سقوط امپراطوری های نفتی خلیج فارس نزدیک است

به گزارش می متالز، نفت برای کشورهای حاشیه خلیج فارس یک نعمت بوده است. اکتشاف های نفتی در نیمه قرن بیستم، این منطقه پرآشوب و فقیر را به یکی از ثروتمند ترین مناطق دنیا تبدیل کرده است. قطر، کویت و امارات متحده عربی از سوئیس هم ثروتمندترند. حتی عربستان سعودی، بحرین و عمان همتای ژاپن و انگلیس هستند.

ولی جنگ فعلی قیمت در بازارهای نفت تمام محاسبات این کشورهای حاشیه خلیج فارس را بر هم می زند. در حال حاضر این ۶ رژیم سلطنتی به همراه روسیه شیرهای نفت خود را باز کرده اند تا بازار را پر از نفت کرده و تولید کنندگان گران قیمت تر را از صحنه بیرون کنند. در حالی که ۲.۵ میلیون بشکه در روزی که عربستان تصمیم دارد به تولید نفت خود اضافه کند، بزرگترین موج این سونامی است، همسایگان آن هم عقب ننشسته اند. امارات متحده عربی ۲۰۰ هزار بشکه در روز تولید خود را افزایش داده است. کویت تولید خود را ۱۱۰ هزار بشکه بالا می برد و روسیه هم روزانه ۲۰۰ هزار بشکه بیشتر نفت تولید می کند.

افزایش تولید ربطی به مسائل ژئوپلیتیکی ندارد، در عوض نتیجه کاهش قیمت نفت است. کشورهای حاشیه خلیج فارس از هر بشکه نفت پول کمتری به دست می‌آورند بنابراین باید نفت بیشتری تولید کنند تا درآمدشان حفظ شود.

حتی در بدترین شرایط که قیمت نفت به ۱۰ دلار در هر بشکه برسد و کل صنعت نفت جهان ضرر کند، تولیدکنندگان خلیج فارس همچنان سوددهی خود را خواهند داشت. مشکل مربوط به اقتصاد آنها می‌شود. این کشورها به قیمت بالاتری از نفت برای متعادل کردن بودجه خود و حمایت از ارزهای مرتبط با دلار دارند.

بانک‌های مرکزی این کشورها و صندوق‌های ثروت حکومتی آنها ذخایر بالایی برای رد کردن چنین بحرانی دارند و حتی می‌توانند خطر بلند مدت کاهش تقاضا را هم تحمل کنند ولی این ذخایر با این قیمت پایین نفت به سرعت تمام میشوند.

سرمایه های مالی عربستان سعودی را در نظر بگیرید – ذخایر بانک مرکزی به اضافه سرمایه های صندوق ثروت ملی منهای بدهی دولتی. این ذخایر به فقط ۰.۱ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور رسیده است در حالی که طی چهار سال از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ که قیمت نفت از صد دلار در هر بشکه سقوط کرد، برابر با ۵۰ درصد بود. حتی اگر قیمت نفت به ۸۰ دلار در هر بشکه بازگردد عربستان یک بدهکار خالص خواهد بود.

گزارش صندوق بین‌ المللی پول نشان می‌دهد در این چهار سال، سرمایه های خالص مالی این شش پادشاهی خلیج فارس حدود نیم تریلیون دلار سقوط کرده و به دو تریلیون دلار رسیده است. اگر تا ۲۰۴۰ به اوج تقاضای نفت نرسیم، این ذخایر باقی مانده هم تا ۲۰۳۴ پایان می یابد. نفت ۲۰ دلار در هر بشکه سرعت خالی شدن این ذخایر را سریع تر می کند و تا ۲۰۲۷ آن را به صفر می رساند.

با قیمت نفت بین ۵۰ تا ۵۵ دلار در هر بشکه، ذخایر بین المللی عربستان آنقدر پایین می‌آید که تا ۲۰۲۴ فقط  پنج ماه واردات را پوشش می دهد. این دورنما برای عربستان بسیار هشدار دهنده است و با قیمت فعلی نفت بسیار خوشبینانه به نظر می رسد.

دوره ای که کشورهای حاشیه خلیج فارس و صندوق‌های ثروت آنها ماشین های پولسازی بودند که می توانستند بهای هر گونه سرمایه ای را در هر قاره ای پرداخت کنند رو به پایان است. شاید حتی تبدیل به فروشندگان خالص شوند. این شرایط بر  بازار خزانه‌داری آمریکا هم تاثیر می‌گذارد چون عربستان سعودی حدود ۱۸۳ میلیارد دلار سهام در این شرکت‌ها دارد. این اقتصادهای حاشیه خلیج فارس طی ۵۰ سال گذشته شاهد کاهش ثروت خود بوده اند. نسل آینده این کشور ها هرگز ثروت کنونی را تجربه نخواهد کرد.