به گزارش می متالز، این در حالی است که پیش از این منشا اکثر ریزگردهای جنوب، کشورهای خارجی شناخته میشدند، اما در حال حاضر گفته میشود که منشا میزان زیادی از این ریزگردها در داخل است که به علت کم آبی رخ داده است.
در همین راستا رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه برای مهار ریزگردهای خارجی نمیتوان به سرعت کاری انجام داد، گفت: در وهله اول باید منشاء داخلی ریزگردها در خوزستان را مهار کنیم که این کار مستلزم بازپسگیری حقآبههای زیست محیطی استان است.
عیسی کلانتری که در یک برنامه تلویزیونی صحبت میکرد، اظهارکرد: دولت و تمام مردم ایران به خوزستان عشق میورزند. اکثر استانهای غرب کشور با ریزگردها درگیر هستند و خوزستان دو برابر استانهای دیگر درگیر این پدیده است چراکه در دیگر استانهای غرب کشور پدیده ریزگردها تنها با منشاء خارجی کشور همسایه بروز میکند اما در خوزستان این پدیده هم دارای منشاء داخلی و هم دارای منشاء خارجی است.
وی افزود: دولت از سال گذشته برنامه جدی برای مهار ریزگردهای با منشاء داخلی در خوزستان آغاز کرده و تا امروز سازمان برنامه و بودجه حدود ۲۸۰ میلیارد تومان برای مهار ریزگردهای داخلی خوزستان تخصیص داده است.
وی در واکنش به اظهارات نماینده اهواز در زمینه مشکل کاهش آورد رودخانهها در استان خوزستان گفت: این مشکل در همه کشور وجود دارد. در خوزستان میزان بارش ۹۰ درصد کاهش یافته، اما ورودی آب به این میزان کاهش نیافته است. باید بپذیریم که کشور کم آبی هستیم و باید با کم آبی زندگی کنیم. در همه جای کشور این مسأله وجود دارد.
کلانتری در ادامه گفت: برای ریزگردها با منشاء خارجی در استان خوزستان نمیتوانیم به سرعت کاری کنیم. این امر مسلتزم همکاریهای خیلی نزدیک با دولتهای ترکیه، سوریه، اردن، عراق و حتی عربستان است. این هماهنگی تا حدودی سختتر است.
وی افزود: منشاء داخلی ریزگردها را خودمان ایجاد کردهایم. حقآبه زیست محیطی استان خوزستان، اهمیت بیشتری از کشاورزی دارد. اگر ۲۰ میلیارد مترمکعب آب وارد خوزستان میشود حق نداریم که حقآبه زیست محیطی را به صرف اینکه آب نداریم، حذف کنیم.
معاون رئیس جمهور افزود: با حذف حقآبه زیست محیطی، ریزگردها به سراغ ما میآیند، تالابها خشک می شوند، کارون قدرت خودپالایی خود را از دست میدهد و بوی نامطبوع آن، کل خوزستان را اذیت میکند. اگر قرار است ۵۰ درصد آب خوزستان کاهش یابد، حق آبه زیست محیطی هم باید به همین میزان حذف شود نه اینکه کامل حذف شود و یا اگر آب استان ۲۰ درصد کاهش یابد نباید حقآبه زیست محیطی ۷۰ درصد کمتر شود. در این صورت مشکلات این چنینی ایجاد میشود که اکنون با آن مواجه هستیم.
کلانتری در ادامه اظهارکرد: تقریبا به جز امسال و دو سه سال اخیر، هیچوقت در فصل زمستان ریزگرد خارجی در خوزستان نداشتیم چرا که در کشورهای منطقه، بارندگی صورت میگرفت بنابراین با وزش باد دیگر خاکی بلند نمیشد. امسال سالی استثنایی در عراق، سوریه و اردن است. این کشورها نیز مانند ما بیباران هستند بنابراین زمانی که جریان باد به سمت کشور ما بازمیگردد، گرد و خاک از این کشورها به مقصد نهایی یعنی کشور ما و خلیج فارس خیزش میکند. ما باید تلاش کنیم که ریزگردهای داخلی را در وهله اول مهار کنیم. دولت در این زمینه از سال گذشته به طور جدی مقابله با ریزگردهای داخلی را شروع کرده است.
