لزوم تدوین نقشه راه برای شهر جهانی گوهرسنگ‌ها

به گزارش می متالز، در این میان برخی از استان‌های کشور از ظرفیت قابل قبولی در این بخش برخوردار هستند و می‌توانند به شهرت جهانی برسند. نمونه بارز این موضوع مشهد است که فیروزه‌اش از شهرت جهانی برخوردار است و حدود یکسال و نیم از انتخابش به عنوان شهر جهانی گوهرسنگ‌ها می‌گذرد. اما آنچه نیاز امروز این صنعت برای با ثبات کردن جایگاه این شهر است، معرفی ظرفیت‌ها و همچنین سطح توانمندی هنرمندان در این بخش بوده در حالی که تاکنون فعالان سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی نتوانسته‌اند رزومه مناسبی از خود ارائه دهند و از این راه بازار هدف‌شان رونق یابد. در واقع تدوین نقشه راه برای شهر جهانی گوهرسنگ‌ها نیاز امروز آنهاست که باید هرچه سریع‌تر برای تهیه‌اش قدم بردارند.

کلیددار شهر جهانی گوهرسنگ‌ها

توجه مسئولان استانی خراسان رضوی به بحث گوهرسنگ‌ها و ارزش‌آفرینی این بخش بسیار زیاد بوده و سبب شده روی این بخش متمرکز شوند. در این زمینه، اواخر هفته‌ای که گذشت شهردار مشهد با فعالان اقتصادی حوزه گوهرسنگ‌ها و مدیرکل میراث فرهنگی خراسان‌رضوی نشستی برگزار کرد و قاسم تقی‌زاده خامسی، شهردار مشهد به عنوان کلیددار جدید شهر جهانی صنایع دستی گوهرسنگ‌ها معرفی شد. به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی شهرداری مشهد مقدس، وی در این نشست اعلام کرد: در بیشتر جلساتی که در کشور برگزار می‌شود، همگان بر این موضوع اظهار دارند که ایران از ظرفیت‌های بسیار زیادی در حوزه‌های مختلف همچون دانش فنی، فضای مناسب برای انجام کار و.... برخوردار است و می‌تواند پابه‌پای دیگر کشورهای فعال و موفق حرکت کند. وی افزود: اما پرسش اینجاست که اگر ما از نظر امکانات، دانش و ثروت چیزی از دیگر کشورها کم نداریم، پس چرا شرایط در بخش‌های مختلف کشور متفاوت است و برخی به موفقیت دست یافته‌اند و برخی نیز هنوز نتوانسته‌اند به جایگاه واقعی خود دست پیدا کنند؟
قاسم تقی‌زاده خامسی با تاکید بر اینکه این موضوع به آسیب‌شناسی نیاز دارد افزود: آنها پیش از هر کاری، هدف، ماموریت و چشم‌انداز را تعریف کرده و سپس با یک تحلیل راهبردی، تهدیدها را به فرصت تبدیل می‌کنند. وی در ادامه سخنانش به فعالان اقتصادی حوزه گوهرسنگ‌ها پیشنهاد کرد فعالان این بخش نیز باید همین مسیر را طی کنند زیرا با گذشت یکسال و نیم، مردم هنوز از اینکه شهرشان در سطح بین‌المللی برای ۴سال به این نام مفتخر شده، مطلع نشده‌اند. به عقیده تقی‌زاده خامسی یکی از راه‌های موفقیت فعالان بخش خصوصی هر حوزه به ویژه بخش گوهرسنگ‌ها این است که باید بتوانند خود را از دولت جدا کنند و با استفاده از ظرفیت موجود برای توانمندسازی حوزه فعالیت‌شان اقدام کنند. شهردار مشهد در ادامه با اشاره به اینکه با داشتن برند(نشان) «مشهد، شهر جهانی صنایع دستی گوهرسنگ‌ها»، می‌توانید اتفاقات مهمی را در شهر به سرانجام برسانید ادامه داد: برای گرفتن چنین نامی، شهرهای پیشرفته سال‌ها تلاش می‌کنند با آن، شهر خود را برند کنند اما در یکسال و نیم گذشته، فعالان این بخش هنوز یک بروشور قابل اتکا یا یک سایت بین‌المللی برای معرفی کار خود ارائه نکرده‌اند. وی با بیان اینکه باید از فرصت‌ها استفاده بهینه کرد و از ترویج فرهنگ بازدید موزه در میان مردم گفت، تاکید کرد: اگر به دنبال ایجاد تحولی در این حوزه هستید، با امکانات موجود از شما حمایت خواهد شد. تقی‌زاده خامسی گفت: در جلسه بعدی، انتظار می‌رود برای شهر جهانی گوهرسنگ‌ها یک نقشه راه برای ۲ سال و نیم آینده ارائه شود.

