود، گفت: گران‌شدن انرژی در کل برای صنعت یا حتی برای استفاده خانوارها موجب صرفه‌جویی می‌شود، چراکه با افزایش قیمت‌ها به‌طور یقین واحدهای تولیدی به‌دنبال کاهش مصرف خود با استفاده از فناوری‌های جدید و بهینه کردن سامانه خود خواهند بود. اما درحال‌حاضر در صنعت سیمان با حذف یارانه انرژی ۷۰ درصد نرخ تمام‌شده افزایش خواهد یافت.
شیخان در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال حذف یارانه انرژی وجود دارد، گفت: این احتمال وجود دارد، اما در کل این موضوع بستگی به سیاست کلان دولت دارد، زیرا با برداشته‌شدن یارانه انرژی، احتمال افزایش تورم در کشور وجود دارد.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان گفت: میزان مصرف سیمان چندان تعیین‌کننده در هر مترمربع ساختمان نیست، چراکه در هر مترمربع ساختمان حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم سیمان بسته به نوع ساختمان مورد مصرف قرار می‌گیرد. اما جدا از نرخ سیمان، جو روانی افزایش نرخ است که می‌تواند تاثیرگذار باشد چون یکباره حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد نرخ سیمان افزایش پیدا می‌کند.
وی در پاسخ به این پرسش که برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در کارخانه‌ها چه اقدام‌هایی شده است، گفت: کارخانه‌ها در این زمینه اقدام‌های خوبی داشته‌اند تا میزان مصرف انرژی خود را کاهش دهند.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در ادامه توضیح داد: برخی از کارخانه‌های سیمان در کشور حدود ۸۰ سال سابقه دارند و برخی کارخانه‌ها با عمر کوره‌های بالای ۶۰ سال همچنان مشغول به‌کار هستند. از این‌رو اگر نرخ حامل‌های انرژی آزاد شود، ممکن است تولید این کارخانه‌ها دیگر اقتصادی نباشد. البته در ۱۰ سال گذشته بیش از ۸۰ درصد از کارخانه‌ها توانسته‌اند فناوری خود را روزآمد کنند، هرچند ضروری است که سایر کارخانه‌ها نیز فناوری خود را جدید کنند. شیخان در ادامه توضیح داد: برای کاهش مصرف انرژی این کارخانه‌ها باید تولید کلینکر را به صورت زمان‌بندی‌شده انجام دهند، دودکش‌ها و فیلترها را اصلاح کنند که این موضوع سبب کاهش مصرف انرژی می‌شود.
در زمینه بحث‌های تکنیکی و فنی نیز باید اقدام‌هایی داشته باشند که سبب کاهش مصرف انرژی می‌شود.
شیخان ادامه داد: تا پیش از این و در گذشته مصرف سوخت در کارخانه‌های سیمان بیش از امروز بود.
به‌ویژه شرکت‌هایی که از دهه ۷۰ به مجموعه تولیدکنندگان سیمان اضافه شده‌اند شرکت‌هایی هستند که فناوری جدیدی دارند که مصارف منطقی و در قالب جهانی دارند و با انرژی کمتری مشغول به تولید هستند.

بهینه‌سازی خطوط

یکی از هزینه‌های بالا در کارخانه‌های سیمان به مصرف برق در این واحدها بازمی‌گردد. درباره مصرف انرژی در کارخانه‌های سیمان، حسن صباغیان‌بیدگل کارشناس سیمان اظهار کرد: مصرف انرژی در واحدهای تولیدی سیمان شامل برق و گاز یا مازوت می‌شود که البته هزینه‌های برق آن بسیار بالا و سرسام‌آور است.
هزینه‌های گاز هم هرچند بالاست، اما بهتر است کارخانه‌ها از گاز استفاده کنند تا مازوت، اما در صورت قطع گاز کارخانه‌ها از مازوت هم استفاده می‌کنند، چراکه با فرارسیدن فصل سرما، دولت، گاز کارخانه‌های سیمان‌سازی به‌ویژه در مناطق غربی کشور را قطع می‌کند و این کارخانه‌ها در زمستان از مازوت استفاده می‌کنند.
صباغیان‌بیدگل در پاسخ به این پرسش که استفاده از مازوت به‌جای گاز چه مزایا یا معایبی دارد، عنوان کرد: مازوت نفت سیاه است که استفاده از آن در واحدهای سیمانی به‌عنوان سوخت از نظر ریالی مقرون به صرفه‌تر است اما از نظر سهل و در دسترس بودن گاز بهتر از مازوت است، از این‌رو تلاش کارخانه‌ها این است که از گاز استفاده کنند. ازسوی دیگر استفاده از گاز در کارخانه‌های سیمان از میزان آلایندگی کمتری برخوردار است.
اما در کل هزینه‌های برق در نرخ تمام‌شده تولید سیمان، هزینه بالایی را به خود اختصاص می‌دهد.
وی در ادامه یادآور شد: در صورت حذف یارانه حامل‌های انرژی، نرخ تمام‌شده تولید سیمان بسیار افزایش خواهد یافت، چراکه بسیاری از کارخانه‌ها با نرخ تمام‌شده و حتی برخی نیز زیر نرخ تمام‌شده تولیدات خود را به فروش می‌رسانند که در این صورت هزینه‌های آنها بسیار افزایشی خواهد بود.
این کارشناس سیمان در پاسخ به این پرسش که برای کاهش مصرف انرژی در کارخانه‌های سیمان چه راهکارهایی وجود دارد، عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین عوامل اساسی در میزان صرفه‌جویی انرژی در کارخانه‌های سیمان، کنترل دستگاه‌های واحدهای تولیدی است تا از نظر فنی سامانه آنها بهینه شود و با کمترین میزان مصرف انرژی چرخ آنها بچرخد، چراکه زمانی که دستگاه‌ها جدید، کنترل‌شده و بازسازی شوند میزان مصرف انرژی آنها نیز تا حد بالایی کنترل‌شده خواهد بود.
 تعمیرات اگر به‌موقع باشد و تعمیرات موردی در طول سال هم انجام شود مصرف سوخت و انرژی در کارخانه‌های سیمان کاهش خواهد یافت.
صباغیان‌بیدگل در ادامه یادآور شد: تمام کارخانه‌های سیمانی در طول سال دو نوبت، یکی آخر سال و یک نوبت نیز اواخر شهریور تعمیرات خواهند داشت که البته زمان تعمیرات بستگی به دسته‌بندی خود کارخانه‌ها دارد اما این دو بار ضروری بوده و ممکن است برخی کارخانه‌ها به بیش از دو بار تعمیرات نیاز داشته باشند.
در این تعمیرات موضوع میزان مصرف روغن، مازوت، برق و گاز و... مورد بررسی قرار می‌گیرد تا براساس استاندارد میزان مصرف آن کنترل شود.