معاون رئیس جمهور افزود: در شرق رودخانه کارون در استان خوزستان حدود ۳۵۰ هزار هکتار اراضی وجود دارد که محل خیزش ریزگردها و گرد و خاک هستند. تا قبل از احداث سدها در خوزستان ریزگردی نداشتیم و با سیلهایی که سالانه یک یا دو بار در خوزستان روان میشد، خاکها به زمین می چسبید اما با احداث این سدها حقآبههای دیگر بخشها افزایش یافت و حقآبههای زیست محیطی حذف شد.
کلانتری ادامه داد: این حقآبههای زیستمحیطی را باید پس بگیریم تا از شر ریزگردها با منشاء داخلی خوزستان خلاص شویم. به این صورت که اگر آب خوزستان به هر میزانی کاهش می یابد، حقآبه زیست محیطی نیز به همان میزان کاهش داشته باشد. اگر «دبی» رودخانه کارون در خرمشهر ۱۲۰ مترمکعب باشد، این رودخانه توان خودپالایی خود را از دست میدهد.
وی افزود: کارون باید حقآبه خود را داشته باشد؛ همانطور که حقآبه تالاب شادگان نیز باید داده شود. ما در بالادست آب کشاورزی را کاهش ندادیم ولی تمام حقآبههای زیستمحیطی را حذف کردیم. اگر آب کم شود، باید حق آبه همه بخشها به یک میزان کاهش یابد، نه اینکه حق آبه زیست محیطی صد در صد حذف شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: رئیس جمهور قول داده است که حتی اگر از محل صندوق توسعه ملی برای بودجه مقابله با گرد و غبار خوزستان، پولی داده نشود، بودجه ریزگردها را تأمین خواهد کرد. برای سال آینده حداقل ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه مقابله با ریزگردها برای کل کشور خواهیم داشت. ما در چهار یا پنج منطقه کشور با مشکل ریزگردها مواجه هستیم بنابراین دولت قطعا بودجه مقابله با ریزگردها را تأمین خواهد کرد.
کلانتری افزود: از مردم خوزستان خواهش میکنم همانطور که مدعی آب بخش صنعت و مدعی آب بخش کشاورزی خود هستند، مدعی حقآبه زیست محیطی خود نیز باشند. اگر به محیط زیست حق آبه ندهیم نباید این انتظار وجود داشته باشد که دیگر با پدیده ریزگردها مواجه نشویم.
وی افزود: در صورتی که مشکل حقآبه زیست محیطی حل شود، معضل ریزگردها نیز حل میشود. آقای روحانی هنگام سپردن مسوولیت سازمان حفاظت محیط زیست به من یکی از اولویتهای اصلی محیط زیست را خوزستان ذکر کرد. پیرو این دستور رئیس جمهور، بررسی و مشاهده کردیم که محیط زیست خوزستان ۲.۵ میلیارد مترمکعب کمبود آب دارد و تنها حدود ۱.۲ میلیارد مترمکعب به محیط زیست خوزستان آب داده می شود اما ۲.۵ میلیارد مترمکعب نیزکمبود دارد.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: تنها در حوضه کارون حدود ۱.۵ میلیارد مترمکعب کمبود آب وجود دارد و ۱.۵ مترمکعب نیز به سایر حوضههای آبی خوزستان اختصاص دارد. سرپرست وقت وزارت نیرو در پاسخ به مکاتبه من اعلام کرد که ما در استان خوزستان حتی یک مترمکعب آب اضافه هم نداریم بنابراین ناچار شدم که خطاب به رئیس جمهور نامهای بنویسم که با توجه به اینکه اولویت را با محیط زیست خوزستان دانستهاید، ما در حوزه محیط زیست خوزستان به ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز داریم و به ویژه در حوزه کارون بزرگ، ۱.۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز است و وزارت نیرو نیز چنین پاسخی داده است.
