به گزارش می متالز، با فروکش کردن فروشهای انتحاری و پول لازم ها، که موظف به تسویه و پرداخت بدهی خویش به کارگزاریها در پایان سال هستند، بار دیگر شاهد برگشت نسبی آرامش به بازار و دور شدن از فضای ترس و التهاب و هیجان (منفی) در بورس تهران هستیم و امیدواریها در بین قریب به اتفاق فعالان بازار نسبت به بهبود سریع و زودهنگام فضای معاملات افزایش یافته است.
این در حالیست که بازار امروز نیز منفی بود و شاخص کل بیش از ۸۶۳۹ واحد از ارتفاع خود را از دست داد و ضمن یک عقب نشینی دور از انتظار، کانال مهم و حیاتی ۵۰۰ هزار واحدی را وگذار کرد تا پایان روزی تلخ و سیاه را به سهامداران و فعالان بازار تحمیل کرده باشد. متأسفانه مدیران و مسئولان سازمان و صندوق توسعه بازار و سایر حامیان بازار نیز دست روی دست گذاشته و شاهد آب شدن تدریجی سرمایه مردم و فروریختن قیمتها در اکثر نمادها هستند و حمایت جاندار و قابل توجهی از بازار (بر خلاف رسالت خویش) نکرده اند.
اگر حافظه فعالان بازار یاری کند، پیشتر نیز به کرّات عنوان کرده بودیم که در صورت برگشت بازار و طی سیر نزولی آن، روی حمایتهای دولت و صندوق توسعه بازار و مدیران و متولیان بازار، حساب باز کنید آبی از اینها برای سهامداران گرم نخواهد شد!
در واکاوی دلایل سقوط اخیر بورس تهران میتوان به عوامل متعددی اشاره داشت که اهم آن عبارتند از:
۱- سررسید موعد تسویه حساب مشتریان اعتباری (که مجبور به فروش و پرداخت بدهی خویش به کارگزاریها هستند).
۲- نزدیکی به پایان سال و فشار عرضهها اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی به منظور پرداختهای پایان سال و شناسایی و ذخیره سود.
۳- گسترش و شیوع بیشتر کرونا در کشور و ترس مردم از وضعیت نامطلوب فعلی.
۴- ریزش قیمت نفت و کلیه کامودیتیها در بازارهای جهانی و سقوط سنگین کلیه بورسهای دنیا.
این در حالیست که در بازارهای جهانی قیمت نفت و کامودیتیها قدری بهبود یافته و اوضاع کمی بهتر از روزهای قبل است. دیروز هم بورسهای جهانی جملگی مثبت و رو به بالا بسته شدند و اوضاع آنها بهتر از بازار سهام تهران بود.
در بازار امروز شاخص کل متاثر از افت قیمتها در نمادهایی، چون فولاد، پارس، فولاد، وغدیر، حکشتی و شبندر با افت حدود ۸۶۳۹ واحدی روبرو شد. بازار در ادامه روند ریزشی چند روز اخیر امروز نیز فضایی منفی داشت هرچند حمایتهای صورت گرفته در بسیاری از نمادهای بزرگ قابل توجه بود. گفتنی است معاملات نمادهای فرابورسی به دلیل اختلال ایجاد شده تا ساعت ۱۴ روز ادامه داشت. فارس بیشترین اثر مثبت و "فولاد" و "پارس" بیشترین اثر منفی را بر روند حرکت شاخص داشتند. "وبملت"، "غگل" و "خساپا نیز در گروه پربینندهترین نمادها قرار گرفتند.
شاخص کل ۴۹۴,۰۹۹ واحد / میزان تغییر ۸۶۳۹ واحد منفی/ ارزش بازار ۱۸,۰۴۰,۵۵۵ میلیارد ریال/ ارزش معاملات ۴۷,۲۱۵ میلیارد ریال/ حجم معاملات ۶.۴۰۱ میلیارد سهم
فارس ۱۰۲۹ واحد مثبت/ فولاد ۴۵۷ واحد منفی/ پارس ۴۱۴ واحد منفی/ وغدیر ۳۶۲ واحد منفی/ رمپنا ۳۵۷ واحد مثبت/ پارسان ۳۱۵ واحد منفی/ شبندر ۳۱۳ واحد منفی
وتجارت ۵۲۸.۸ میلیون سهم/ غگل ۳۴۷.۸ میلیون سهم/ وبصادر ۲۸۱.۹ میلیون سهم/ خساپا ۱۹۵.۵ میلیون سهم/ فولاد ۱۷۱.۹ میلیون سهم
۱) تحلیلگران میگویند پس از انکه ترامپ تصمیم گرفته فروشگاههای بزرگ را به دلیل ترس از شیوع کرونا تعطیل کند، احتمالا داوجونز با گپ منفی باز میشود. آنها معتقدند فشار عرضه بر نفت و دلار وجود دارد، اما طلا با رشد مواجه میشود.
