نگرانی‌های زیست‌محیطی استخراج از کف دریا

به گزارش می متالز، این در حالی است که دانشمندان هشدار داده‌اند تلاش برای معدنکاری در بستر اقیانوس آسیب زیادی به زندگی آبزیان وارد می‌کند.

با این وجود شرکت‌های فعال در این زمینه، خود را برای عملی کردن این شکل از معدنکاری آماده می‌کنند.
به نقل از بی‌بی‌سی انگلیسی در آب‌های استوایی پاپوآگینه‌نو پروژه جنجال‌برانگیزی در حال شکل‌گیری است. این کشور در اقیانوس آرام و قاره اقیانوسیه، در شمال استرالیا و شرق اندونزی قرار دارد و عملی شدن این پروژه در آب‌های آن می‌تواند تاثیر چشمگیری بر اقیانوس‌ها داشته باشد. دیوید شوکمن، خبرنگار بی‌بی‌سی در جریان بازدید از ماشین بزرگ خاکبرداری که شرکت کانادایی «ناتیلوس‌مینرالز» ساخته تا به وسیله آن مواد معدنی را از بستر اقیانوس‌ها بیرون بکشد، می‌گوید: این ماشین مراحل پایانی آزمایش را پشت سر می‌گذارد و ظاهری بین ماشین‌آلات نظامی و اختراعات تخیلی دارد و دندانه‌های چرخان فولادی آن برای شکافتن صخره‌های بستر اقیانوس طراحی شده‌اند.
این نخستین بار است که انسان ابزاری از این نوع را به کار می‌گیرد؛ ماشینی که قرار است بیش از یک و نیم کیلومتر به زیر آب برود تا کف دریا را حفاری کند و مواد معدنی باارزش را به بالا بفرستد و چون این اتفاق پدیده‌ای نو به شمار می‌آید، هیچ کس به طور دقیق نمی‌داند چه پیامدهایی به دنبال خواهد داشت.
شرکت ناتیلوس، آن را روشی مقرون‌به‌صرفه معرفی می‌کند که با ایجاد آلودگی کمتر نسبت به معدنکاری در خشکی می‌تواند به استخراج مواد دارای طلا و مس بپردازد.
آدام رایت، کارشناس شرکت ناتیلوس در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی می‌گوید: از نظر زیست‌محیطی، استخراج مواد معدنی موردنیاز صنایع از کف دریا بسیار امن‌تر از استخراج آنها از زیر خاک است. برای دستیابی به ذخایر دریایی، نیاز به جنگل‌زدایی، جابه‌جایی مردم و دور ریختن باطله‌های برآمده از کار نیست.
اما سوی دیگر این داستان هزاران نفر از مردم گینه‌نو هستند که با ماهیگیری از این آب‌ها امرار معاش می‌کنند و در نتیجه نگرانند این گونه طرح‌ها به ذخایر ماهی تن منطقه لطمه وارد کند.
برنامه توسعه سازمان ملل نیز مایل است این پروژه متوقف شود. روی تریودی، کارشناس این برنامه می‌گوید: یک ششم تولید ماهی تن جهان از اقیانوس آرام و به ویژه از کشور گینه‌نو تامین می‌شود و زندگی بسیاری در این کشور وابسته به ماهیگیری است، بنابراین عملیاتی شدن این برنامه می‌تواند زندگی این افراد را نابود کند.
بی‌بی‌سی در ادامه این گزارش می‌افزاید: هر چند برای گینه‌نو به عنوان یکی از فقیرترین کشورهای جهان، برقراری تعادل و هماهنگ شدن با این فناوری کار ساده‌ای نیست و در این کشور میلیون‌ها نفر زیر خط فقر زندگی می‌کنند، اما گینه‌نو به عنوان یک کشور در حال توسعه نیاز به دستیابی به راه‌های جدید برای درآمدزایی دارد و استخراج مواد معدنی از زیر دریا می‌تواند راهکاری برای پاسخگویی به این نیاز باشد.
به هر حال اگر استخراج مواد معدنی از آب‌های گینه‌نو با موفقیت به انجام برسد، به احتمال زیاد ده‌ها پروژه مشابه در سراسر جهان این راه را دنبال خواهند کرد، بنابراین نتیجه این طرح می‌تواند تعیین‌کننده سرنوشت جدیدی برای بستر اقیانوس‌ها باشد.
استخراج مواد معدنی از بستر دریا تنها به فعالیت‌های شرکت ناتیلوس محدود نمی‌شود؛ حدود یک سال و نیم پیش نیز اتحادیه اروپا هیاتی علمی را از شهر «ساوت‌هَمپتون» در جنوب شرق انگلیس اعزام کرد تا به جست‌وجوی امکان استخراج ذخایر مواد معدنی در کف اقیانوس بپردازد. این هیات با یک کشتی سلطنتی پژوهشی به نام «جیمزکوک» هفته‌های بسیاری را در پشته میانی اقیانوس اطلس سپری کرد تا در آنجا منافذ خاموش گرمایی را که ممکن است دربردارنده ذخایر ارزشمند مس، طلا و عناصر نادر خاکی باشند، بررسی کند. این پروژه، «معدنکاری آبی» نام گرفته و از سوی کنسرسیومی از شریکان پژوهشی اروپایی و با تکیه بر بودجه این کمیسیون به راه افتاده است. در تابستان نیز شرکت کانادایی «گِرین‌دیپ‌ریسورسِز» از کار بر روش جدید استخراج مواد معدنی از بستر دریا خبر داد که با بکارگیری آن هیچ گونه باطله‌ای در فرآیند استخراج بر جای نمی‌ماند. این شرکت بر بهره‌برداری از کلوخه‌های پلی‌متالیک از بستر دریا تمرکز دارد که برخلاف استخراج پوسته بستر دریا یا سولفیدهای گسترده در آن، این کلوخه‌ها در بستر دریا نیمه غرق هستند و در فرآیند استخراج آنها نیاز به حفاری با شدت بالا نیست.
از مجموعه این فعالیت‌ها می‌توان پیش‌بینی کرد که استخراج مواد معدنی از بستر اقیانوس‌ها هر چند اکنون بیشتر نزدیک به یک افسانه علمی است تا یک واقعیت علمی، اما تاکنون گام‌های جدی برای واقعی کردن این داستان برداشته شده است.