به گزارش می متالز، زغالسنگ ککشو، پس از استخراج از معدن، وارد مرحله فرآوری میشود. در این مرحله، ناخالصیهای موجود در زغالسنگ، جدا شده و در نهایت کنسانتره زغالسنگ ککشو تولید میشود. با توجه به میزان استحکام مورد نیاز در کک حاصل و همینطور بازده حرارتی آن، مخلوطی از زغالسنگهای مختلف تهیه میشود تا کک حاصل، کیفیت لازم را داشته باشد. میزان کربن موجود در کک و عدم وجود ناخالصیهایی نظیر خاکستر، رطوبت و گوگرد، نقش بسیار مهمی در تعیین کیفیت کک دارد. کک حاصل باید تحمل وزن بار کوره بلند را داشته باشد و در عین حال، با داشتن تخلخلهای مناسب، امکان جریان هوا و احیای سریعتر آهن را فراهم کند.
ایران از نظر ذخایر زغالسنگ، جزو کشورهای غنی جهان محسوب نمیشود و حدود 0.13 درصد از کل ذخایر جهان را در اختیار دارد. معادن زغالسنگ ایران، به 5 ناحیه کلی تقسیم میشوند که این نواحی عبارتند از: ناحیه زغالدار نایبند در کرمان، ناحیه زغالدار البرز، ناحیه زغالدار شمال شرق خراسان، ناحیه زغالدار کاشان – اصفهان و ناحیه زغالدار مراغه – آذربایجان. نکته قابل توجه این است که اغلب معادن زغالسنگ ایران، از جنس ککشو هستند. ایران سالیانه حدود 2 میلیون و 800 هزار تن زغالسنگ خام تولید میکند که از این مقدار، حدود 99 درصد آن، زغالسنگ ککشو است. زغالسنگ ککشوی ایران، بهدلیل داشتن خاکستر بیشتر از مقدار مجاز، بهتنهایی برای ککسازی مناسب نیست و کک حاصل از آن، استحکام و کیفیت مناسب را ندارد. از همین رو، علیرغم تولید بیش از 2.5 میلیون تن زغالسنگ، ایران همچنان به واردات زغالسنگ ککشوی مرغوب نیاز دارد تا کک مصرفی، کیفیت خوبی داشته باشد. در نمودار 1، واردات زغالسنگ ککشوی ایران، طی سالهای 1392 تا 1395، آورده شده است.
همانطور که در این نمودار دیده میشود، واردات زغالسنگ ککشو، در سالهای 1392 و 1393، با افت شدیدی روبهرو بوده است؛ بهطوری که در سال 1392، حجم واردات به زیر 50 هزار تن رسید. با کاهش فشارهای بینالمللی، مسیر برای واردات زغالسنگ ککشو هموارتر شد و همین باعث شد حجم واردات در سال 1394، به حدود 380 هزار تن برسد.
اغلب واردات 3 سال اخیر ایران، از سوی کشور امارات متحده عربی تأمین شده است. این کشور سالانه بهطور میانگین، 148 هزار تن زغالسنگ ککشو به ایران صادر کرده است که بیش از نیمی از نیاز وارداتی کشورمان بوده است. کشورهای دیگری که تأمین بازار وارداتی ایران را بر عهده داشتهاند، بهترتیب سوئیس و استرالیا بودند. میانگین سهم این 2 کشور از بازار وارداتی زغالسنگ ایران در 4 سال اخیر، به ترتیب 29 و 25 درصد بوده است.