مزایای قرارداد کشف پریمیوم از زبان کارشناسان

پوشش ریسک‌ نوسانات قیمتی

به گزارش می متالز، مهدی بیات منش مدیر واحد نظارت و مسوول امور سیاست‌گذاری در واحد بورس کالا و انرژی کارگزاری بانک دی بهره گیری از ابزارها و قراردادهای بلندمدت از جمله معاملات کشف پریمیوم را راهکاری برای پوشش ریسک‌های مربوط به نوسانات قیمتی دانست و گفت: از اسفند ماه سال ۹۶ ابزار کشف پریمیوم برای محصول قیر در بورس کالای ایران به کار گرفته شد و اولین تجربه جهانی استفاده از آن نیز به بورس فلزات لندن بر می‌گردد که البته با روش های اعمال شده در بورس کالای ایران تفاوت‌هایی دارد. اما نکته اساسی در مزایا و کاربردهای این نوع قرارداد، بلندمدت بودن آن است به طوری که این روش هم در شرایط بروز بحران هایی همچون کرونا و هم در شرایط دیگر قابل استفاده است.

این کارشناس بازار کالایی افزود: با سازوکارهایی که معاملات کشف پریمیوم دارد و می تواند ریسک‌های احتمالی ناشی از نوسان قیمت ها را پوشش دهد، سفته بازان در این قراردادها حضور ندارند. به عبارت بهتر، مخاطب اصلی این قراردادها خریدار و فروشنده واقعی هستند که می‌توانند خود را در مقابل ریسک ناشی از نوسان قیمت ها پوشش دهند که این موضوع به نفع بخش تولید است.

وی افزود: در شرایط فعلی که تولیدکنندگان چندان با این ابزارها آشنا نیستند، فروشنده به دلیل انتظار برای رشد قیمت یک کالا در آینده تحت تاثیر تورم حاکم بر اقتصاد، از فروش کالای تولیدی خود به قیمت ثابت برای تحویل در آینده نگران است؛ چراکه انتظار دارد بتواند آن را در آینده به قیمت بالاتری بفروشد. اما در مقابل، در شرایط بروز بحرانی همچون کرونا که موجب کاهش قیمت برخی کالاها می شود، تولیدکننده آرزو می کند ای کاش می توانست محصول خود را پیش از این برای فروش عرضه می‌کرد که این مشکلات به کمک قراردادهای پریمیوم به راحتی قابل حل است؛ چراکه فروشنده از فروش کالای خود و خریدار از تامین مواد اولیه موردنیاز برای تولیدات آتی اطمینان خاطر پیدا می کند.

بیمه بخش تولید

همچنین، مدیر واحد کالا و انرژی شرکت کارگزاری سرمایه و دانش از امکان بیمه خریدار و فروشنده کالا در مقابل التهابات احتمالی در آینده بازارها به کمک قراردادهای بلندمدت سخن گفت.

مهدی مهدوی با توجه به مزایای متعدد و رشد روز افزون این ابزار معاملاتی به خصوص در حوزه پوشش ریسک، گفت: با شیوع ویروس کرونا در دنیا تولیدکنندگان و فعالان صنایع با چالش زیان ناشی از نوسان قیمت کالاها مواجه شدند؛ به طوری که در دوره گسترش دامنه این بیماری در کشورهای مختلف، شاهد افت قیمت محصولاتی همچون پی وی سی، متانول، محصولات فولادی و سایر کالاها در بازارهای جهانی بودیم که این موضوع ریسک زیادی برای تولیدکنندگان این کالاها ایجاد کرد.

وی در خصوص امکان پوشش این ریسک ها به کمک قراردادهای بلندمدت اظهار داشت: این نوسان قیمت ها در حالی صنایع را متحمل ریسک کرد که بازارهای مالی و بورس های کالایی همواره ابزارهایی از جمله قراردادهای کشف پریمیوم برای پوشش ریسک ناشی از این نوسانات طراحی و معرفی کرده اند که شاید بهره گیری از این ابزارهای نوین بتواند این ریسک ها را تا حد زیادی پوشش دهد. به طوری که شاید بتوان گفت نوسانات اخیر و ریسک های مترتب بر آن، هشداری برای شرکت های تولیدی و صنایعی باشد تا از ابزارهای مالی همچون معاملات آتی و قراردادهای کشف پریمیوم برای پوشش ریسک های احتمالی خود بهره گیرند و تنها به قراردادها و خرید و فروش های مبتنی بر معاملات نقدی اکتفا نکنند.

این کارشناس بازار کالایی در بیان مهم ترین مزیت این قراردادها گفت: یک مزیت اصلی این گونه قراردادها نسبت به سایر قراردادها در آن است که در قرارداد کشف پریمیوم خریدار از رسیدن کالا و تامین به موقع مواد اولیه اطمینان خاطر دارد. حال آنکه در قراردادی مثل سلف خریدار باید از وضعیت مالی خوبی برخوردار باشد تا جنس موردنظر را پیش‌خرید کند.

وی افزود: در برخی موارد نیز به دلیل مشخص شدن قیمت نهایی در زمان انعقاد قرارداد کشف پریمیوم، امکان تضمین قیمت برای خریدار وجود دارد. حال آنکه ممکن است برخی خریداران، سرمایه موردنیاز را برای تامین مواد اولیه مصرفی خود در اختیار نداشته باشند، اما برای حفظ تولید آتی خود نیازمند تضمین باشند که این ضمانت به کمک قرارداد کشف پریمیوم امکان‌پذیر است. به کمک این قرارداد فروشنده نیز این اطمینان را پیدا می‌کند که کالای تولیدی خود را در تاریخ سررسید می‌فروشد.

وی با بیان اینکه این قراردادها به نوعی بیمه ای برای التهابات احتمالی پیش رو و راهکاری برای اطمینان خریدار و فروشنده از آینده است، گفت: در روزهایی که شاهد تغییرات سریع قیمتی در بازار کالاها هستیم، قرارداد کشف پریمیوم بورس کالا می تواند برای فروشنده و خریدار یک کالا در تصمیم گیری و برنامه ریزی جهت تولید محصول و تامین مواد اولیه مصرفی در آینده، امنیت و اطمینان خاطر لازم را ایجاد کند و آنها را در مقابل نوسانات احتمالی آتی بیمه کند.

این معامله گر با اشاره به مواجه تولیدکنندگان با مشکلات مربوط به کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش، گفت: در قراردادهای کشف پریمیوم معامله با پرداخت مبلغی به عنوان پیش پرداخت و ضمانت معاملات صورت می‌پذیرد و تسویه نهایی در آینده و براساس قیمت های اصلی در آن زمان صورت می گیرد که همین قابلیت مهم، راهکاری برای حل مشکل کمبود نقدینگی تولیدکنندگان است. همچنین در این روش معاملاتی می توان از تامین اعتبارات مالی توسط بانک ها نیز استفاده کرد.

براساس این گزارش، یکشنبه هفته آینده در حالی ۶۵۰ هزار تن قیر صادراتی ۶۰۷۰ پالایش نفت جی در قالب ۶۱ قرارداد کشف پریمیوم و در دو حجم ۵۰۰۰ و یا ۲۵۰۰ تنی روی میز فروش می رود که تاریخ معامله نهایی این قراردادها از ۷ خردادماه سال جاری تا ۲۰ اسفند ماه امسال بوده و موعد تحویل آن نیز از تیر ماه امسال آغاز شده و تا فروردین ماه سال آینده ادامه داد.