صبر و پرهیز از رفتار هیجانی، رمز موفقیت در بورس

به گزارش می متالز، یاسر فلاح، مدیر عامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس در گفتگویی با محمد دلاوری، مجری برنامه تهران ۲۰ به بررسی روند کنونی بازار سرمایه پرداخت و از بهره برداری آزمایشی از سامانه معاملات ملی بورس خبر داد.

یاسر فلاح در این گفتگو که به صورت زنده در شبکه اجتماعی اینستاگرام انجام شد، در پاسخ به پرسش های محمد دلاوری در خصوص شرایط بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه ایران در عمر ۵۳ساله خود، شاهد تجربه کردن دوران خاص و بی نظیری است. میزان نقدینگی وارد شده به این بازار، اعتماد بالای مردم و همچنین افزایش تعدا شرکت های فعال در این بازار سبب شده تا اقبال جامعه به این بازار بیشتر از گذشته شود.

مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس در ادامه افزود:  طی سال های گذشته شاهد بانک محور بودن اقتصاد کشور بودیم که به نظر می رسد تلاش برای تغییر این دیدگاه و حرکت به سمت بازار سرمایه در حال تحقق است.

دلاوری در خصوص این موضوع سوال کرد که چرا به یک باره شاهد بزرگ شدن بازار سرمایه هستیم و این رشد به صورت تدریجی و پلکانی رخ نداد؟ به عبارت دقیق تر رشد پرسرعت این شائبه را ایجاد کرده که دولت در حال تنظیم قیمت سهام است!

یاسر فلاح درست بودن این ادعا را به طور کامل رد کرد و گفت: این مساله به هیچ عنوان صحت ندارد. در واقع مکانیزم قیمت گذاری در بازار سهام بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود و هیچ فردی قادر نخواهد بود که این بازار را به صورت دستکاری قیمت گذاری کند. به عبارت دقیق تر زمانی که صفوف خرید و یا فروش شکل می گیرد سبب می شود که قیمت سهم افزایش و یا کاهش را تجربه کند.

وی در ادامه افزود: این روزها حجم بسیار بالایی از نقدینگی به سمت بازار سهام حرکت کرده که عامل اصلی رشد قیمت ها است. در واقع به قاطعیت می توان گفت که چیزی به نام دستکاری قیمتی در بورس نداریم.

مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس در ادامه توضیح داد: در برخی از روزهای معاملاتی شاهد مبادلاتی با حجم ۲۰هزار میلیارد تومان نیز در بازار هستیم. این در حالی است که معاملات بورس در تابستان سال ۹۵ بسیار اندک بود. چنین رشد معاملاتی که از ورود نقدینگی زیاد نشات گرفته است، عاملی مهم برای تحقق رشدهای اخیر بازار سهام است.

یاسر فلاح عامل دیگر در رشد بازار سهام را رکود حاکم بر دیگر بازارهای سرمایه گذاری موازی عنوان کرد و افزود: در حال حاضر بازار دلار، طلا و مسکن با روندی رکودی و بعضا کاهشی مواجه شده است. بنابراین طبیعی است که سرمایه های موجود در این بازارها به سمت بازار سرمایه کوچ کند.

به گفته مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس، تاثیر ارزش جایگزینی بر سود شرکت ها، رشد قیمت کالاها در بازارهای جهانی و همچنین نوسانات قیمت نفت از دیگر موارد تاثیر گذار بر رشد اخیر مولفه های بورسی است.

حبابی در کار نیست؟

فلاح در پاسخ به سوال دلاوری در خصوص اینکه یعنی قیمت سهام با ارزش ذاتی آن هماهنگ است و بازار سهام در شرایط کاملا طبیعی قرار دارد، گفت: بله، البته این به آن معنا نیست که تمامی شرکت های فعال در بازار سهام روند طبیعی رشد قیمتی را طی می کنند. در واقع برخی از شرکت ها در حال حاضر بیش از ارزش ذاتی معامله می شوند ولی این امر تنها محدود به ۳۰ تا ۴۰شرکت می شود نه تمامی بنگاه های فعال در بازار. بر همین اساس به سهامداران بارها تاکید شده که به سودآوری شرکت ها توجه کنند و هر سهمی را خریداری نکنند. در واقع در هر بازاری کالای مرغوب و نامرغوب وجود دارد. سهامداران باید با آگاهی و اطلاع کافی این سهام را تشخیص دهند.

مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس در ادامه به نقش سازمان بورس در این راستا اشاره کرد و گفت: سازمان بورس بارها در این زمینه اطلاع رسانی کرده و هشدارهای لازم به سهامداران داده است. اما همانطور که در دیگر بازارهای سرمایه گذاری از جمله مسکن و خودرو نیز کالای نامرغوب یافت می شود، بازار سهام نیز از این خاصیت بی نصیب نیست.