۲) گروهی از تحلیلگران میگویند بر اساس دستور وزیر انرژی آمریکا مبنی بر خرید فوری نفت و افزایش ذخائر استراتژیک به احتمال قوی قیمت نفت حمایت میشود. قرار است آمریکا ۷۷ میلیون بشکه نفت از بازار خارج کند.
۳) روز گذشته برآیند ورود پول ۶۹ میلیارد تومان مثبت بود و همچنان حقیقیها هستند که صفوف فروش را جمع آوری میکنند. موضوعاتی مطرح شده که محتمل است در جمع آوری صفوف فروش طی روز جاری، حقوقیها هم وارد عمل شوند.
۴) فردین آقابزرگی، بروز رفتارهای هیجانی در بازار را سبب اصلاح سریعتر شاخص در روزهای اخیر دانست و کاهش فروش و رسیدن به نقطه تعادل را در معاملات امروز مشهود ارزیابی کرد.
۵) گروهی از دانشمندان که ضد ویروس سارس را در هلند تولید کرده بودند، حالا توانسته اند واکسن کرونا را نیز به نتیجه برسانند. اسرائیل، کانادا و هلند تاکنون به موفقیتهایی رسیده اند.
۶) مجددا پایگاه التاجی مورد هدف قرار گرفت و ۳ نظامی آمریکایی زخمی شدند. آمریکا در پاسخ حملات چند روز قبل، حشدالشعبی را هدف گرفته بود.
۷) همکنون پس از موج کرونا، ۹۵ درصد شرکتهای بزرگ چینی و ۶۰ درصد شرکتهای متوسط و کوچک به گردونه تولید بازگشته اند.
۸) مرز عراق و پاکستان با ایران به دلیل شیوع کرونا که جهت مراودات کالایی استفاده میشد به دلیل شیوع کرونا بسته شد.
۹) ترامپ یک بار دیگر به فدرال رزرو حمله کرد! برخی میگویند اگر در چهارشنبه جاری پاول نرخ بهره را شدیدا کاهش ندهد، ترامپ او را عزل میکند. البته قانونا برای عزل وی مشکلاتی در راه ترامپ وجود دارد.
۱۰) فعالان بازار نسبت به نحوه اعمال حجم مبنا در زمان بازگشایی نمادها ابهام دارند. آنها میگویند مشخص نیست در چه مواقعی در بازگشاییها حجم مبنا وجود دارد و در چه مواقعی وجود ندارد! دستورالعمل دقیقی در خصوص حجم مبنا در دسترس نیست...
۱۱) نفت کوره ۲۷ اسفند در رینگ بین الملل بورس انرژی عرضه میشود.
۱۲) روسیه میگوید حتی اگر توافق جدیدی هم با اوپک رخ میداد، با توجه به عوامل موجود در بازار، شیوع ویروس کرونا و خطر وقوع رکود اقتصادی، قیمت نفت باز هم به ۳۵ دلار برای هر بشکه میرسید.
۱۳) خرید بریتیش استیل توسط فولادساز چینی نهایی شد. بریتیش استیل در ماه میپس از آنکه Greybull Capital آنرا به قیمت یک پوند به ازای هر سهم از تاتااستیل در سال ۲۰۱۶ خریداری کرده بود در انحلال اجباری قرار گرفت و نتوانست بودجه خود را برای ادامه فعالیت تامین کند.
۱۴) پخش البرز یکی از املاک مازاد خود را فروخت.
۱۵) بارز کردستان با رشد سودآوری مناسبی نسبت به سال قبلی مواجه شده است.