وی افزود: آب وجود دارد اما مدیریت آب ضعیف است یعنی اگر قرار است حقآبه زیست محیطی را بگیریم و برای توسعه کشاورزی بدهیم، این توسعه ناپایدار خواهد بود. یکی از اصول توسعه پایدار، حفظ محیط زیست است. چطور می شود که چون آب کم است، حق آبه محیط زیست را بگیریم و حق آبه بخش کشاورزی را بهطور کامل بدهیم؟
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: تمام این نامه در این مورد بود که باید ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب به خوزستان تخصیص دهیم که ۱.۵ میلیارد مترمکعب آن در حوضه کارون بزرگ است و مجموع نیاز آبی خوزستان حدود ۴ میلیارد مترمکعب است که برای تأمین ۲.۵ میلیارد مترمکعب آن کمبود داریم.
این در حالی است که به نوشته ایسنا وزیر جهاد کشاورزی در گزارشی از بازدید خود از منطقه خوزستان، گفت: مردم آرام آرام و در یک دوره میان مدت آثار مثبت حرکتهای خیلی خوب و وسیعی که در عرصههای فوق بحرانی جنوب شرق اهواز انجام شده است را شاهد خواهند بود.
محمود حجتی اظهار کرد: در خصوص رشد نهالهای کشت شده در عرصههای فوق بحرانی جنوب شرق اهواز خوشبختانه سازگاری طبیعت با آنچه کارشناسان و متخصصان پیش بینی کرده بودند همراهی دارد.
وی افزود: نهالهایی که در فروردین و اسفندماه سال گذشته غرس شدهاند در حال حاضر وضعیت خوبی دارند و امیدواریم تا دو یا سه سال آینده این نهالها مستقر شوند و آثار حیاتی خود را در ارتباط با مسایل زیست محیطی عملا نشان دهند.
وزیر جهاد کشاورزی ابراز امیدواری کرد که با استقرار کامل این نهالهای غرس شده، شاهد آثار حیاتی آنها در بحث بادشکن، جلوگیری از فرسایش خاک و بلند شدن ریزگردها باشیم.
وی گفت: در ارتباط با مبارزه با پدیده ریزگردها، یکی از کارهای انجام شده بحث احداث کانال آبرسان به عرصههای فوق بحرانی بود که با یک حرکت جهادی از سوی همه دستگاهها انجام شد.
وزیر جهاد کشاورزی ابراز امیدواری کرد که کارهای نهایی احداث این کانال که عبور از خط لوله نفت پالایشگاه آبادان است نیز انجام شود و فردا یا پس فردا آب در تالاب منصوریه جاری شود.
حجتی اظهار کرد: احداث این کانال علی رغم این زمان کم و وجود موانع مختلفی مانند خط راهآهن، لولههای نفت و گاز و آب، یک شاهکار مهندسی است. حجم عملیات با توجه به طول 47کیلومتری مسیر بسیار زیاد است.
وی بیان کرد: با این زیرساختی که انجام شده است و حضور نیروهای مردمی، اقدامات انجام شده در بحث تامین نهال مورد نیاز و تخصیص منابع لازم افق روشنی در مقابل ما قرار میدهد تا کار نهال کاری و مرطوب سازی اراضی فوق بحرانی منطقه جنوب شرق اهواز را امسال به اتمام برسانیم.
وی ابراز امیدواری کرد که در سالهای آینده با امتداد این کانال، آب به مارون، هندیجان و زهره برسد تا منشا ریزگردها که عمدتا در مناطق شرق و جنوب شرق اهواز است با یک برنامه میان مدت عملیات بیولوژیک در بحث مرطوب سازی اراضی و کشت نهال مهار شود.
وی خاطرنشان کرد: با انجام این کارها امیدواریم در بلند مدت شاهد کاهش و حذف ریزگردها از این مناطق باشیم.
اکبر رنجبرزاده نماینده مردم اسدآباد در مجلس شورای اسلامی، گفت: رهبر معظم انقلاب با درخواست اختصاص 150 میلیون دلار اعتبار از محل صندوق توسعه ملی برای مقابله با ریزگردها موافقت کردند.
وی افزود: رئیس مجلس شورای اسلامی طی نامهای از رهبر معظم انقلاب این موضوع را درخواست کرده بودند که این درخواست با موافقت رهبر معظم انقلاب همراه شد.