یاسر فلاح در ادامه با اظهار این مطلب که مدتی است که رفتارهای توده ای و هیجانی در بازار مشاهده می شود و نه تنها سهام مرغوب، بلکه نامرغوب نیز با رشد قیمتی همراه شده اند، خاطرنشان کرد: اما تاکید می شود که این امر تنها مربوط به چند شرکت محدود در بازار است و نمی توان آن را به کلیت بازار نسبت داد. اینکه بگوییم بورس به طور کل از ارزش ذاتی خود فاصله گرفته هیچ گونه مبنای علمی ندارد.

تشدید هیجان با ورود تازه واردها؟

در ادامه دلاوری در خصوص تشدید هیجان با ورود سهامداران جدید به بورس سوال کرد و اینکه آیا این گروه می توانند کلیت بازار را دچار هیجان کنند ؟ فلاح پاسخ داد: سازمان بورس در اواخر سال ۹۸ مصوبه ای را در خصوص معاملات تازه واردها تصویب کرد. بر این اساس که کدهای معاملاتی جدید تا یک ماه محدودیت برای خرید و فروش سهام داشته باشند. بعد از یک ماه نیز با شرکت در آزمونی که از سوی کانون کارگزاران بورس برگزار می شود و قبولی در این آزمون قادر خواهند بود به خرید و فروش در بورس مشغول شوند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه این موضوع در حال بررسی و تایید از سوی کانون کارگزاران است، گفت: البته کسانی که وارد بازار سرمایه می شوند نباید این بازار را با سیستم بانکی اشتباه گیرند. ذات بورس پر از نوسان و فراز و نشیب است. این بازار مانند بازار بانکی نیست که سودی مطمئن و مشخص را به صورت ماهانه پرداخت کند. در کنار این موارد سرمایه گذاران بورسی باید مفهوم ریسک و بازده را در نظر بگیرند. این بازار هم روزهای سبز دارد و هم قرمز.

گلایه از سیستم کارگزاری ها

از دیگر موارد مطرح شده در این برنامه، گلایه سهامداران از برخی شرکت های کارگزاری و نبود امکانات کافی در سیستم های آنلاین معاملات بود. یاسر فلاح در این خصوص نیز گفت: جامعه کارگزاری فعال در بورس ایران با فعالیت ۱۰۸شرکت کارگزاری و ۱۷۰۰ ایستگاه معاملاتی در کل کشور، یکی از بزرگترین و پرتعدادترین کارگزاری ها در دنیا است. البته این موضوع به معنای ارائه خدمات کافی از سوی این نهادها نیست و بعضا برخی از آنها مشکلاتی نیز دارند و نارضایتی هایی نیز از سوی سهامداران ایجاد می شود.

وی ادامه داد: کارگزاری ها موظف هستند تا قابلیت های خود را توسعه دهند و متناسب با نیاز مشتری به ارائه خدمات بپردازند. چنانچه این خدمات نامناسب ارائه شود و شکایت هایی از سوی سهامداران ارائه شود، در صورت صحت موضوع نه تنها کارگزاری جریمه نقدی خواهد شد، بلکه درجه آن و همچنین حد دریافت اعتباراتش نیز کاهش خواهد یافت.

برنامه برای سامانه معاملات ملی

دلاوری یکی دیگر از مشکلات و گلایه ها را در خصوص مشکلات سامانه معاملاتی بورس و قطع شدن این سامانه در ساعات معاملاتی عنوان کرد و یاسر فلاح در پاسخ گفت: کارشناسان داخلی در حال رفع مشکلات و بروزرسانی سامانه معاملات هستند. این سامانه در سال ۱۳۸۴ از فرانسه خریداری و در سال ۱۳۸۷ راه اندازی شد. این در حالی است که کشور از سال ۹۰دچار تحریم شد و عملا بروزرسانی آن مختل شد. هر چند در سال ۲۰۱۵ با گشایش رخ داده در فضای تحریمی یک بروزرسانی از سوی کشور سازنده انجام شد، ولی مجدد با تحریم ها مواجه شدیم.

فلاح در ادامه افزود: البته کارشناسان داخلی طی این سال ها در بروزرسانی و رفع مشکلات این سامانه تلاش های لازم را انجام دادند. به طوریکه خرابی سامانه مزبور که قبلا حتی به یک روز اختلال و توقف معاملات منجر می شد، تنها به چند ساعت محدود شد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه با دیگر کشورهای سازنده سامانه معاملاتی در حال مذاکره هستیم، گفت: در داخل نیز یک تیم دانشگاهی از دانشگاه تهران در حال ساخت یک سامانه داخلی و ملی است و به زودی شاهد راه اندازی آزمایشی آن خواهیم بود.

مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس در ادامه به سهامداران چند توصیه کرد و گفت: افراد به هیچ وجه سرمایه های اصلی زندگی خود از جمله ماشین و خودرو را وارد بازار نکنند. بازار سهام محل سرمایه گذاری پول های پس انداز شده است.

به گفته یاسر فلاح سه رمز موفقیت سهامداران در بازار سرمایه، صبوری، پرهیز از رفتارهای هیجانی و داشتن سبدی متنوع از سهام مختلف است. در اینصورت سرمایه گذاران می توانند به سودی مطمئن دست یابند.