قزاقستان، یک استرالیای معدنی اما بکر

به گزارش می متالز، تمایل به ریسک در شرکت‌های بزرگ یا متوسط‌مقیاس معدنی متفاوت است. برخی ترجیح می‌دهند تلاش خود را صرف کشورهایی کنند که حجم زیادی ذخایر بکر دارند، اما نبود قوانین باثبات و استوار کار را سخت می‌کند. برخی دیگر نیز مایل به همکاری با کشورهایی مانند استرالیا، کانادا و شیلی هستند که با وجود ثبات قوانین، ذخایر در دسترس آنها تمام شده و کشف ذخایر جدید نیاز به هزینه‌های عملیاتی بالا دارد. در این بین قزاقستان به عنوان کشوری که تولیدکننده روی، مس و دیگر مواد معدنی است و ظرفیت‌های بسیار خوبی برای توسعه دارد، فرصتی طلایی برای شرکت‌های معدنی در سطح جهان به شمار می‌آید. به نقل از گلوبال‌دیتا انرژی، قزاقستان بزرگترین تولیدکننده اورانیوم و دومین تولیدکننده کرومیم است و چشم‌انداز مثبتی برای آن تصور می‌شود، همچنین مزیت مجاورت با چین را دارد که در نتیجه آن می‌توان مواد معدنی را به طور مستقیم به این کشور صادر کرد. علاوه بر آن قزاقستان امکان دسترسی به اروپا را دارد آن هم به دلیل خطوط ریلی که این کشور را به روسیه وصل می‌کند. در همین راستا در بهار گذشته، نشست انجمن معدن و متالورژی آستانه (پایتخت قزاقستان) برگزار شد، با این هدف که ظرفیت مواد معدنی این کشور را نشان دهد و ابتکاراتی که دولت قزاقستان برای جذب سرمایه‌گذار خارجی دارد ارائه شود. مقامات معدنی این کشور نیز تصمیم دارند یک کد معدنی را شبیه به آن چیزی که در غرب استرالیاست، معرفی کنند. این در حالی است که استرالیا یکی از مهم‌ترین مقاصد سرمایه‌های معدنی جهان به شمار می‌آید.

مشکلات سرمایه‌گذاری

اما قزاقستان پیش از اینکه در مسیر توسعه معدنی و جذب سرمایه‌گذار خارجی پیش رود، باید مسائلی را مورد توجه قرار دهد تا محیط مناسب‌تری برای شرکت‌های معدنی فراهم آورد. این کشور در شاخص درک فساد (Corruption Perceptions Index) که سالانه از سوی سازمان شفافیت بین‌الملل (Transparency International) منتشر می‌شود، رتبه ضعیفی دارد. در سال ۲۰۱۶ میلادی ( ۱۳۹۵خورشیدی) امتیاز ۲۹ را از ۱۰۰ داشت. در واقع از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۸۹ تا ۱۳۹۵ خورشیدی) رتبه آن بین ۲۶ تا ۲۹ بوده است در حالی که استرالیا در این شاخص رتبه ۷۹، کانادا ۸۲، شیلی ۶۶ و افریقای جنوبی ۴۵ را دارد و رتبه قزاقستان مشابه کشورهایی مانند روسیه، جمهوری دموکراتیک کنگو و زیمباوه است. رتبه روسیه مانند قزاقستان ۲۹ است و کنگو و زیمباوه نیز به ترتیب رتبه‌های ۲۱ و ۲۲ را دارند، اما با این احوال قزاقستان موفق شد در سال ۲۰۱۶ میلادی در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی رکورد بزند و ۲۰/۶ میلیارد دلار سرمایه جذب کند. این رقم نسبت به سال پیش از آن ۴۰ درصد رشد داشت. در واقع جریان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در قزاقستان از سال ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶ خورشیدی) رشد باثباتی را آغاز کرد تا اینکه در سال ۲۰۱۳ میلادی (۱۳۹۲ خورشیدی) ۱۷ درصد افت کرد، در ادامه در سال ۲۰۱۴ میلادی ۲درصد رشد داشت و در سال ۲۰۱۵ میلادی رشد ۳۸ درصد را تجربه کرد تا اینکه در سال ۲۰۱۶ میلادی به رکورد ۲۰/۶ میلیارد دلار رسید.

استرالیا و قزاقستان

شرکت‌های استرالیایی از جمله شرکت‌های معدنی مشتاق به ذخایر قزاقستان هستند که از تمایل خود به انتقال مهارت و فناوری به آن می‌گویند. در همین زمینه شرکت «ایلوکا ریسورسیز» که دفتر آن در پرث استرالیاست، فعالیت‌های اکتشافی خود را در مناطق کوستانیا در شمال قزاقستان و آکمولا شروع کرده است. شرکت «آرورامینِرالز» به ارائه خدمات معدنی در این پروژه مشغول است و شرکت «اوریکا» دو مورد از تجهیزات تولیدی خود را در معادن قزاق‌ها به کار گرفته است. در نهایت به نظر می‌رسد قزاقستان مجبور است قوانین زیست‌محیطی خود را ارتقا دهد تا چالش‌های سیاسی و عملیاتی کمتری پیش پای سرمایه‌گذاران باشد و اگر دسترسی به ذخایر معدنی این کشور با قوانین قابل اتکا همراه شود می‌توان چشم‌انداز طلایی را برای بخش معدن قزاقستان متصور شد.

برگزاری کنگره جهانی معدن در سال آینده

کیوان جعفری‌طهرانی، تحلیلگر بازارهای جهانی فولاد و سنگ آهن داده‌های معدنی قزاقستان را بیشتر شرح می‌دهد و می‌گوید: قزاقستان ۳۸ درصد از ذخایر اورانیوم، ۳۰ درصد از ذخایر کروم و ۲۵ درصد از ذخایر منگنز جهان را در خود جای داده است. دولت این کشور نیز برای کمک به اکتشافات به دنبال جذب سرمایه‌گذاری خارجی ۱ میلیارد دلاری تا سال آینده میلادی است. این کشور از نظر وسعت به طور تقریبی با استرالیا برابری می‌کند و از نظر ظرفیت معدنکاری نیز همانند استرالیاست، اما تفاوت اصلی این دو کشور معدن‌خیز در این است که بیشتر ذخایر استرالیا استخراج شده است در حالی که قزاقستان به عنوان یک کشور بکر در انتظار اکتشافات جدید است.وی می‌افزاید: این کشور قصد دارد به منظور شناسایی این منابع در بیست و پنجمین کنگره جهانی معدن به نام «ماینزاَندمانی اوراسیا» (Mines and Money Eurasia) که در ۱۹ تا ۲۲ ژوئن ۲۰۱۸ میلادی (۲۹ خرداد تا اول تیر ۱۳۹۷) در شهر آستانه برگزار می‌شود به معرفی آنها بپردازد. قزاقستان به این برنامه به چشم فرصتی برای معرفی پروژه‌های خود و افزایش بهره‌وری سرمایه در منابع طبیعی نگاه می‌کند. کنفرانس‌ها و کنگره‌هایی که «ماینزاَندمانی» در کشورهای معدن‌خیز جهان برگزار می‌کند از معتبرترین رویدادهای علمی است که دست‌کم ۱۰۰ سخنران تراز اول بین‌المللی در ۴ روز به بحث و بررسی علمی می‌پردازند. وی در نهایت خبر داد که در این کنگره در زمینه ظرفیت منابع سنگ آهن قزاقستان برای تامین نیاز بالای بازارهای آسیای میانه و خاورمیانه سخنرانی خواهد کرد.