۱۶) پگاه اصفهان ۲۶۹ درصد افزایش سرمایه از تجدید میدهد. وتوکا ۵۵ درصد و چکارن ۱۱۹۸ درصد افزایش سرمایه میدهند. بانک اقتصاد نوین هم ۱۳۲ درصد افزایش سرمایه خواهد داد.
۱۷) ورق گرم مبارکه بالای ۶۰ میلیون ریال قیمت خورد یعنی ۲۰ درصد بالاتر از میانگین پاییز. الکیل بنزن شیران هم ۱۵۵.۴ میلیون ریال معامله شد.
۱۸) دلار در سامانه سنا ۱۳۷ هزار ریال است. در سامانه نیما نیز بین ۱۳۵-۱۳۹ هزار ریال معامله میشود.
۱۹) حمیدرضا عظیمیان مدیرعامل فولاد مبارکه میگوید با توجه به مقدار ذخیرهای که از ابتدای سال داشتیم، بهطورکلی فولاد مبارکه از برنامۀ تولید و فروش عقب نیفتاد؛ ولی برای سال ۹۹ با توجه به کمبود مواد اولیه در سال ۹۸ و قطع ۴۰ تا ۵۰ روزۀ گاز با مشکلاتی مواجه خواهیم شد. همچنین کرونا بهره برداری از بزرگترین واحد کنسانتره سازی کشور در سنگان را به سه ماهه اول سال ۹۹ موکول کرد.
یک مقام مسئول درباره عملکرد روزهای اخیر صندوق توسعه بازار سرمایه گفته: این صندوق طبق رسالتی که دارد همواره در شرایط منفی و ریزش قیمتها وارد میدان شده و در سطح کلان اقدام به بازارگردانی میکند؛ بنابراین طی روزهای اخیر که بازار سهام با ریزش قیمتها روبرو شده، مانند قبل فقط صفهای فروش شرکتهای بزرگ ارزنده و دارای وضعیت بنیادی مطلوب با قیمتهای مناسب، جمع آوری میشود، اما واقعیت این است که بازار با لحاظ کردن همه متغیرها، رفتارهای طبیعی را انجام میدهد و امروز هم با بهبود شرایط روبرو شده است. وی افزوده به نظر میرسد شرایط فعلی بازار نوید بازگشت به روال منطقی و تعادل را نشان میدهد. (* این در حالیست که عملکرد صندوق توسعه بازار در شرایط بحرانی فعلی، قابل قبول و منطقی نبوده و جای اعتراض بسیار دارد).
بنظر میرسد با ریخته شدن زهر فروشندههای پول لازم، از فردا شاهد بهبود نسبی در فضای معاملات باشیم و شاخص کل بر خلاف روزهای اخیر که در جهت مخالف شنا و حرکت کرده است، به مدار رشد و صعود باز گردد و از منفیها فاصله گیرد.
این هیجان منفی کاذب، هر چند در نمادهای دارای حباب قیمتی و فراتر از ارزش ذاتی واقع شده، قابل توجیه و انتظار بود ولیکن در سهامی که زیر ارزش ذاتی خود معامله میشوند (نظیر کگل و سایر نمادهای دارای فاند قوی بنیادی)، دور از انتظار و غیر منطقی است.
خوشبختانه بورس تهران تا حدودی نسبت به قضایای فوق از جمله افت شدید نفت، آسیب پذیری کمتری دارد چرا که بر خلاف سالهای قبل، اقتصاد ایران دیگر تک محصولی و نفت محور نیست و کل صادرات نفتی ما به کمتر از ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
و، اما افت و ریزش بیش از ۶۰ هزار واحدی اخیر شاخص کل و فرونشست آن به زیر کانال ۵۰۰ هزار واحدی، زمینه و شرایط برای رشد بسیاری از نمادهای بزرگ و دارای فاند قوی بنیادی مهیا گشته و انتظار میرود از فردا شاهد بهبود وضعیت و برتری نسبی خریداران در بازار باشیم امری که میتواند بار دیگر نماگر بازار را به سطوح بالای ۵۰۰ هزاری هدایت کند و اوضاع قدری بهتر شود.
حافظ عزیزی نقش
مدیر سرمایه گذاری و گروه تحلیل بازار
کارگزاری اردیبهشت ایرانیان