مشهد، شهر جهانی گوهرسنگ‌ها

یکی دیگر از حاضران در این نشست مشترک، مدیرکل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی بود. محمدرحیم رهنما با بیان اینکه با حمایت شهرداری، به فکر دائمی کردن برند(نشان) «مشهد، شهر جهانی صنایع دستی گوهرسنگ‌ها» برای این شهر است در ادامه گفت: فعالان حوزه گوهرسنگ‌های مشهد جزو فعالان و صادرکنندگان کشور در این حوزه‌اند. حال با توجه به اینکه شهردار مشهد کلیددار شهر جهانی گوهرسنگ‌هاست، لوح «مشهد، شهر جهانی صنایع دستی گوهرسنگ‌ها» به شهردار مشهد مقدس تقدیم می‌شود. او با بیان اینکه هفته گذشته در شورای برنامه‌ریزی استان، مرکز ملی گوهر سنگ‌ها را به تصویب رسیده در ادامه اظهار کرد: اعتبار این موضوع اخذ و مقرر شده تا شهرداری منطقه ۱۱ پروانه این مهم را صادر کند و این مرکز در این منطقه تاسیس شود. رهنما افزود: ارتباط فعالان حوزه گوهرسنگ‌ها را با دانشگاه برقرار کرده‌ایم زیرا آنها به استانداردسازی گوهرسنگ‌ها کمک می‌کنند تا نقش بین‌المللی خود را در بازارهای جهانی پیدا کنند.

شناسنامه‌های جعلی برای سنگ‌های قیمتی

بازار سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در ایران بسیار داغ است اما در کنار آن می‌بینیم علاوه بر وجود سنگ‌های اصل و بکری که از دل معادن خارج شده‌اند، سنگ‌های بدل یا با کیفیت پایین نیز در بازار یافت می‌شوند. این در حالی است که یکی از کارشناسان خبره در حوزه سنگ‌های قیمتی گفته بود: برخی با سودجویی تمام سنگ‌های بدل را به جای جواهر به فروش رسانده و برای آن شناسنامه‌هایی تهیه می‌کنند و در اختیار خریدار می‌گذارند. این در حالی است که شناسایی و تایید کیفیت و عیار سنگ‌های قیمتی، تنها از عهده عده‌ای از کارشناسان خبره برمی‌آید و نیازمند انجام آزمایش‌های علمی است که امروزه در برخی از مراکز تخصصی همچون مرکز پژوهش‌های سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی امکان‌پذیر است. این موضوع در حالی مطرح می‌شود که به گفته کارشناسان بخش معدن اگر تقلبی رخ دهد مشکلات بسیاری را برای سازمان‌های مربوط به وجود خواهد آورد. از این رو توجه بیشتر به این موضوع و نظارت بر چگونگی فروش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در کشور از نیازهای امروز ما به شمار می‌آید. تمام این موارد در حالی مطرح می‌شود که ما در ایران ذخایر ارزشمندی از سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در اختیار داریم اما آنچنان که باید نتوانسته‌ایم از آن استفاده بهینه کنیم.یکی دیگر از کارشناسان بخش معدن که فعالیت گسترده‌ای در حوزه سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی فعال دارد به صمت گفته بود: روزانه مقادیر زیادی از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی را به تراشکاران و جواهرفروشان با نرخ پایین عرضه می‌کنیم و آنها بعد از تراش و فرآوری، با قیمتی بسیار بالاتر از نرخ خرید خود به فروش رسانده و ارزش افزوده چندین برابری به‌دست می‌آورند. این موضوع نشان از اهمیت فرآوری سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی دارد و شاید یکی از دلایلی باشد که افرادی که تجربه یا دانشی از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی ندارند وارد این حوزه شده‌اند و توانسته‌اند بخشی از بازار را به‌دست گیرند. درباره ارزش و جایگاه یکی از سنگ‌های ارزشمند موجود در ایران نیز مشاور معاون معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت به صمت گفته بود: ۲ بخش مهم برای بالا بودن ارزش فیروزه در بازار تجارت حائز اهمیت است که شامل «رنگ فیروزه» و «ضخامت و قطر آن» می‌شود. این ماده معدنی ارزشمند با برخورداری از عناصر مس، فسفات و آلومینیوم به همراه تعدادی مولکول آب با داشتن منافذ میکروسکوپی مانند یک موجود زنده، اکسیژن مصرف می‌کند و مانند یک موجود زنده با آب خوشرنگ‌تر می‌شود. به گفته مجید پورمقدم، معدن فیروزه نیشابور به دلیل قدمت چندهزارساله و منحصربه فرد آن مورد علاقه دیگر کشورها و همچنین ایرانیان است. دیگر علاقه‌مندان به این سنگ زیبا، دانشجویان رشته‌های دانشگاهی از جمله هنر، ادبیات، گردشگری و میراث فرهنگی، مهندسی معدن و زمین‌شناسی هستند و تاکنون کنفرانس‌های متعددی با فراخوان مقاله برگزار شده است. با این حال، با وجود شهرت بین‌المللی فیروزه نیشابور، متاسفانه این منطقه، فاقد زیرساخت‌های توسعه‌ای و گردشگری است. این موضوع در حالی از سوی وی مطرح شد که در سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال و در راستای برند(نشان)سازی مواد معدنی کشور، مطالعات زیرساخت برای توسعه گردشگری و همچنین کمک به اکتشاف نیمه تفصیلی به منظور شناسایی ظرفیت‌های پنهان معدن فیروزه نیشابور در دستور کار قرار دارد. بنابراین هر آنچه می‌تواند ما را در رسیدن به شرایط مطلوب در بازار سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی یاری کند سرمایه‌گذاری و توجه ویژه به این صنعت به منظور رسیدن به بیشترین ارزش افزوده موجود در این بخش است.