تحریم‌ها، فرصتی برای رشد بخش معدن

به گزارش می متالز، براساس آمار منتشر شده ازسوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ۱۰ ماه ابتدایی سال قبل تعداد گواهی کشف صادر شده در حوزه معدن افزایش ۲.۵ درصدی و پروانه بهره‌برداری افزایش ۰.۳ درصدی داشته است.
 در ۱۰ ماه ابتدایی سال ۱۳۹۷، ۲۸۲ گواهی کشف و در مدت مشابه سال ۱۳۹۸، ۲۸۹ گواهی کشف صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۲.۵ درصدی داشته است. همچنین در این مدت تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادرشده نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۷، ۰.۳ درصد بیشتر بوده است. در ۹ ماه ابتدایی سال گذشته ۳۳۳ پروانه بهره‌برداری صادر شده، در حالی که میزان صدور این مجوز معدنی در مدت مشابه سال پیش از آن ۳۳۲ فقره بوده است. در مقابل در مدت ذکر شده سال گذشته ۵۰۴ پروانه اکتشاف صادر شده که نسبت به ۵۹۳ پروانه اکتشاف صادر شده در ۱۰ ماه سال ۱۳۹۷، کاهش ۱۵ درصدی را نشان می‌دهد.
 

صدور گواهی کشف، شرط کافی نیست

رمضانعلی سبحانی‌فر، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: طبیعی است که باتوجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی کشور ما، معادن از انرژی‌های دیگر مثل مواد نفتی اهمیت کمتری نداشته باشند و آنها هم مثل نفت مهم باشند.
این نماینده مجلس درباره رشد صدور گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری معادن گفت: این موضوع مثبت است اما باید توجه کنیم که به‌تنهایی برای رشد بخش معدن کافی نیست؛ به‌طور مثال در بحث استخراج به میزانی که باید رشد نداشته‌ایم که باید در این زمینه هم تلاش کنیم.
نماینده مردم سبزوار و جغتای و جوین با تاکید بر اینکه کار اکتشاف هزینه‌بر است و تسهیلات لازم برای این حوزه در نظر گرفته نشده، گفت: شاید پروانه‌های زیادی در بخش کشف معدن صادر شده باشد اما باید در دیگر زمینه‌ها هم توانمند شویم. به‌طور مثال پروانه استخراج به‌اندازه کافی در کشور صادر نشده و حجم برداشت به میزان قابل‌انتظار نرسیده است.
سبحانی‌فر تاکید کرد: معادن کشور باید مورد حمایت بیشتری قرار گیرند تا بتوانیم استخراج بیشتری داشته باشیم و مواد معدنی را جایگزین نفت و کاهش صادرات نفت را جبران کنیم. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در ارائه پیشنهاد برای افزایش پروانه استخراج در کشور، بیان کرد: باید منابع مالی در قالب تسهیلات در اختیار معدنکاران قرار گیرد و ماشین‌آلات جدید و متناسب با کار معدن وارد کشور شود تا امکانات فراهم شود و معدنکاران بتوانند دست به استخراج بیشتری بزنند. متاسفانه به‌دلیل نبود امکانات و ماشین‌آلات متناسب نوع برداشت در معادن اغلب به‌صورت سرباز و تونلی بوده است. این نوع برداشت هم تخریب محیط‌زیست را به همراه دارد و هم اینکه برداشتی که مورد انتظار است، انجام نمی‌شود.
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه بخش فرآوری در حوزه معدن رشد شایسته‌ای در کشور داشته، بیان کرد: هرچند در گذشته به بخش معدن کمتر توجه شده و متاسفانه اگر توجهی هم شده بیشتر به‌صورت خام‌فروشی مواد معدنی بوده، اما خوشبختانه در ۶سال گذشته بخش معدن رشد بسیار خوبی داشته که نمود آن را می‌توان در بخش فرآوری مواد معدنی ملاحظه کرد. او ابراز امیدواری کرد که در سال جدید به مقوله فرآوری بیشتر توجه شود.

نتیجه رشد عملیات اکتشافی

اسدالله کشاورز، مدیرکل دفتر امور اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز گفت: صدور گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری معادن در سال ۹۸ افزایش پیدا کرد و می‌توان گفت که درصد این افزایش قابل‌توجه بوده است.
مدیرکل دفتر امور اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه تحریم‌ها فرصتی برای رشد بخش معدن ایجاد کرد، افزود: علت اصلی این رشد را می‌توان در اعمال تحریم‌های ظالمانه دانست که از جهتی به نفع بخش معدن تمام شد. در زمان تحریم‌ها، لغو برجام و درنتیجه آن فشاری که به کشور وارد شد تنها بخشی که توانمند به حیات خود ادامه داد بخش معدن بود. کشاورز تاکید کرد: باوجود تحریم‌ها حوزه معدن نه‌تنها ضعیف بلکه قوی‌تر هم شد. در این روند هرچند واردات برخی از مواد به داخل کشور محدود یا به‌کل ممنوع شد اما همین امر بر رقابت بخش خصوصی و دولت بر سر اکتشاف بیشتر افزود. به‌این‌ترتیب در بخش معدن ما رشد فزاینده‌ای نسبت به سال‌های قبل داشته‌ایم.
مدیرکل دفتر امور اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه بخشی از این رشد تحت تاثیر اقدامات سال‌های قبل و رشد عملیات اکتشافی بوده، گفت: صدور گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری معادن نتیجه انجام عملیات اکتشافی در کشور است. تعدادی که در سال ۹۸ اعلام شد و رشد صعودی را هم نشان داد بخشی متعلق به سال ۹۲ یا ۹۳ بوده که فرآیند ۵ساله را طی کرده است.
او ادامه داد: این موضوع در فلزی‌ها بیشتر مشهود بوده، به این دلیل که وسعت کارشان بیشتر، زمان‌بر و هزینه‌بر هستند. درواقع فلزی‌ها حجم عملیاتی که انجام می‌دهند خیلی بیشتر از مواد معدنی غیرفلزی است. کشاورز درباره اهمیت گواهی کشف نیز گفت: اگر معدنی نخستین بار است که دست به بهره‌برداری در آن زده می‌شود بهره‌بردار آن با نخستین حلقه یعنی دریافت عملیات اکتشاف و گواهی کشف روبه‌رو است. تا گواهی کشف صادر نشود پروانه بهره‌برداری هم صادر نمی‌شود و این دو به هم وابسته هستند. بعد از این مرحله شاهد مرحله استخراج و بهره‌برداری از معدن هستیم که برای رشد آن نیز باید تدابیری اتخاذ شود.