به گزارش می متالز، حمید قاسمی، روز سه شنبه افزود: این معدن پنجم فروردین امسال در پی تلف شدن چند راس گوسفند در بالادست روستای «ایری علیا» ورزقان در نزدیکی واحد فرآوری طلای معدن طلای شرکت زرین داغ آستارگان و بالا بودن مقدار سیانید آب آبراهه واقع در فاصله ۱۵۰ متری هیپ معدن از استاندارد تخلیه به آب های سطحی پمب شده است.
وی با بیان اینکه کارشناسان محیط زیست پس از اطلاع از این موضوع اقدام به نمونه برداری از آب این آبراهه کردند، اظهار داشت: آلودگی آب این آبراهه در پی تخریب لایه ژئوممبران در استخر و هیپ موجود در منتهی الیه جنوب غربی واحد فرآوری و آلودگی روی داده بود و در این راستا توقف عملیات و پاکسازی محل شرکت ابلاغ و با اخذ دستور قضایی فلکه آب صنعتی ورودی به سیستم تهیه محلول سیانور و فلکه آب هیپ آسیب دیده پلمب شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجانشرقی با اشاره به اینکه پیگیری های حقوقی در این ارتباط در حال انجام است، گفت: در پی این حادثه که بر اساس اظهارات مسوولان معدن علت آن خرابکاری در سیستم داخلی معدن بوده است، دستور پایش روزانه منابع آب سطحی و زیرزمینی مشرف بر محل حادثه، نمونه برداری روزانه توسط آزمایشگاه معتمد و نمونه برداری هر ۳ روز یکبار توسط آزمایشگاه این اداره کل انجام شد.
قاسمی، ادامه داد: نتایج حاصل از این نمونه برداری ها نشان دهنده توقف و کاهش تدریجی آلودگی در محل وقوع بوده ولی ضرورت بررسی وضعیت ریسک، احتمال آلودگی بعدی و پایش مستمر از طریق یکی از مراجع علمی معتبر استان به شرکت مذکور ابلاغ شده و در حال پیگیری است و شرکت قبل از شروع مجدد عملیات مکلف به بررسی مجدد توسط مرجع علمی ذی صلاح و ارایه تاییدیه آن است.
وی با اشاره به اینکه آلودگی محیط زیست و تهدید بهداشت عمومی خط قرمز حفاظت محیط زیست است، یادآوری کرد: در زمان کنونی ادامه پایش و نمونه برداری به طور هفتگی از طریق آزمایشگاه معتمد و هر ۱۵ روز توسط آزمایشگاه این اداره کل در دستور کار است.
قاسمی، افزود: نمونه برداری های بعد از وقوع حادثه از روان آب مرتبط در یک هزار و ۵۰۰ متری و یک هزار و ۲۰۰ متری بالادست روستای ایری علیا کمتر از استاندارد تخلیه به آب های سطحی بوده و این موضع نشان می دهد که کنترل به موقع خرابی موجب شد تا تهدیدی از بابت آلودگی سیانور متوجه این روستا نشود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی گفت: پروانه بهره برداری معادن اندریان و آستارگان به نام شرکت زرین داغ آستارگان از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بدون استعلام از محیط زیست در سال ۹۰ صادر شده است.
قاسمی، ادامه داد: ۲ فقره پروانه بهره برداری شرکت مذکور به مساحت ۱۹.۳۳ کیلومتر مربع با عنوان محدوده آستارگان و به مساحت ۲۰.۶۴ کیلومتر مربع با عنوان محدوده اندریان صادر شده و این شرکت با تجهیز کارگاه و آماده سازی زیرساخت های عملیات اجرایی را آغاز کرده است.
وی یادآوری کرد: اداره کل حفاظت محیط زیست استان با بهره برداری از روش تولید پیشنهادی طلا که مبتنی بر استفاده از سیانور بود، مخالفت و ضرورت تغییر روش تولید را به سازمان صنعت، معدن و تجارت و مدیریت شرکت مربوطه ابلاغ کرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجانشرقی گفت: با توجه حساسیت در فرآوری این معدن و استفاده از مواد سیانید در آن و حساسیت های محیطی و زیست محیطی، این اداره کل این واحد را همیشه تحت کنترل و نظارت داشت.
قاسمی، افزود: تا پایان سال ۹۶ به علت متداستفاده در این معدن و استفاده از سیانید در آن، این اداره کل چند مرحله با فعالیت این مجموعه مخالفت کرده و به علت رد شدن گزارش ارزیابی آن تا سال ۹۶، اخطارهایی به آن داده شده بود.
وی اظهار داشت: با وجود اخطارهای اداره کل حفاظت محیط زیست استان، مسوولان شرکت از سال ۹۴ عملیات اجرایی را به استناد پروانه بهره برداری معدن صادره از سازمان صمت بدون داشتن مجوز زیست محیطی برای شروع عملیات بهره برداری و فرآوری طلا، مرحله اول را به مساحت ۲۰ هکتار احداث کرد و این اداره کل برای تعطیلی واحد و پاکسازی معدن اقدام قضایی بعمل آورد ولی دادگاه به دلیل نبودن ادله انتشار آلودگی به محیط حکم برائت صادر کرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجانشرقی گفت: براساس پایش آزمایشگاه های این اداره کل، معتمد و دانشگاه تبریز تا پایان سال ۹۸ آلودگی سیانور خارج از استانداردهای موجود در منابع آب های سطحی و زیرزمینی منطقه معدن اندریان تا شعاع ۱۰ کیلومتر پیدا نشده است.
قاسمی، افزود: اقدامات زیست محیطی شامل ایجاد تمهیدات برای جلوگیری از ورود وحوش و پرندگان با نصب پرنده پران و فنس کشی در اطراف هیپ ها، نصب مه پاش در سنگ شکن، نصب کاور بر روی کانوایرهای انتقال مواد معدنی به هیپ، نصب ژئوممبران در زیر هیپ ها و احداث استخر ذخیره سازی محلول های شیمیایی برای زمان بروز حوادث غیرمترقبه ابلاغ و اجرا شده است.
وی حفر چاه های پیزومتری در اطراف هیپ ها، حفر ریسه در اطراف هیپ ها، تغییر سیستم پاشش سیانور از افشان به قطره ای برای حذف انتشار در اثر جریانات هوایی، احداث سیستم تصفیه فاضلاب بهداشتی و ایجاد فضای سبز ۵ هکتاری را از دیگر اقدامات اجرا شده در این مجموعه اعلام و یادآوری کرد: سیستم پایش آنلاین پس از ارایه نتایج توسط دانشگاه تبریز و تعیین شبکه پایش جدید در شرف اتمام است.
از اوایل دهه ۸۰ متقاضیان مختلفی برای تعیین قابلیت معادن فلزات در شهرستان ورزقان با مراجعه به سازمان صنایع و معادن استان نسبت به ثبت محدوده های اکتشافی اقدام کردند که در این رابطه شرکت زرین داغ آستارگان با درخواست ۵ محدوده اکتشافی در شهرستان های ورزقان و جلفا و ثبت ۴ محدوده اقدام به عملیات اکتشاف در ورزقان و بخش خاروانا کرد.
پس از کسب نتایج از اکتشافات ۲ فقره گواهی کشف به نام های محدوده اندریان و آستارگان از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان صادر شد و محدوده های مذکور فاقد هرگونه تداخل با مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و زیستگاه های حساس بود.